Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri
Yıl: 2022 Cilt: Sayı: 56 Sayfa Aralığı: 35 - 65 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.9779/pauefd.1031456 İndeks Tarihi: 04-01-2023
Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri
Öz: Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini seçme nedenlerinin, öğretmenlik mesleğinden beklentilerinin ve öğretmenlik programının niteliğinin artırılmasına yönelik görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırma nitel analiz yöntemlerinden durum çalışmasına uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın katılımcılarını 2020-2021 eğitim öğretim yılında eğitim fakültesinde eğitim gören 23 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Toplanan verilere NVivo 10 nitel analiz programı ile “içerik analizi” yapılmıştır. İçerik analizi sonucunda her bir araştırma sorusu için ayrı tablo oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda göre öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini seçme nedenleri dışsal sebepler, özgeci sebepler ve içsel sebepler olarak üç alt tema altında toplandığı görülmüştür. Bunun yanı sıra öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğinden beklentilerinin mesleki beklentiler, sosyal beklentiler ve ekonomik beklentiler olarak üç alt tema altında toplandığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının öğretmenlik programının niteliğinin artırılmasına yönelik görüşleri değerlendirildiğinde ise daha fazla uygulamalı ders olmalı, giriş şartları düzenlenmeli, öğrenci sayısı azaltılmalı, tecrübeli öğretim elemanı, etkili iletişim, yeterli destek, fiziki imkânlar kategorileri elde edilmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının ikinci bir tercih yapma şansları olması durumunda büyük bir çoğunluğu, yeniden öğretmenlik mesleğini seçeceklerini belirtmiştir. Bunun yanı sıra bazı öğretmen adayları farklı meslekleri seçebileceğini ifade etmektedir.
Anahtar Kelime: Reasons for Choosing the Teaching Profession for Teacher Candidates, Their Expectations, and Opinions About Increasing the Quality of the Teaching Program
Öz: This study aims to determine the reasons for choosing the teaching profession of teacher candidates, their expectations from the teaching profession, and their views on increasing the quality of the teaching program. The research was carried out by the case study, one of the qualitative analysis methods. The research participants are 23 teacher candidates studying at the education faculty in the 2020-2021 academic year. Participants were determined by the convenience sampling method, one of the purposeful sampling methods. The researcher created a semi-structured interview form as a data collection tool in the study. "Content analysis" was performed on the collected data with the NVivo 10 qualitative analysis program. "Content analysis" was performed on the collected data with the NVivo 10 qualitative analysis program. As a result of the research, it was seen that the reasons for choosing the teaching profession of teacher candidates were grouped under three sub-themes external reasons, altruistic reasons, and internal reasons. In addition, it was concluded that the expectations of teacher candidates from the teaching profession were gathered under three sub-themes: professional expectations, social expectations, and economic expectations. When the views of the teacher candidates on increasing the quality of the teaching program were evaluated, it was found that there should be more applied courses, the entrance conditions should be regulated, the number of students should be reduced, experienced instructors, effective communication, adequate support, and physical facilities categories were obtained. Additionally, most teacher candidates stated that they would choose the teaching profession again if they had a chance to make a second choice. Some teacher candidates say that they will choose different professions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alkan, C. (2000). Meslek ve öğretmenlik mesleği. V.Sönmez (Ed.), Öğretmenlik mesleğine giriş (s.191-230) içinde. Ankara: Anı Yayınları.
- Azman, N. (2013). Choosing teaching as a career: Perspectives of male and female Malaysian student teachers in training. European Journal of Teacher Education, 36(1), 113-130. doi: 10.1080/02619768.2012.678483
- Aycan, M. M. (2020). Öğretmenlerde mesleki motivasyon ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- Bergmark, U., Lundström, S., Manderstedt, L., & Palo, A. (2018). Why become a teacher? Student teachers’ perceptions of the teaching profession and motives for career choice. European Journal of Teacher Education, 41(3), 266-281. doi: 10.1080/02619768.2018.1448784
- Balyer, A. ve K. Özcan. (2014). Choosing teaching profession as a career: Students’ reasons. International Education Studies 7(5), 104–115. doi:10.5539/ies.v7n5p104.
- Barnes, M. (2005). The Discriminatory effects of High-Stakes Testing in Georgia: Exploring causes and solutions. Education Law and Policy Forum, Education Law Consortium, The University ofGeorgia, Athens, GA.
- Bastick, T. (2000). Why teacher trainees choose the teaching profession? Comparing trainees in metropolitan and developing countries. International Review of Education, 46(3/4), 343-349.
- Beşoluk, Ş. ve Horzum, M. B. (2011). Öğretmen adaylarının meslek bilgisi, alan bilgisi dersleri ve öğretmen olma isteğine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(1), 17-49.
