Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi

KARTAL, Hülya; güner, fatih

Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi

Hülya KARTAL, (Uludağ Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Bursa)

Fatih GÜNER (Öğretmen, T.C. Lyon Eğitim Ataşeliği, Rodez/ Fransa)

Ana Dili Eğitimi Dergisi

76 5

Yıl: 2017 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 14 - 30 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi

Öz:

Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabı'ndaki etkinliklerin ses bilgisi farkındalığı açısından incelenmesinin amaçlandığı araştırmada, veriler doküman incelemesi yöntemiyle toplanmıştır.Okul Öncesi Eğitim Programı'nın dil gelişimi alanındaki "Sesbilgisi farkındalığı gösterir." kazanımının yer aldığı etkinlik örneklerinin tespitine yönelik incelemelerin yapıldığı araştırmada, Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki etkinlik örneklerinde, "Ses bilgisi farkındalığı gösterir." kazanımının bulunduğu bir etkinlik olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabı'ndaki 40 etkinlikten "Ses bilgisi farkındalığı gösterir." kazanımını ve bu kazanımın göstergelerini destekleyebilecek 7 etkinliğin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar, okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların sesbilgisel farkındalık gelişimlerinin desteklenebilmesi için Okul Öncesi Eğitim Programındaki etkinliklerin bu açıdan geliştirilmesine gereksinim duyulduğunu göstermektedir

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Analysis of the Activities in the Activity Book Preschool Education Program in Terms of Phonetic Awareness

Öz:

In this study, which aims to examine the activities in the activity book of the Preschool Education Program in terms of phonetics awareness, the data were collected using the document analysis method. The study attempted to determine the examples of activities prepared to achieve the outcome “The student shows awareness for phonetics” in the area of language development of the Preschool Education Program and it was concluded that there was no activity that could lead to the outcome “The student shows awareness for phonetics” among the activities in the Preschool Education Program activity book. Furthermore, the study concluded that there were 7 activities that had the potential to support the outcome “The student shows awareness for phonetics” from among a total of 40 activities in the activity book of the Preschool Education Program. These results show that it is necessary to improve the activities in the Preschool Education Program in order to develop the phonetic awareness of the children who attend preschool institutions

