Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması

Nalbantoğlu Yılmaz, Funda; ÇETİN GÜNDÜZ, HİCRAN

Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması

Hicran ÇETİN GÜNDÜZ, (Başkent Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Funda NALBANTOĞLU YILMAZ (Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Nevşehir, Türkiye)

Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

34 4

Yıl: 2016 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1008 - 1022 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması

Öz:

Bu çalışmanın amacı lise eğitimine devam eden öğrencilerin mesleki gelişim süreçlerinde yaşadıkları kariyer kaygısını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Araştırma 2014-2015 Eğitim-Öğretim yılında Nevşehir il merkezindeki 6 farklı lisede, 11 ve 12. sınıflarda okuyan öğrencilerden seçilen üç farklı çalışma grubu üzerinden yürütülmüştür. Araştırmanın birinci çalışma grubu, 350 öğrenciden, ikinci çalışma grubu 337 öğrenciden, üçüncü çalışma grubu ise 687 öğrenciden oluşmaktadır. Ölçek geliştirme sürecinde açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri kullanılmıştır. Kariyer kaygısı ölçeği iki boyutludur. Ölçeğin meslek seçimine yönelik kaygılarına ait güvenirliği .797, aile etkisine yönelik kaygılarına ait güvenirliği ise .742 bulunmuştur. Ölçeğin iyilik uyum indeksleri; ?2/sd=2.518, RMSEA=0.067, CFI=0.95, NFI=0.92, NNFI=0.94, SRMR=0.055, GFI=0.92 ve AGFI=0.90 bulunmuştur

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Scale Development Study for Determining the Career Anxiety of High School Students

Öz:

The purpose of this study is to develop a scale to determine the career anxiety of students attending the high school. The study was conducted during the 2014-2015 academic year on three different groups, the first of which was comprised of 350 grade 11 and 12 students from 6 different high schools located in Nevşehir city center, the second 337 and the third 687 students, respectively. In the scale development process, exploratory and confirmatory factor analysis was performed. According to EFA results, career anxiety scale has two factors. Cronbach alpha coefficient of anxiety over choice of profession was found to be .797 and that of family effect .742 in scope of career development. Fit indices, derived from confirmatory factor analysis (CFA) implemented in order to verify whether the model structure is plausible or not as a result of exploratory factor analysis, were found to be ?2/sd=2.518, RMSEA=0.067, CFI=0.95, NFI=0.92, NNFI=0.94, SRMR=0.055, GFI=0.92 and AGFI=0.90

