BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ
Yıl: 2022 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 434 - 447 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30783/nevsosbilen.1025057 İndeks Tarihi: 06-12-2022
BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ
Öz: Bu çalışmanın temel amacı, özel yetenek tanısı alarak Bilim ve Sanat Merkezlerinde eğitim gören öğrencilerin okuma motivasyonlarının belirlenmesidir. Böylece zihinsel beceriler açısından kolay ve çabuk öğrenen, güçlü hafızaya ve eleştirel düşünme becerisine sahip, dil ve konuşma becerisi açısından kendi yaşıtlarına göre daha üst düzey beceri gösteren özel yetenekli çocukların okumaya yönelik motivasyon düzeylerinin yaşıtlarına göre durumu ortaya çıkarılacaktır. Nicel araştırma yöntemi kullanılarak yapılandırılan bu çalışmanın araştırma deseni ise tarama modelidir. Araştırma verilerinin toplanması için seçkisiz olmayan örnekleme yaklaşımından amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemine uygun olarak veriler Tokat ve Turhal ilçesinde eğitime devam eden ilkokul 3.ve 4.sınıf düzeyindeki özel yetenek tanısı alıp Bilim ve Sanat Merkezine giden öğrenciler ile ortalama yeteneğe sahip olup normal eğitime devam eden öğrencilerinden elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, Bilim ve Sanat Merkezlerinde eğitime devam devam eden 61 özel yetenekli öğrenciler ile normal ilkokullarda eğitime devam eden 59 ortalama yeteneğe sahip ilkokul öğrencilerinden oluşmaktadır. Veriler öğrencilerinden ‘Okuma Motivasyonu’ ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Ölçeğin Alpha güvenirlik katsayısı .93 olarak hesaplanmıştır. Ölçeklerden elde edilen veriler JAMOVİ 1.8.1 ve SPSS 22 programları kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizine başlanmadan önce, verilere yönelik olarak normallik testleri uygulanmıştır. Normallik testleri sonucunda verilerin normal dağılmadığı tespit edilmiştir. Bu yüzden verilerin analizinde Man Whitney U testi uygulanmıştır. Ayrıca araştırmada ölçeğin alt boyutları olan içsel ve dışsal motivasyona yönelik analizler de yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda özel yetenekli tanısı alan kız öğrencilerin okuma motivasyonlarının, erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca özel yetenekli çocukların okuma motivasyonlarının ortalama yeteneğe sahip çocuklara göre daha fazla olduğu gözlemlenmiştir.
Anahtar Kelime: EXAMINATION OF READING MOTIVATIONS OF SPECIAL TALENTED STUDENTS EDUCATED IN SCIENCE AND ART CENTERS
Öz: The main purpose of this study is to determine the reading motivation of gifted students. The research design of this study, which was structured using the quantitative research method, is the scanning model. The research data were obtained from the students who continue their education in Tokat and Turhal districts. The study group of the research consists of 61 gifted students who continue their education in Science and Art Centers and 59 students with average talent who continue their education in normal primary schools. The data were obtained from the students using the 'Motivation to Read' scale. Alpha reliability coefficient of the scale was calculated as .93. The data obtained from the scales were analyzed using JAMOVI 1.8.1 and SPSS 22 programs. As a result of the normality tests, it was determined that the data were not normally distributed. Therefore, the Man Whitney U test was used in the analysis of the data. As a result of the research, it was determined that the reading motivation of the female students who were diagnosed as gifted was higher than the male students. In addition, it has been observed that the reading motivation of gifted children is higher than that of children with average talent.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anderson, M., Tollefson, N., & Gilbert, E. (1985). Giftedness and reading: A cross-sectional view of differences in reading attitudes and behaviors. Gifted Child Quarterly, 29(4), 186-189.
- Aşık, M., & Zelyurt, H. (2021). Erken çocukluk döneminde özel yetenekli bireyleri tanıma ve eğitimine ilişkin ebeveyn görüşlerinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 11(4), 44-52.
- Ayvası, H. Ş., Küçük, M., & Bebek, G. (2021). Özel yetenekli öğrencilerin yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik zihinsel modellerinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 53, 378-402.