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acarlar, F., Ege, P. ve Turan, F. (2002). Türk Çocuklarında Üst Dil Becerilerinin Gelişimi ve Okuma ile İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (50), 63- 73.
Ak, B. (2013). Bizim Tombiş Taştan Hiç Anlamıyor. İstanbul: Günışığı Kitaplığı.
Ak, B. (2016). Rüzgarın Üzerindeki Şehir. İstanbul: Can Çocuk Yayınları.
Akoğlu, G. ve Turan, F. (2012). Eğitsel Müdahale Yaklaşımı Olarak Sesbilgisel Farkındalık: Zihinsel Engelli Çocuklarda Okuma Becerilerine Etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 11- 22.
Aktan, E. ve Oktay, A. (1997). Çocuğun Dil Gelişiminde Fonolojik Duyarlılığın (Sesbilgisel Duyarlılığın) Karşılaştırılmalı Olarak İncelenmesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 1- 28.
Anthony, J. L. & Francis, D. J. (2005). Development Of Phonological Awareness. Current Directions in Psychological Science, 14 (5), 255- 259.
Bay, N. D. (2008). Anasınıfı Öğretmenlerinin Okuma Yazmaya Hazırlık Çalışmalarına İlişkin Yeterlilik Algılarının Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bayraktar, V. (2013). Okuma- Yazmaya Hazırlık Eğitim Programının Anasınıfına Devam Eden 6 Yaş Grubu Çocukların Yazı Farkındalığı Becerilerine ve İlkokul Birinci Sınıftaki Ses Farkındalığı ve Okuma- Yazma
Becerilerine Etkisinin İncelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Berfe, S. (2006). Çocukça. Ankara: Tudem Yayınları.
Chard, D. J. & Dickson S. V. (1999). Phonological Awareness: Instructional and Assesment Guideliness. Intervention in School and Clinic, 34 (5), 261- 270.
Cramer, D. E. (2006). In The Beginning: Phonological Awareness. In J.Shay Schumm (Ed.), Reading Assessment and Instruction For All Learners (pp. 89- 117). New York, NY: Guilford Press.
Ekici, S. (2014). Ankara’daki Anaokullarının Okuma Alışkanlığına Hazırlık Yeterlilikleri Açısından Değerlendirilmesi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Erduran, E. (1999). Okul Öncesi Eğitimde Okuma- Yazmaya Hazırlık Programları ve Bilişsel Yetenek Özelliklerinin Okuma Sürecine Etkileri. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Erdoğan, Ö. (2009). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Fonolojik Farkındalık Becerileri ile Okuma ve Yazma Becerileri Arasındaki İlişki. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Erdoğan, Ö. (2011). İlk Okuma-Yazma Süreci İçin Önemli Bir Beceri: Fonolojik Farkındalık. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (1), 161- 180.
Erdoğan, Ö. (2012). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Fonolojik Farkındalık Becerileri İle Okuma Becerileri Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim, 37 (166), 41- 51.
Erdoğan, T., Altınkaynak, Ş. Ö. ve Erdoğan, Ö. (2013). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okuma- Yazmaya Hazırlığa Yönelik Yaptıkları Çalışmaların İncelenmesi. İlköğretim Online, 12 (4), 1188- 1199, [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr/vol12say4/v12s4m20.pdf adresinden 10 Ağustos 2015 tarihinde indirilmiştir.
Ergül, C., Karaman, G., Akoğlu, G., Tufan, M., Sarıca, A. D., Kudret, Z. B. (2014). Okul Öncesi Öğretmenlerinin ‘Erken Okuryazarlık’ Kavramına İlişkin Bilgi Düzeyleri ve Sınıf Uygulamaları. İlköğretim Online, 13 (4), 1449- 1472, [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr/vol13say4/v13s4m19.pdf adresinden 10 Ağustos 2015 tarihinde indirilmiştir.
Guarnier, R. ve Arciprete, C. (2007). Gökkuşağı Şarkıları. (Çev: Kübra Bahar) İstanbul: Boyut Yayın Grubu.
Güldenoğlu, B., Kargın, T., ve Ergül, C. (2016). Sesbilgisel Farkındalık Becerilerinin Okuma ve Okuduğunu Anlama Üzerindeki Etkisi: Boylamsal Bir Çalışma. İlköğretim Online, 15 (1), 251- 272.
Gürkan, T. ve Koran, N. (2014). 36- 72 Aylık Çocuklar İçin Okul Öncesi Eğitim Programı’nın Çocuğun Katılım Hakkına Yer Verme Durumu Açısından İncelenmesi. Journal of Teacher Education and Educators, 3 (2), 203- 226.
Hempenstall, K. (2003). Phonemic Awareness: What Does It Mean? [Online]: http://www.ednews.org/articles/523/1/Phonemic-awareness-What-doesitmean/Page1.html adresinden 11 Ağustos 2015 tarihinde indirilmiştir.
Junakovic, S. (2005). Kırmızı Kurbağa ve Yeşil Filamingo. İstanbul: Tudem Yayınları.
Karakelle, S. (1998). İlkokuma Becerisinin Kazanılmasını Etkileyen Bilişsel Faktörler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Karakelle, S. (2004). Fonolojik Farkındalık ve Harf Bilgisinin İlkokuma Becerisi Üzerindeki Etkisi, İstanbul Üniversitesi Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 24, 45- 56.
Karaman, G. ve Üstün, E. (2011). Anasınıfına Devam Eden Çocukların Fonolojik Duyarlılıklarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 267- 278.
Kerem, E. A. (2001). Okul Öncesi Dönem Çocuklarında Okuma Gelişimi ve Okumaya Hazırlık Programının Etkisinin Değerlendirilmesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Kesikçi, H. ve Amado, S. (2005). Okuma Güçlüğü Olan Çocukların Fonolojik Bellek, Kısa Süreli Bellek Ve WISC-R Testi Puanlarına Ait Bir İnceleme. Türk Psikoloji Dergisi, 20 (55), 99- 110.
Kılıç, Z. (2008). İlköğretim Birinci Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Okul Öncesi Eğitimi Alan ve Almayan Öğrencilerin Gelişim Becerilerinin Karşılaştırılması. İstanbul: Beykent Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Kozikoğlu, T. (2013). Hiç Uykum Gelmedi! Ali. İstanbul: İletişim Yayınevi.
Lane, H. B., Pullen, P. C., Eisele, M. R., & Jordan, L. (2002). Preventing Reading Failure: Phonological Awareness Assessment and Instruction. Preventing School Failure, 46, 101-110.
Mc Gee, L. & Ukrainetz, T. (2009). Using Scaffolding to Teach Phonemic Awareness In Preschool and Kindergarten. The Reading Teacher, 62, 599- 603.
MEB. (2009). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu 1.-5. Sınıflar. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
MEB. (2013a). Okul Öncesi Eğitim Programı. Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. [Online]: http://www.onceokuloncesi.com/okuloncesi_egitimprogrami.pdf adresinden 28 Ağustos 2015 tarihinde indirilmiştir.
MEB. (2013b). Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabı. [Online]: http://anaokulu.cu.edu.tr/__/file/OOEP_2013_Etkinlik_Kitabi.pdf adresinden 25 Ağustos 2015 tarihinde indirilmiştir.
Özcan, A. O. ve Özcan, A. F. (2014). Türk Çocuklarının Ses Gelişim Özellikleri ve İlk Okuma Yazma Öğrenme. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), 67- 86.
Pehlivan, D. (2006). Okul Öncesi Eğitimi Alan ve Almayan Öğrencilerin İlk Okuma Yazmaya Geçiş Sürecinin, Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Roskos, K. A., Christie J. F. ve Richgelds, D. J. (2003). The Essentials Of Early LiteracyInstruction,[Online]:https://www.naeyc.org/files/yc/file/200303/Essentials.pdf adresinden 11 Ağustos 2015 tarihinde indirilmiştir.
Sarı, B. (2012). Erken Çocukluk Dönemi Fonolojik Duyarlılık Ölçeği (EÇDFDÖ)’nin Geçerlik, Güvenirlik ve Norm Çalışması. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Sayar, F. ve Turan, F. (2012). Okuma Gelişiminde Üst Dil Farkındalığı, Sesbilgisel Süreçler ve Bellek Süreçlerinin Etkisi: Kısa Süreli Bellek ve Çalışma Belleği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13 (2), 49- 64.
Stanovich, K. E. (1986). Matthew Effects In Reading: Some Consequences of Individual Differences In The Acquisition Of Literacy. Reading Research Quarterly, 22, 360- 407.
Süel, E. E. (2011). İlköğretim 1. Sınıf Üstün ve Normal Zeka Düzeyindeki Öğrencilerin Fonolojik Farkındalık Düzeylerinin Okuma Başarıları Üzerine Etkisinin Karşılaştırılması. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Şahinkanat, S. (2009). Maymun Kral. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Şahinkanat, S. (2014). Üç Kedi Bir Dilek (6. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Tuğluk, İ. H., Kök, M., Koçyiğit, S. Kaya H. İ ve Gençdoğan, B. (2008). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okuma- Yazma Etkinliklerini Uygulamaya İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 72- 81.
Turan, F. ve Akoğlu, G. (2011). Okul Öncesi Dönemde Sesbilgisel Farkındalık Eğitimi. Eğitim ve Bilim, 36 (161), 64- 75.
Turan, F. ve Gül, G. (2008). Okumanın Erken Dönemindeki Habercisi: Sesbilgisel Farkındalık Becerisinin Kazanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8 (1), 265- 284.
Uyanık, Ö. ve Kandır, A. (2010). Okul Öncesi Dönemde Erken Akademik Beceriler. Kuramsal Eğitimbilim, 3 (2), 118- 134.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yücel, D. (2009). Sesbilgisel Farkındalık (Fonolojik Farkındalık) Eğitiminin Okuma Sorunu Olan Çocuklar Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

