Yıl: 2023 Cilt: 31 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 61 - 74 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24179/kbbbbc.2022-93162 İndeks Tarihi: 21-05-2023

Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?

Öz:
Doğumsal sitomegalovirus (“cytomegalovirus”, CMV) enfeksiyonu, en sık görülen doğumsal enfeksiyonlardan birisi olup doğumsal veya geç dönemde işitme kaybına yol açan dünya çapında bir sağlık sorunudur. Pek çok gelişmiş ülkede genetik nedenlerden sonra birinci sırada bildirilen doğumsal işitme kaybı nedenidir. Son yıllarda gerek güvenilir ve hızlı tanı metotlarının ortaya çıkmış olması gerekse tedavi edilebilirliği ve antiviral ilaçlar ile tedavi edildiğinde gelişmiş sensörinöral işitme kaybını kısmen ya da önemli ölçüde geri döndürme potansiyelini olması doğumsal CMV taramalarını gündeme getirmiştir. Şüphesiz ki halihazırda pek çok ğlkede etkin ve yaygın yenidoğan işitme tarama programlarının kurulmuş olması, doğumsal CMV taramalarını uygulanabilir kılan diğer bir önemli faktördür. Doğumda CMV taraması yapan ülkeler, genelde, programı yenidoğan işitme tarama programları ile eşgüdümlü olarak sürdürmektedir. Yenidoğan işitme tarama programları ülkemizde 15 yılı aşkın süredir uygulanmakta olup saptanan doğumsal işitme kaybı oranı %0,2-0,3 arasındadır. Son yıllarda yayınlanan araştırmalar, ülkemiz gibi, gebelik öncesi yaşlarda CMV seropozitifliği yüksek olan ülkelerde gebelikte geçirilen ikincil doğumsal CMV enfeksiyonları- nın da önemli ölçüde işitme kaybına yol açtığını göstermiş olması, doğumsal CMV’nin taranmasını ülkemizin de gündemine taşımaktadır. Bu kaynak tarama çalışmasının amacı ülkemizdeki doğumsal CMV ve ilişkili işitme kaybı görünümünü, uluslararası alan yazın bilgileri ışığında ortaya koyup mevcut yenidoğan işitme tarama programıyla ilişkilendirilmiş bir doğumsal CMV taramasının gereklilik ve uygulanabilirliğini tartışmaktır.
Anahtar Kelime: Sitomegalovirüs konjenital enfeksiyonlar doğumsal işitme kaybı yenidoğan taramaları işitme taramaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Kemaloğlu YK, Yaprak Kemaloğlu P. The history of sign language and deaf education in Turkey. The Turkish Jour- nal of Ear Nose and Throat. 2012;22(2):65-76. [Crossref] [PubMed]
  • Kemaloğlu YK. Türkiye'de işitme kayıplarının ve işitme en- gelinin genel görünümü [General view of hearing loss and hearing disability in Turkey]. Turkiye Klinikleri Journal of ENT Special Topics. 2012;5(2):1-10. [Link]
  • Kemaloğlu YK. Konuşamayan işitme engellilerin (sağırların) tarihi [History of the speecless hearing dis- abled people (the deaf)]. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi. 2014;22(1):14-28. [Link]
  • Kemaloğlu YK. Türkiye'de sağırların görünürlüğü ve top- umsal ve eğitimsel sorunları üzerine demografik bir ı̇nceleme. Ellerle Konuşmak Türk İşaret Dili Araştırmaları. 1. Baskı. İstanbul: Koç üniversitesi Yayınları; 2016a. p.51- 85.
  • Kemaloğlu YK. Sağırların ve sağırlığın nörobiyolojisi. Ellerle Konuşmak Türk İşaret Dili Araştırmaları. 1. Baskı. İstanbul: Koç üniversitesi Yayınları; 2016b. p.87-114.