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akgün, F. ve Özgür, H. (2014). Examination of the anxiety levels and attitudes of the information technology pre service teachers towards the teaching profession. Journal of Theory and Practice in Education, 10(5), 1206-1223.
Alkan, N. (2014). Üniversite adaylarının bölüm tercihleri: Bir kariyer araştırma yöntemi olarak bölüm tanıtımları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(41), 61-74.
Atılgan, H., Kan, A. ve Doğan, N. (2011). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Bacanlı, F., Eşici, H. ve Özünlü, M.B. (2013). Kariyer karar verme güçlüklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(40), 198-211.
Bentler, P.M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: Causal modeling. Annual Review of Psychology, 31, 419-456.
Brown, C. (1997). Sex differences in the career development of urban African American adolescents. Journal of Career Development, 23(4), 295-304.
Bryman, A., & Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for windows. London: Routledge.
Byrne, B., & Campbell, T. L. (1999). Cross-cultural comparisons and the presumption of equivalent measurement and theoretical structure: A look beneath the surface. Journal of Cross-Cultural Psychology, 30(5), 555-574.
Büyükgöze-Kavas, A. (2012). Kariyer karar ölçeği'nin türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(38), 159-168.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Cabı, E. ve Yalçınalp, S. (2013).Öğretmen adaylarına yönelik mesleki kaygı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44: 85-96.
Campagna, C.G., & Curtis, G.J. (2007). So worried I don't know what to be: Anxiety is associated with increased career indecision and reduced career certainty. Australian Journal of Guidance and Counseling, 17, 91-96.
Ceyhan, E. ve Gürcan-Namlu, A.G. (2000). Bilgisayar kaygısı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 77-93.
Child, D. (2006). The essentials of factor analysis. Continuum, London.
Comrey, A.L., & Lee, H.B. (1992). A first course in factor analysis. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Corkin, D., Arbona, C., Coleman, N., & Ramirez, R. (2008). Dimensions of career indecision among Puerto Rican college students. Journal of College Students Development, 49, 81- 94.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Daniels, L.M., Stewart, T. L., Stupnisky, R.H., Perry, R.P., & LoVerso, T. (2011). Relieving career anxiety and indecision: The role of undergraduate students' perceived control and faculty affiliations. Soc Psychol Educ., 14, 409-426.
Doğan, T. (2010).Sosyal görünüş kaygısı ölçeği'nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 151-159.
Erdoğmuş Zorver, C. ve Korkut Owen, F. (2014).Kariyer Uyumu ve İyimserliği Ölçeği'nin geliştirilmesi. International Journal of Human Sciences, 11(2), 314-331.
Ergür-Oktar, D. (2004). Yabancı dil öğrenimi sürecinde kaygı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 48-53.
Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme I: Temel kavramlar ve işlemler. Ankara: Pegem Akademi.
Ginevra, M.C., Nota, L., & Ferrari, L. (2015). Parental support in adolescents' career development: Parents' and children's perceptions. The Career Development Quarterly, 63, 2-15.
Gottfredson, L. S. (2002). Gottfredson's theory of circumscription, compromise, and self- creation. In. D. Brown (Eds.), Career Choice and Development (pp. 85-148). New York: Wiley.
Fuqua, D.R., Newman, J. L., & Seaworth, T.B. (1988). Relation of state and trait anxiety to different components of career indecision. Journal of Counseling Psychology, 35(2), 154-158.
Fuqua, D.R., Seaworth, T.B., & Newman, J.L. (1987). The relationship of career indecision and anxiety: A multivariate examination. Journal of vocational behavior, 30, 175-186.
Hardin, E.E., Varghese, F.P., Tran, U.V., & Carlson, A.Z. (2006). Anxiety and career exploration: Gender diferences in the role of self-construal. Journal of Vocational Behavior, 69, 346-358.
Hartung, P.J., Porfeli, E.J., & Vondracek, F.W. (2005). Child vocational development: A review and reconsideration. Journal of Vocational Behavior, 66, 385-419.
Hawkins, J.G., Bradley, R.W., & White, G.W. (1977). Anxiety and the process of deciding about a major and a vocation. Journal of Counseling Psychology, 24, 398-403.
Herr, E.L., & Cramer, S.H. (1992). Career guidance and counseling through the lifespan: Systematic approaches. New York, NY: HarperCollins.
Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M.R. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53- 60.
Hartman, B.W., Fuqua, D.R., & Blum, C.R. (1985). A path-analytic model of career indecision. The Vocational Guidance Quarterly, 33, 231-240.
Hu, L., & Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55.
Işık, E. (2012). The relationship of career decision self-efficacy, trait anxiety, and affectivity among undergraduate students. Psychological Reports, 111, 805-813.
Işık, E. (2014). Çocuk kariyer gelişimi ile yaşam doyumu ve durumluk kaygı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. İlköğretim Online, 13(2), 682-693.
Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: structural equation modeling with the simplis command language. Lincolnwood: Scientific Software International, Inc.
Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (2004). LISREL 8.7 for Windows [Computer Software]. Lincolnwood, IL: Scientific Software International, Inc.
Kalafat, T. (2012). Kariyer geleceği ölçeği (KARGEL): Türk örneklemi için psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (38), 169- 179.
Kanten, S. (2012). Kariyer uyum yetenekleri ölçeği: Geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 191-205.
Köklü, N., (1996). Statistical anxiety scale, psychometric data. Education and Science, 20(102), 45-49.
Köse, S. (2006). Müzik öğretmeni adaylarının mesleki kaygıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 12, 80-89.
Kuzgun, Y. (2011). Rehberlik ve psikolojik danışma. Nobel:Ankara.
Liu, J., McMahon, M., & Watson, M. (2015) Parental influence on mainland Chinese children's career aspirations: child and parental perspectives. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 15 2: 131-143. doi:10.1007/s10775-015-9291-9
Melanlıoğlu, D. (2014). Okuma kaygısı ölçeğinin psikometrik özelliklerinin belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 39, 176.
Mojgan, F.H., Kadir, R.A., & Soheil, S. (2011). The relationship between state and trait anxiety and career indecision of undergraduatestudents. International Education Studies, 3, 31- 135.
Muro, J.J., & Kottman, T. (1995). Guidance and counseling in the elemantary and middle schools- A practical approach. Brown Benchmark Publishers.
O'Hare, M.M., & Tamburri, E. (1986). Coping as moderator of a moderator of the relation between anxiety and career decision making. Journal of Counseling Psychology, 33, 255- 264.
Öner, N. ve Le Compte, A. (1983). Durumluk-sürekli kaygı envanteri el kitabı. Boğaziçi Üniversitesi Matbaası, 1 Baskı, İstanbul.
Özbay, Y. ve Palancı, M. (2001). Sosyal kaygı ölçeği: Geçerlik güvenirlik çalışması. VI Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ankara, ODTÜ.
Öztemel, K. (2014). Duygusal ve kişilik ilişkili kariyer karar verme güçlükleri ölçeği'nin kısa formu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42), 244-255.
Özyürek, R. (2013). Kariyer psikolojik danışmanlığı kuramları: Çocuk ve ergenler için kariyer rehberliği uygulamaları. Nobel Yayınevi:Ankara.
Özdemir Yaylacı, G. (2007). İlköğretim düzeyinde kariyer eğitimi ve danışmanlığı. Bilig, 40, 119-140.
Öztürk, E. (2013). Öğretmen adaylarının bilgisayar kaygısı ve bilgisayar özyeterliliklerinin çeitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44: 275-286.
Patton, W., & McMahon, M. (2014). Career development and systems theory: Connecting theory and practice. Sense Publishers: Rotterdam
Peng, H. (2005). Reduction in state anxiety scores of freshmen through a course in career decision. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 5: 293-302.
Pett, M., Lackey, N. & Sullivan, J. (2003). Making sense of factor analysis. Thousand Oaks: Sage Publications, Inc.
Rowland, K.D. (2004). Career decision-making skills of high school students in the Bahamas. Journal of Career Development, 31(1), 1-13.
Ritter, E., Strauser, D.R., O'Sullivan, D., Reid, J., Khosravisnasr, S., & Cronin, T. (2014). Theories of career development and work adjustment, (in. Career development, employment and disability in rehabilitation: From theory to practice.) Eds: (David. R. Strauser) (Pp.97-113) Springer Publisher Company: New York.
Saban, A., Korkmaz, İ. ve Akbaşlı, S. (2004). Öğretmen adaylarının mesleki kaygıları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(17), 198-209.
Spielberger, C. D., (1972). Anxiety: Current trends in theory and research. New York: Academic Press Inc.
SPSS 15 (2006). SPSS 15.0 for Windows. Chicago (IL): SPSS Inc
Super, D.E. (1990). A life span, life space approach to career development. D. Brown & L. Brooks (Ed.) içinde, Career choice and development: Applying contemporary theories to practice (2. ed., ss. 197-261). San Fransico: Jossey-Bass.
Strongman, K.T. (1995). Theories of anxiety. New Zealand Journal of Psychology, 24,2,4-10.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayınları.
Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2001). Using multivariate statistics. New York: Allyn &Bacon Inc.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
Ulu, E. (2007). Lise öğrencilerinin kariyer inançlarının bazı değişkenlere göre yordanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Ünaldı, Ü.E. ve Alaz, A. (2008). Coğrafya öğretmenliğinde okuyan öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 1-13.
Ünsal, P. (2014). Kariyer gelişim kuramları ve kariyer danışmanlığı, Nobel: Ankara
Varol, S. (1990). Lise son sınıf öğrencilerinin kaygılarını etkileyen etmenler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
Vignoli, E. (2015). Career indecision and career exploration among older French dolescents: the specific role of general trait anxiety and future school and career anxiety. Journal of Vocational Behavior, doi: 10.1016/j.jvb.2015.06.005.
Vignoli, E., Croity-Belz, S., Chapeland, V., Fillipis, A., & Garcia, M. (2005). Career exploration in adolescents: The role of anxiety, attachment and parenting style. Journal of Vocational Behavior, 67(153-168).

