Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi

Yıl: 2022 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 322 - 358 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18039/ajesi.825067 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi

Öz:
Bu araştırmanın amacı lise son sınıf öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerini üniversiteye giriş sınavına ilişkin metaforik algıları ve beş faktör kişilik özellikleri bağlamında incelemektir. Çalışma grubunu lise son sınıfta öğrenimini sürdüren 971 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi ve üniversite sınavına ilişkin metaforik algıyı belirlemek amacıyla Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizi sürecinde içerik analizi, t testi, tek yönlü ANOVA ve aşamalı regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada üniversiteye giriş sınavına ilişkin lise son sınıf öğrencilerinin %68,9’u öfke-sitem, stres, korku gibi olumsuz duygular içeren metaforlar üretirken %27,9’u ise umut duygusu içeren metaforlar ürettikleri bulgularına ulaşılmıştır. Bu metaforların yeniden kategorize edilmesi sonucunda ortaya konulan sınavı fırsat/tehdit olarak algılama durumlarına göre üniversiteye giriş sınavını fırsat olarak algılayan lise son sınıf öğrencilerinin psikolojik sağlamlığının sınavı tehdit olarak algılayanlara göre daha yüksek olduğu bulgusuna erişilmiştir. Ayrıca üniversiteye giriş sınavını fırsat veya tehdit olarak algılama durumuna göre beş faktör kişilik özelliklerinin psikolojik sağlamlığı yordama durumu incelenmiştir. Üniversiteye giriş sınavını fırsat veya tehdit olarak algılama durumuna göre iki grupta da beş faktör kişilik özellikleri alt boyutlarından sırasıyla sorumluluk, nevrotizm ve dışadönüklüğün psikolojik sağlamlığı anlamlı düzeyde yordadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte üniversiteye giriş sınavını tehdit olarak algılayanlarda ise sorumluluk, nevrotizm ve dışadönüklükten sonra deneyime açıklık ve yumuşak başlılık da psikolojik sağlamlığın anlamlı düzeyde yordayıcıları olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmada lise son sınıf öğrencilerinin psikolojik sağlamlıklarında üniversite sınavına ilişkin algılarının ve kişilik özelliklerinin temel belirleyici olduğu ve üniversite sınavına ilişkin olumlu algılar geliştirmenin önemli olduğu ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelime: psikolojik sağlamlık beş faktör kişilik özellikleri üniversiteye giriş sınavı

Psychological Resilience of High School Senior Students in the Context of Perceptions of the University Entrance Exam and Five-Factor Personality Traits

Öz:
This study aims to examine the resilience levels of senior high school students in the context of their metaphorical perception of the university entrance exam and their five-factor personality traits. The study group consists of 971 senior high school students. The Child and Youth Resilience Measure, the Adjective Based Personality Test and the Personal Information Form were used to determine the metaphorical perception of the university exam. Content analysis, t-test, one-way ANOVA and stepwise regression analysis were used to analyze the data. The study found 68.9% of the senior high school students produced metaphors with negative emotions such as anger-reproach, stress, fear, while 27.9% produced metaphors of hope. Re-categorization of these metaphors, as regards the perception of exam as opportunity/threat, revealed resilience of senior high school students who perceive the university entrance exam as an opportunity is higher than those who perceive the exam as a threat. Furthermore, the five-factor personality traits were analyzed whether to predict resilience as regards perceiving the university entrance exam as an opportunity or threat. It was found conscientiousness, neuroticism and extroversion, which are the sub-dimension of five-factor personality traits, significantly predicted resilience in both groups. However, those who perceived the university entrance exam as a threat, openness and agreeableness following conscientiousness, neuroticism and extroversion were found to be significant predictors of resilience. The study revealed the resilience of high school seniors is the main determinant of their perception of the university exam and personality traits; therefore, it is important to develop positive perceptions about the university exam.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA ÇAKMAK M, CEYHAN E (2022). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. , 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
Chicago ÇAKMAK MEHMET İHSAN,CEYHAN ESRA Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. (2022): 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
MLA ÇAKMAK MEHMET İHSAN,CEYHAN ESRA Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. , 2022, ss.322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
AMA ÇAKMAK M,CEYHAN E Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. . 2022; 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
Vancouver ÇAKMAK M,CEYHAN E Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. . 2022; 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
IEEE ÇAKMAK M,CEYHAN E "Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi." , ss.322 - 358, 2022. 10.18039/ajesi.825067
ISNAD ÇAKMAK, MEHMET İHSAN - CEYHAN, ESRA. "Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi". (2022), 322-358. https://doi.org/10.18039/ajesi.825067
APA ÇAKMAK M, CEYHAN E (2022). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International , 12(2), 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
Chicago ÇAKMAK MEHMET İHSAN,CEYHAN ESRA Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International 12, no.2 (2022): 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
MLA ÇAKMAK MEHMET İHSAN,CEYHAN ESRA Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International , vol.12, no.2, 2022, ss.322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
AMA ÇAKMAK M,CEYHAN E Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2022; 12(2): 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
Vancouver ÇAKMAK M,CEYHAN E Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2022; 12(2): 322 - 358. 10.18039/ajesi.825067
IEEE ÇAKMAK M,CEYHAN E "Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi." Anadolu Journal of Educational Sciences International , 12, ss.322 - 358, 2022. 10.18039/ajesi.825067
ISNAD ÇAKMAK, MEHMET İHSAN - CEYHAN, ESRA. "Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Psikolojik Sağlamlıklarının Üniversiteye Giriş Sınavına İlişkin Algıları ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Bağlamında İncelenmesi". Anadolu Journal of Educational Sciences International 12/2 (2022), 322-358. https://doi.org/10.18039/ajesi.825067