  • Kemaloğlu YK. Bölüm 1. İşitme yetersizliği: tanım, sınıflama, yaygınlık ve nedenleri. İşitme ve Görme Yetersizliği. 1. Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2017a. p.2- 34. [Link]
  • Kemaloğlu YK. Çocuklarda işitme kaybının erken tanısının önemi ve Türkiye ulusal yenidoğan işitme tarama programı YDİTP [Early identification of hearing loss in children and na- tional newborn screening program in Turkey]. Turkiye Klinikleri J Pediatr Sci. 2007;3(12):52-66. [Link]
  • Kemalogl̆ u YK. Yenidogă n isi̧ tme taramaları. 1. baskı.Temel Odyoloji. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri; 2017b. p.217-40.
  • Bolat H, Genç A. Türkiye ulusal yenidoğan işitme taraması programı: tarihçesi ve prensipleri [Turkish national newborn hearing screening program: its history and principles]. Turkiye Klinikleri J.E.N.T.-Special Topics. 2012;5:11-4. [Link]
  • Kemaloğlu YK, Gökdoğan Ç, Gündüz B, Önal EE, Türkyılmaz C, Atalay Y. Newborn hearing screening outcomes during the first decade of the program in a reference hospital from Turkey. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2016;273(5):1143-9. [Crossref] [PubMed]
  • van zuylen WJ, Hamilton ST, Naing z, Hall B, Shand A, Rawl- inson WD. Congenital cytomegalovirus infection: Clinical pres- entation, epidemiology, diagnosis and prevention. Obstet Med. 2014;7(4):140-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • MarsicoC,KimberlinDW.Congenitalcytomegalovirusinfection: advances and challenges in diagnosis, prevention and treat- ment. Ital J Pediatr. 2017;43(1):38. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Cannon MJ, Griffiths PD, Aston V, Rawlinson WD. univer- sal newborn screening for congenital CMV infection: what is the evidence of potential benefit? Rev Med Virol. 2014;24(5):291-307. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Leruez-Ville M, foulon I, Pass R, Ville Y. Cytomegalovirus infection during pregnancy: state of the science. Am J Ob- stet Gynecol. 2020;223(3):330-49. [Crossref] [PubMed]
  • şencan İ, Taşbakan I, Çağ Y. Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyolzand prospects for inter- vention. Clin Microbiol Rev. 2009;22(1):99-126. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Cannon MJ, Davis Kf. Washing our hands of the congen- ital cytomegalovirus disease epidemic. BMC Public Health. 2005;5:70. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Kenneson A, Cannon MJ. Review and meta-analysis of the epidemiology of congenital cytomegalovirus (CMV) in- fection. Rev Med Virol. 2007;17(4):253-76. [Crossref] [PubMed]
  • Goderis J, De Leenheer E, Smets K, Van Hoecke H, Keymeulen A, Dhooge I. Hearing loss and congenital CMV infection: a sys- tematic review. Pediatrics. 2014;134(5):972-82. [Crossref] [PubMed]
  • LanzieriTM,DollardSC,BialekSR,GrosseSD.Systematicre- view of the birth prevalence of congenital cytomegalovirus infection in developing countries. Int J Infect Dis. 2014;22:44-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • WangC,zhangX,BialekS,CannonMJ.Attributionofcongen- ital cytomegalovirus infection to primary versus non-primary ma- ternal infection. Clin Infect Dis. 2011;52(2):e11-3. [Crossref] [PubMed]
  • fowlerKB,StagnoS,PassRf,BrittWJ,BollTJ,AlfordCA.The outcome of congenital cytomegalovirus infection in relation to maternal antibody status. N Engl J Med. 1992;326(10):663-7. [Crossref] [PubMed]
  • Karltorp E, Hellström S, Lewensohn-fuchs I, Carlsson-Hansén E, Carlsson PI, Engman ML. Congenital cytomegalovirus infec- tion-a common cause of hearing loss of unknown aetiology. Acta Paediatr. 2012;101(8):e357-62. [Crossref] [PubMed]
  • Bernard S, Wiener-Vacher S, Van Den Abbeele T, Teissier N. Vestibular disorders in children with congenital cytomegalovirus infection. Pediatrics. 2015;136(4):e887-95. [Crossref] [PubMed]