- Boz, Y. ve Boz. N. (2008). Kimya ve matematik öğretmen adaylarının öğretmen olma nedenleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 137-144.
- Bozdoğan, A., Aydın, D. ve Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83–97
- Buldur, S. ve Bursal, M. (2015). The impact levels of career choice reasons of preservice science teachers and their future career expectations. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi [Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science & Mathematics Education], 9(1), 81-107.
- Bursal, M. ve Buldur, S. (2013). Fen bilgisi öğretmen adayları için öğretmenlik tercih nedenlerini derecelendirme ve geleceğe yönelik beklentiler ölçekleri geliştirme çalışması. Turkish Journal of Teacher Education, 2(1), 47-64.
- Camelia, S., & Elisabeta, P. M. (2013). Initial teacher training in Romania-a critical view. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 76, 780-784. doi: 10.1016/j.sbspro.2013.04.205
- Can, E. (2019). Öğretmenlerin meslekî gelişimleri: Engeller ve öneriler. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal Of Qualitative Research In Education, 7(4), 1618-1650. doi: 10.14689/Issn.2148-2624.1.7c.4s.14m
- Can, E. (2017). Öğrenci görüşlerine göre merkezî sınavların etkilerinin belirlenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(58), 108-122
- Can, Y. ve Soyer, F. (2008). Beden eğitimi öğretmenlerinin sosyo-ekonomik beklentileri ile iş tatmini arasındaki ilişki. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 28(1), 61-74
- Creswell, J. W. (2013). Qualitative, quantitative and mixed method approaches research design. (Çev. Ed. Demir, SB). Ankara: Eğiten Kitap
- Çermik, H., Dogan, B. ve Sahin, A. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 201-212.
- Eisenberg, N. ve Mussen, P. H. (1989). The roots of prosocial behavior in children. Cambridge University Press.
- Elma, C. ve Ergen, Y. (2016). Yeni mezun sınıf öğretmenlerinin sınıf öğretmeni yetiştirme programına ilişkin görüşleri. Kesit Akademi Dergisi, 2(4), 185-211.
- Erden, M. (2008). Eğitim bilimlerine giriş. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
- Ergün, M. ve Avcı, S. (2012). Hollanda ve Türkiye’deki fen bilgisi öğretmeni yetiştirme programları hakkında öğretmen adaylarının görüşlerinin karşılaştırılması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 6(1), 151–170.
- Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü. ve Biçer, S. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğinden beklentileri (Fırat Üniversitesi örneği). Education Sciences, 5(2), 479-500.
- Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi. (2017). Türkiye’de Öğretmen Eğitimi ve İstihdamı: Mevcut Durum ve Öneriler. Erişim Adresi: http://fs.hacettepe.edu.tr/egitim/Raporlar/OgretmenEgitimi-istihdam_Raporu.pdf], Erişim tarihi: 2 Kasım 2021.
- Haciömeroğlu, G. ve Taşkın, Ç. (2010). Fen bilgisi öğretmenliği ve ortaöğretim fen ve matematik alanları ofma eğitimi bölümü öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 77-90.
- Hattie, J. (2009). Visible learning a synthesis of over 800 meta-analyses relating to achievement. London: Routledge.
- İncikabı, L., Biber, A. Ç. ve Mercimek, O. (2016). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının programı tercih nedenleri ve beklentileri üzerine bir araştırma. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(22), 165-188. doi: /10.14520/adyusbd.67923
- Jamil, H. (2014). Teacher is matter for education quality: A transformation of policy for enhancing the teaching profession in Malaysia. Journal of International Cooperation in Education, 16(2), 181-196.
- Karadağ, R. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve öğretmenlik mesleğini tercih nedenleri. Humanities Sciences, 7(2), 44-66.
- Koşar, D. (2018). Öğretmen adaylarının meslekten beklentilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi: Nitel bir araştırma. Journal of International Social Research, 11(56), 575, 585.
- Kuzgun, Y. (2008). Meslek seçiminde bilinmesi gerekenler. Ankara: Ösym Yayınları
- Low, E. L., Lim, S. K., Ch'ng, A., & Goh, K. C. (2011). Pre-service teachers' reasons for choosing teaching as a career in Singapore. Asia Pacific Journal of Education, 31(2), 195-210. doi: 10.1080/02188791.2011.567441
- Merriam, S. B., & Grenier, R. S. (2019). Introduction to qualitative research. Qualitative research in practice: Examples for Discussion and Analysis. San Francisco: Jossey-Bass.