APA	KARTAL H, güner f (2017). Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. , 14 - 30.
Chicago	KARTAL Hülya,güner fatih Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. (2017): 14 - 30.
MLA	KARTAL Hülya,güner fatih Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. , 2017, ss.14 - 30.
AMA	KARTAL H,güner f Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. . 2017; 14 - 30.
Vancouver	KARTAL H,güner f Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. . 2017; 14 - 30.
IEEE	KARTAL H,güner f "Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi." , ss.14 - 30, 2017.
ISNAD	KARTAL, Hülya - güner, fatih. "Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi". (2017), 14-30.

APA	KARTAL H, güner f (2017). Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 14 - 30.
Chicago	KARTAL Hülya,güner fatih Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi 5, no.1 (2017): 14 - 30.
MLA	KARTAL Hülya,güner fatih Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, vol.5, no.1, 2017, ss.14 - 30.
AMA	KARTAL H,güner f Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 2017; 5(1): 14 - 30.
Vancouver	KARTAL H,güner f Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 2017; 5(1): 14 - 30.
IEEE	KARTAL H,güner f "Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi." Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5, ss.14 - 30, 2017.
ISNAD	KARTAL, Hülya - güner, fatih. "Okul Öncesi Eğitim Programı Etkinlik Kitabındaki Etkinliklerin Ses Bilgisi Farkındalığı Açısından İncelenmesi". Ana Dili Eğitimi Dergisi 5/1 (2017), 14-30.