  • Mussi-Pinhata MM, Yamamoto AY, Moura Brito RM, de Lima Isaac M, de Carvalho e Oliveira Pf, Boppana S, et al. Birth prevalence and natural history of congenital cytomegalovirus in- fection in a highly seroimmune population. Clin Infect Dis. 2009;49(4):522-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • YamamotoAY,Mussi-PinhataMM,BoppanaSB,Novakz,Wa- gatsuma VM, Oliveira Pde f, et al. Human cytomegalovirus re- infection is associated with intrauterine transmission in a highly cytomegalovirus-immune maternal population. Am J Obstet Gy- necol. 2010;202(3):297.e1-8. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Yamamoto AY, Mussi-Pinhata MM, Isaac Mde L, Amaral fR, Carvalheiro CG, Aragon DC, et al. Congenital cy- tomegalovirus infection as a cause of sensorineural hear- ing loss in a highly immune population. Pediatr Infect Dis J. 2011;30(12):1043-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Goegebuer T, Van Meensel B, Beuselinck K, Cossey V, Van Ranst M, Hanssens M, et al. Clinical predictive value of real-time PCR quantification of human cytomegalovirus DNA in amniotic fluid samples. J Clin Microbiol. 2009;47(3):660-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Rawlinson WD, Boppana SB, fowler KB, Kimberlin DW, Lazzarotto T, Alain S, et al. Congenital cytomegalovirus infection in pregnancy and the neonate: consensus recom- mendations for prevention, diagnosis, and therapy. Lancet Infect Dis. 2017;17(6):e177-88. [Crossref] [PubMed]
  • Ross SA, Michaels MG, Ahmed A, Palmer AL, Sánchez PJ, Bernstein DI, et al. Contribution of breastfeeding to false-positive saliva polymerase chain reaction for new- born congenital cytomegalovirus screening. J Infect Dis. 2018;217(10):1612-5. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Ari-Even Roth D, Lubin D, Kuint J, Teperberg-Oikawa M, Mendelson E, Strauss T, et al. Contribution of targeted saliva screening for congenital CMV-related hearing loss in newborns who fail hearing screening. Arch Dis Child fetal Neonatal Ed. 2017;102(6):f519-24. [Crossref] [PubMed]
  • Beswick R, David M, Higashi H, Thomas D, Nourse C, Koh G, et al. Integration of congenital cytomegalovirus screen- ing within a newborn hearing screening programme. J Paediatr Child Health. 2019;55(11):1381-8. [Crossref] [PubMed]
  • ChenK,zhongY,GuY,SharmaR,LiM,zhouJ,etalEs- timated cost-effectiveness of newborn screening for con- genital cytomegalovirus infection in China using a markov model. JAMA Netw Open. 2020;3(12):e2023949. [Cross- ref] [PubMed] [PMC]
  • Melamed R, Shemer-Avni Y, Shany E, Kurtzman L, Gorali R, Landau D. Targeted and universal screen in term and preterm infants for congenital CMV infection. Infect Dis (Lond). 2020;52(10):730-5. [Crossref] [PubMed]
  • şahiner f. Konjenital sitomegalovirüs enfeksiyonlarının tanı ve yönetiminde güncel yaklaşımlar ve Türkiye'deki durum [Current approaches in the diagnosis and man- agement of congenital cytomegalovirus ınfections and the situation in Turkey]. Mikrobiyoloji Bülteni. 2020;54(1):171- 90. [Crossref] [PubMed]
  • Prosser JD, Holmes TW, Seyyedi M, Choo DI. Congenital cytomegalovirus (CMV) for the pediatric otolaryngologist. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2021;148:110809. [Cross- ref] [PubMed]
  • Webb E, Gillespie AN, Poulakis z, Gartland T, Buttery J, Casalaz D, et al; HearS-cCMV Study Team. feasibility and acceptability of targeted salivary cytomegalovirus screen- ing through universal newborn hearing screening. J Pae- diatr Child Health. 2022;58(2):288-94. [Crossref] [PubMed]