- Batmaz, O., & Erdoğan, Ö. (2019). İlkokul 4.sınıf öğrencilerinin okuma motivasyonları ile okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki ve bu konuya yönelik öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(71), 1429-1449.
- Bernard, H. R. (2002). Research methods in anthropology: Qualitative and quantitative approaches. Sage Publications.
- Bilgiç, N., Taştan, A., Kurukaya, G., Kaya, K., Avanoğlu, O., & Topal, T. (2021). Özel yetenekli bireylerin eğitimi strateji ve uygulama klavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı.
- Bonds, C., & Bonds, L. (1983). Reading and the gifted student. Roeper Review, 5, 4-6.
- Botti, M., & Endacott, R. (2005). Clinical research 5: Quantitative data collection and analysis. Intensive and Critical Care Nursing, 21(3), 187-193.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (18 b.). Pegem Akademi.
- Chan, L. K. (1996). Motivational orientations and metacognitive abilities of intellectually gifted students. Gifted Child Quarterly, 40(4), 184-193.
- Clinkenbeard, P. R. (2012). Motivation and gifted students: Implications of theory and research. Psychology in the Schools, 49(7), 622-630.
- Conradi, K., Jang, B., & McKenna, M. (2014). Motivation terminology in reading research: A conceptual review. Educational psychology review, 26(1), 127-164.
- Cooter Jr, R., & Alexander, J. (1984). Interest and attitude: Affective connections for gifted and talented readers. Literacy Research and Instruction, 24(1), 97-102.
- Creswell, J., & Creswell, J. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage Publications.
- Çal, Ü. T. (2019). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin çevreye yönelik görsel algılarının incelenmesi. Journal of Innovative Research in Social Studies, 2(2), 135-148.
- Çetinkaya, Ç., & İnci, G. (2019). Teachers’ opinions on ıdentifiying gifted and talented children at early childhood period. Kastamonu Education Journal, 27(3), 959-968.
- Çitil, M., & Ataman, A. (2018). İlköğretim çağındaki üstün yetenekli öğrencilerin davranışsal özelliklerinin eğitim ortamlarına yansıması ve ortaya çıkabilecek sorunlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 185-231.
- Dağlıoğlu, H. E. (2010). Üstün yetenekli çocukların eğitiminde öğretmen yeterlilikleri ve özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 40(186), 72-84.
- Demirkaya, H., Orhan, Ü., & Bozan, İ. (2021). Ebevenynlerinin bakış açısından üstün yetenekli çocuklar. Trakya Eğitim Dergisi, 11(3), 1671-1687.
- Dümenci, S., Gürsooy, F., & Aral, N. (2017). Türkiye'de okul öncesi dönemdeki üstün potansiyalli ve üstün zekâlı olan çocukların eğitimleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2469-2480.
- Etikan, I., Musa, S., & Alkassim, R. (2016). Comparison of convenience sampling and purposive sampling. American journal of theoretical and applied statistics, 5(1), 1-4.
- Gambrell, L., & Marinak, B. (2009). Reading motivation: What the research says. Rockets.
- Haviz, M., & Maris, I. (2018). Teaching quantitative research method with three methods of learning. Al-Ta lim Journal, 25(3), 234-247.
- İnnalı, H. Ö. (2017). Türkiye'de üstün zekâlı ve yetenekli çocukların dil becerilerine yönelik yapılan araştırmaların değerlendirilmesi. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 75-94.
- Karakuş, F. (2010). Üstün yetenekli çocukların anne babalarının karşılaştıkları güçlükler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 127-144.
- Kılıç, S. (2014). Etki Büyüklüğü. Journal of Mood Disorders, 4(1), 44-46.
- Mason, J., & Au, K. (1986). Reading instruction for today. Addison-Wesley Educational Publishers.
- MEB, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2019). Özel yetenekli çocuğum var. Millî Eğitim Bakanlığı.
- Mol, S., & Bus, A. (2011). To read or not to read: a meta-analysis of print exposure from infancy to early adulthood. Psychological bulletin, 137(2), 267-296.
- Müezzin, E. E., & Özata, B. Ç. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinde fen öğrenmeye yönelik kaygı ve motivasyon ilişkisi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(1), 14-21.