APA	ÇETİN GÜNDÜZ H, Nalbantoğlu Yılmaz F (2016). Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. , 1008 - 1022.
Chicago	ÇETİN GÜNDÜZ HİCRAN,Nalbantoğlu Yılmaz Funda Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. (2016): 1008 - 1022.
MLA	ÇETİN GÜNDÜZ HİCRAN,Nalbantoğlu Yılmaz Funda Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. , 2016, ss.1008 - 1022.
AMA	ÇETİN GÜNDÜZ H,Nalbantoğlu Yılmaz F Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. . 2016; 1008 - 1022.
Vancouver	ÇETİN GÜNDÜZ H,Nalbantoğlu Yılmaz F Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. . 2016; 1008 - 1022.
IEEE	ÇETİN GÜNDÜZ H,Nalbantoğlu Yılmaz F "Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması." , ss.1008 - 1022, 2016.
ISNAD	ÇETİN GÜNDÜZ, HİCRAN - Nalbantoğlu Yılmaz, Funda. "Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması". (2016), 1008-1022.

APA	ÇETİN GÜNDÜZ H, Nalbantoğlu Yılmaz F (2016). Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 1008 - 1022.
Chicago	ÇETİN GÜNDÜZ HİCRAN,Nalbantoğlu Yılmaz Funda Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12, no.3 (2016): 1008 - 1022.
MLA	ÇETİN GÜNDÜZ HİCRAN,Nalbantoğlu Yılmaz Funda Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.12, no.3, 2016, ss.1008 - 1022.
AMA	ÇETİN GÜNDÜZ H,Nalbantoğlu Yılmaz F Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 12(3): 1008 - 1022.
Vancouver	ÇETİN GÜNDÜZ H,Nalbantoğlu Yılmaz F Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 12(3): 1008 - 1022.
IEEE	ÇETİN GÜNDÜZ H,Nalbantoğlu Yılmaz F "Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, ss.1008 - 1022, 2016.
ISNAD	ÇETİN GÜNDÜZ, HİCRAN - Nalbantoğlu Yılmaz, Funda. "Lise Öğrencilerinin Kariyer Kaygılarını Belirlemeye Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12/3 (2016), 1008-1022.