  • Chung W, Leung J, Lanzieri TM, Blum P, Demmler-Harri- son G; Congenital Cytomegalovirus Longitudinal Study Group. Middle ear effusion in children with congenital cy- tomegalovirus infection. Pediatr Infect Dis J. 2020;39(4):273-6. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Korver AM, de Vries JJ, Konings S, de Jong JW, Dekker fW, Vossen AC, et al; DECIBEL collaborative study group. DECIBEL study: Congenital cytomegalovirus infection in young children with permanent bilateral hearing impair- ment in the Netherlands. J Clin Virol. 2009;46 Suppl 4:S27-31. [Crossref] [PubMed]
  • fowler KB. Congenital cytomegalovirus infection: audio- logic outcome. Clin Infect Dis. 2013;57 Suppl 4(Suppl 4):S182-4. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Teissier N, Delezoide AL, Mas AE, Khung-Savatovsky S, Bessières B, Nardelli J, et al. Inner ear lesions in congen- ital cytomegalovirus infection of human fetuses. Acta Neu- ropathol. 2011;122(6):763-74. [Crossref] [PubMed]
  • Gabrielli L, Bonasoni MP, Santini D, Piccirilli G, Chiereghin A, Guerra B, et al. Human fetal inner ear involvement in congenital cytomegalovirus infection. Acta Neuropathol Commun. 2013;1:63. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Liao H, Sato H, Chiba R, Kawai T, Nakabayashi K, Hata K, et al. Human cytomegalovirus downregulates SLITRK6 expression through IE2. J Neurovirol. 2017;23(1):79-86. [Crossref] [PubMed]
  • Boppana SB, fowler KB, Pass Rf, Rivera LB, Bradford RD, Lakeman fD, et al. Congenital cytomegalovirus in- fection: association between virus burden in infancy and hearing loss. J Pediatr. 2005;146(6):817-23. [Crossref] [PubMed]
  • foulon I, Vleurinck L, Kerkhofs K, Gordts f. Hearing configuration in children with cCMV infection and proposal of a flow chart for hearing evaluation. Int J Audiol. 2015;54(10):714-9. [Crossref] [PubMed]
  • Goderis J, Keymeulen A, Smets K, Van Hoecke H, De Leenheer E, Boudewyns A, et al. Hearing in children with congenital cytomegalovirus infection: results of a longitu- dinal study. J Pediatr. 2016;172:110-5.e2. [Crossref] [PubMed]
  • Dietrich ML, Schieffelin JS. Congenital cytomegalovirus infection. Ochsner J. 2019;19(2):123-30. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • foulon I, Naessens A, foulon W, Casteels A, Gordts f. A 10-year prospective study of sensorineural hearing loss in children with congenital cytomegalovirus infection. J Pe- diatr. 2008;153(1):84-8. [Crossref] [PubMed]
  • Lanzieri TM, Chung W, flores M, Blum P, Caviness AC, Bialek SR, et al; Congenital Cytomegalovirus Longitudinal Study Group. Hearing loss in children with asymptomatic congenital cytomegalovirus infection. Pediatrics. 2017;139(3):e20162610. [Crossref] [PubMed] [PMC]
  • Okur M, Erbey f, Kaya A, Güven A. Van Gölü havzasında 0-18 yaş grubu çocuklarda Sitomegalovirus, Rubella ve Toksoplazma seroprevalansı [Seroprevalence of Cy- tomegalovirus, Rubella and Toxoplasmosis in the children between 0-18 years age groups in Van Lake region]. Konu- ralp Medical Journal. 2012;4(1):13-6. [Link]
  • Hizel S, Parker S, Onde u. Seroprevalence of cy- tomegalovirus infection among children and females in Ankara, Turkey, 1995. Pediatr Int. 1999;41(5):506-9. [Crossref] [PubMed]
  • Ataman ş, Çolak D, Günseren f, Çolak T, şenol Y, Aktekin MR, et al. Antalya'da sitomegalovirus seroepidemiyolojinin toplum kaynaklı kesitsel bir çalışma ile araştırılması ve Türkiye verilerinin derlenmesi [Investigation of cy- tomegalovirus seroepidemiology in Antalya with a popula- tion-based cross-sectional study and review of related data in Turkey]. Mikrobiyoloji Bülteni. 2007;41(4):545-55. [Link]
  • Bulut Y, Tekerekoğlu MS, Otlu B, Durmaz B, Özerol İH. Malatya'da doğurganlık yaşındaki kadınlarda sito- megalovirus seropozitifliği [Cytmegalovirus seropositivity among women of reproductive age in Malatya]. Journal of Turgut Ozal Medical Center. 2001;8(4):209-11. [Link]
  • Altındiş M, Tanır HM. Prevalance of toxoplasma gondii and cytomegalovirus antibodies in pregnant women. Genel Tıp Dergisi. 2002;12(1):9-13.