- Özarslan, M. (2019). Üstün zekâlı ve yetenekli olan ve üstün zekâlı ve yetenekli olmayan öğrencilerin biyolojiye ilişkin algılarının karşılaştırılması: Metaforik çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45(45), 310-334.
- Özbay, Y. (2013). Üstün yetenekli çocuklar ve aileleri. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını.
- Özkan, M. U. (2013). Üstün yetenekli çocukların özellikleri. https://scholar.google.com.tr/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=%C3%96zel+yetenekli+%C3%B6 %C4%9Frencilerin+zihinsel+%C3%B6zellikleri&btnG=#d=gs_cit&u=%2Fscholar%3Fq%3Dinfo %3AnYnnVA1yOloJ%3Ascholar.google.com%2F%26output%3Dcite%26scirp%3D6%26hl%3Dtr
- Özsoy, Y. (2015). Özel yetenekli (üstün zekâlı ve yetenekli) ortaokul öğrencilerinde yazma kaygısı [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
- Robinson, A., & Clinkenbeard, P. (1998). Giftedness: An exceptionality examined. Annual Review of Psychology, 49(1), 117-139.
- Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., & Wigfield, A. (2012). Dimensions of reading motivation and their relation to reading behavior and competence. Reading research quarterly, 47(4), 427-463.
- Schunk, D., Pintrich, P., & Meece, M. (2008). Motivation in education: Theory, research, and applications (3 b.). Pearson.
- Suwamaru, J. K. (2016). Stereotypes and illusionary differences between quantitative and qualitative research methods in Papua New Guinea. Contemporary PNG Studies, 25, 67-77.
- Tokmak, F., Sak, U., & Akbulut, Y. (2021). Özel yetenekli öğrencilerin akademik benlik algıları üzerinde büyük balık-küçük gölet etkisi. Eğitim ve Bilim, 46(206), 91-106.
- Turgut, H., Öztürk, N., & Eş, H. (2016). Üstün zekâlı öğrencilerin bilim ve bilim insanı algısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 423-440.
- Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5.sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki [Doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Yıldız, M., & Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 31(3), 793-815.
- Wigfield, A., & Guthrie, J. (1997). Relations of children's motivation for reading to the amount and breadth of their reading. Journal of Educational Psychology, 89(3), 420-432.
- Wood, P. F. (2006). Reading instruction with gifted and talented readers: The intersection of student perception and teacher practice. The University of Alabama.
- Worrell, F., Subotnik, R., Dixon, D., & Dixson, D. (2019). Gifted students. Annual Review of Psychology, 70, 551-576.
APA | Aslan O, YILAR R, KARAMAN H (2022). BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. , 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
Chicago | Aslan Osman,YILAR RABIA,KARAMAN HAMDİ BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. (2022): 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
MLA | Aslan Osman,YILAR RABIA,KARAMAN HAMDİ BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. , 2022, ss.434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
AMA | Aslan O,YILAR R,KARAMAN H BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. . 2022; 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
Vancouver | Aslan O,YILAR R,KARAMAN H BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. . 2022; 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
IEEE | Aslan O,YILAR R,KARAMAN H "BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ." , ss.434 - 447, 2022. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
ISNAD | Aslan, Osman vd. "BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ". (2022), 434-447. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1025057 |
APA | Aslan O, YILAR R, KARAMAN H (2022). BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12(1), 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
Chicago | Aslan Osman,YILAR RABIA,KARAMAN HAMDİ BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 12, no.1 (2022): 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
MLA | Aslan Osman,YILAR RABIA,KARAMAN HAMDİ BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, vol.12, no.1, 2022, ss.434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
AMA | Aslan O,YILAR R,KARAMAN H BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2022; 12(1): 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
Vancouver | Aslan O,YILAR R,KARAMAN H BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 2022; 12(1): 434 - 447. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
IEEE | Aslan O,YILAR R,KARAMAN H "BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ." Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12, ss.434 - 447, 2022. 10.30783/nevsosbilen.1025057 |
ISNAD | Aslan, Osman vd. "BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNDE EĞİTİM GÖREN ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERİN OKUMA MOTİVASYONLARININ İNCELENMESİ". Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 12/1 (2022), 434-447. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1025057 |