- Moran, A., Kilpatrick, R., Abbot, L., Dallat, J., & McClune, B. (2001). Training to teach: Motivating factors and implications for recruitment. Evaluation and Research in Education, 15(1), 17– 32. doi: 10.1080/09500790108666980
- Okçabol, R. (2004, Temmuz). Öğrenci, öğretmen, öğretmen adayı ve öğretim elemanı gözüyle öğretmen yetiştirme., XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
- Öner, M. ve Yılmaz, R. K. (2019). Sınıf öğretmenliği eğitiminin niteliğinin artırılmasına yönelik öğretmen adayları ve öğretim elemanı görüşleri. Trakya Eğitim Dergisi, 9(4), 847-868. doi: 10.24315/tred.533604
- Özkılıç, R., Bilgin, A., ve Kartal, H. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 7(3), 726-737.
- Özkubat, S. ve Demiriz, S. (2013). Çevreye karşı motivasyon ölçeğinin okul öncesi öğretmen adayları üzerinde geçerlik güvenirlik çalışması. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 87-114.
- Özsarı, İ. (2008). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin KPSS merkezi sınavı odaklı gelecek kaygıları ve mesleki beklentileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Papanastasiou, C., & Papanastasiou, E. (1997). Factors that influence students to become teachers. Educational Research and Evaluation, 3(4), 305-316. doi: 10.1080/1380361970030402
- Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd
- Sinclair, C. (2008). Initial and changing student teacher motivation and commitment to teaching. Asia Pacific Journal of Teacher Education, 36(2), 79-104. doi:10.1080/13598660801971658.
- Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167 – 1184.
- Şahin, Ç. ve Kartal, O. Y. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf öğretmeni yetiştirme programı hakkındaki görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 164-179.
- Şahin, İ., Zoraloğlu, Y. R. ve Şahin-Fırat, N. Ş. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçları, eğitsel hedefleri üniversite öğreniminden beklentileri ve memnuniyet durumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 429-452.
- Şahin, S., Uz Baş, A., Şahin Fırat, N. ve Sucuoğlu, H. (2012). İlköğretim okulu öğrenci ile öğretmenlerinin ortaöğretime geçiş sistemine ilişkin görüşleri. International Journal of Human Sciences, 9(2), 847-878.
- Şara, P. ve Kocabaş, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının sınıf öğretmenliğini tercih nedenleri ve aldıkları eğitimle ilgili görüşleri. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling (TIJSEG), 1(2), 8-17.
- Tataroğlu, B., Özgen, K. ve Alkan, H.(2011). Matematik öğretmen adaylarının öğretmenliği tercih nedenleri ve beklentileri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Thomson, M. M., Turner, E. J., & Nietfeld, J. L. (2012). A typological approach to investigate the teaching career decision: Motivations and beliefs about teaching of prospective teacher candidates. Teaching and Teacher Education 28(3), 324–335. doi:10.1016/j.tate.2011.10.007.
- Tunca, N., Alkın-Şahin, S., Oğuz, A. ve Bahar-Güner, H. O. (2015). Qualities of ideal teacher educators. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2),123-148. doi: 10.17569/tojqi.48192
- Uras, M. ve Kunt, M. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğinden beklentileri ve beklentilerinin karşılanmasını umma düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 71-83.
- Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(45), 109–127.
- Watt, H. M., & Richardson, P. W. (2008). Motivations, perceptions, and aspirations concerning teaching as a career for different types of beginning teachers. Learning and Instruction, 18(5), 408-428.
- Yeşilyurt, E. ve Karakuş, M. (2011). The problems teachers encountered during the candidacy process. International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 261-293.
- Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7-17.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldırım, N. ve Öner, S. (2016). Etkili/başarılı sınıf öğretmenleri üzerine nitel bir analiz. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 135-155.
APA | Kılıç M (2022). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. , 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
Chicago | Kılıç Mehmet Yaşar Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. (2022): 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
MLA | Kılıç Mehmet Yaşar Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. , 2022, ss.35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
AMA | Kılıç M Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. . 2022; 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
Vancouver | Kılıç M Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. . 2022; 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
IEEE | Kılıç M "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri." , ss.35 - 65, 2022. 10.9779/pauefd.1031456 |
ISNAD | Kılıç, Mehmet Yaşar. "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri". (2022), 35-65. https://doi.org/10.9779/pauefd.1031456 |
APA | Kılıç M (2022). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
Chicago | Kılıç Mehmet Yaşar Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , no.56 (2022): 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
MLA | Kılıç Mehmet Yaşar Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol., no.56, 2022, ss.35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
AMA | Kılıç M Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; (56): 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
Vancouver | Kılıç M Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; (56): 35 - 65. 10.9779/pauefd.1031456 |
IEEE | Kılıç M "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri." Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, , ss.35 - 65, 2022. 10.9779/pauefd.1031456 |
ISNAD | Kılıç, Mehmet Yaşar. "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenleri, Beklentileri ve Öğretmenlik Programının Niteliğinin Artırılmasına Yönelik Görüşleri". Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 56 (2022), 35-65. https://doi.org/10.9779/pauefd.1031456 |