  • Satilmiş A, Güra A, Ongun H, Mendilcioğlu I, Colak D, Oygür N. CMV seroconversion in pregnants and the inci- dence of congenital CMV infection. Turk J Pediatr. 2007;49(1):30-6. [PubMed]
  • uyar Y, Balci A, Akcali A, Cabar C. Prevalence of rubella and cytomegalovirus antibodies among pregnant women in northern Turkey. New Microbiol. 2008;31(4):451-5. [PubMed]
  • Efe ş, Kurdoğlu z, Korkmaz G. Van yöresindeki gebelerde Sitomegalovirüs, Rubella ve Toksoplazma antikorlarının seroprevalansı [Seroprevalance of Cytomegalovirus, Rubella and Toxoplasma antibodies in pregnant women of Van region]. Van Tıp Derg. 2009;16(1):6-9. [Link]
  • Varol fG, Sayin NC, Soysüren S. Trakya yöresinde ante- natal bakim alan gebelerde Toxoplasma gondii antikor seroprevalansı [Seroprevalance of toxoplasma gondıı an- tibodies in antenatal population of Trakya Region]. Journal of Turkish Society of Obstetrics and Gynecology. 2011;8(2):93-9. [Crossref]
  • Kiriş Satılmış Ö, Yapça ÖE, Yapça D, Çatma T. Sorgun Devlet Hastanesine başvuran gebelerde rubella, sito- megalovirüs ve toksoplazma antikorlarının seroprevalansı [Seroprevalance of rubella, cytomegalovirus and toxoplasma antibodies among pregnant women that referred to Sorgun State Hospital]. İstanbul Kanuni Sultan Süley- man Tıp Dergisi (IKSST). 2014;6(2):90-6. [Crossref]
  • şahiner f, Honca M, Çekmez Y, Kubar A, Honca T, fid- anci MK, et al. The role of maternal screening in diagnos- ing congenital cytomegalovirus infections in highly immune populations. Ir J Med Sci. 2015;184(2):475-81. [Crossref] [PubMed]
  • Gülseren YD, Taşbent fE, Özdemir M. Gebelerde sito- megalovirüs ile rubella seroprevalansının ve yaşa bağlı dağılımının araştırılması [Investigation of cytomegalovirus and rubella seroprevalence and age related distribution in pregnant women]. Turk Mikrobiyol Cem Derg. 2019;49(3):154-61. [Crossref]
  • Biri A, Bozdayi G, Ciçfti B, Dinç B, Yücel A, Rota S. The detection of CMV in amniotic fluid and cervicovaginal smear samples by real-time PCR assay in prenatal diag- nosis. Arch Gynecol Obstet. 2006;273(5):261-6. [Cross- ref] [PubMed]
  • Dinc B, Bozdayi G, Biri A, Kalkanci A, Dogan B, Bozkurt N, et al Molecular detection of cytomegalovirus, herpes sim- plex virus 2, human papillomavirus 16-18 in Turkish preg- nants. Braz J Infect Dis. 2010;14(6):569-74. [Crossref] [PubMed]
  • Eres Sarıtaş z. Yenidoğanlarda konjenital citomegalovirus (CMV) enfeksiyonu görülme sıklığı. [uzmanlık Tezi]. 2013. Antalya: Akdeniz üniversitesi; [Link]
  • Sahiner f, Cekmez f, Cetinkaya M, Kaya G, Kalayci T, Gunes O, et al. Congenital cytomegalovirus infections and glycoprotein B genotypes in live-born infants: a prevalence study in Turkey. Infect Dis (Lond). 2015;47(7):465-71. [Crossref]
  • zeytinoğlu A, Terek D, Arslan A, Erensoy S, Altun Köroğlu Ö, Bozdemir T, et al. Yenidoğan bebeklerin tükürük örneğinde CMV DNA varlığı ile konjenital CMV enfeksiy- onunun araştırılması [Investigation of congenital CMV in- fection with the presence of CMV DNA in saliva samples of new born babies]. Mikrobiyol Bul. 2019;53(1):53-60. [Crossref] [PubMed]
  • Çelikel E, Tezer H, Kanik-Yuksek S, Gülhan B, Ozkaya- Parlakay A, Yaralı N. Evaluation of 98 immunocompetent children with cytomegalovirus infection: importance of neu- rodevelopmental follow-up. Eur J Pediatr. 2015;174(8):1101-7. [Crossref] [PubMed]
  • Hoşoğlu S, Devecioğlu C, Boşnak M, Ayaz C, Geyik Mf, Yaramış A. Yenidoğan sarılıklı bebeklerde toksoplazma, rubella ve sitomegalovirus antikorlarının pozitifliği ve ety- olojideki rolü [Seropositivity of toxoplasma, rubella and cy- tomegalorivus in newborn jaundice and their relevance in aetiology]. Mikrobiyol Bült. 1996;31:69-75. [Link]
  • Vehapoğlu Türkmen A, Yiğit Ö, Akkaya E, uğur E, Kefeciler z, Gözütok S. İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi yenidoğan işitme taraması sonuçlarımız [Newborn hearing screening out- comes at Istanbul Education and Research Hospital]. İstanbul Medical Journal. 2013;14(3):175-80. [Crossref]
  • Tasci Y, Muderris II, Erkaya S, Altinbas S, Yucel H, Haberal A. Newborn hearing screening programme outcomes in a research hospital from Turkey. Child Care Health Dev. 2010;36(3):317- 22. [Crossref] [PubMed]
  • T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü. [Erişim tarihi: 1 Mayıs, 2022]. Doğum istatis- tikleri, 2020. Sayı: 37229, 2021. Erişim linki: [Link]
  • Bolduc SH, Bussières R, Philippon D, Côté M. The corre- lation of congenital CMV infection and the outcome of cochlear implantation. J Int Adv Otol. 2021;17(3):190-4. [Crossref] [PubMed] [PMC]
APA KEMALOGLU Y, Keskin Yıldız M, Çınar R (2023). Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. , 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
Chicago KEMALOGLU Yusuf,Keskin Yıldız Melis,Çınar Rahşan Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. (2023): 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
MLA KEMALOGLU Yusuf,Keskin Yıldız Melis,Çınar Rahşan Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. , 2023, ss.61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
AMA KEMALOGLU Y,Keskin Yıldız M,Çınar R Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. . 2023; 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
Vancouver KEMALOGLU Y,Keskin Yıldız M,Çınar R Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. . 2023; 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
IEEE KEMALOGLU Y,Keskin Yıldız M,Çınar R "Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?." , ss.61 - 74, 2023. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
ISNAD KEMALOGLU, Yusuf vd. "Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?". (2023), 61-74. https://doi.org/10.24179/kbbbbc.2022-93162
APA KEMALOGLU Y, Keskin Yıldız M, Çınar R (2023). Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi, 31(1), 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
Chicago KEMALOGLU Yusuf,Keskin Yıldız Melis,Çınar Rahşan Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi 31, no.1 (2023): 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
MLA KEMALOGLU Yusuf,Keskin Yıldız Melis,Çınar Rahşan Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi, vol.31, no.1, 2023, ss.61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
AMA KEMALOGLU Y,Keskin Yıldız M,Çınar R Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi. 2023; 31(1): 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
Vancouver KEMALOGLU Y,Keskin Yıldız M,Çınar R Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi. 2023; 31(1): 61 - 74. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
IEEE KEMALOGLU Y,Keskin Yıldız M,Çınar R "Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?." Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi, 31, ss.61 - 74, 2023. 10.24179/kbbbbc.2022-93162
ISNAD KEMALOGLU, Yusuf vd. "Doğumsal Sitomegalovirüs Enfeksiyonları ve İşitme Kaybı: Türkiye’de Ulusal Düzeyde Tarama Programına Gereksinim Var mı?". Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi 31/1 (2023), 61-74. https://doi.org/10.24179/kbbbbc.2022-93162