Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi
Yıl: 2017 Cilt: 16 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 949 - 959 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17051/ilkonline.2017.330234 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi
Öz: Bu çalışmada, Sosyal Bilgiler dersine yönelik hazırlanan sınav sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre incelenerek düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yenilenmiş taksonomi, bilgi ve bilişsel süreç boyutlarından oluşmaktadır. Bilgi boyutunda; olgusal, kavramsal, işlemsel, üst bilişsel bilgi basamakları, bilişsel süreç boyutunda hatırlama, anlama, uygulama, çözümleme, değerlendirme ve yaratma basamakları bulunmaktadır. Araştırma verileri, 2014-2015 eğitim-öğretim yılı birinci döneminde Nevşehir il merkezinde yer alan, 7 farklı ortaokulun 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersi için Sosyal Bilgiler öğretmenleri tarafından hazırlanan I. II. ve III. sınav sorularından oluşmaktadır. Soruların yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analizler uzman görüşleriyle desteklenerek değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, öğretmenlerin çoktan seçmeli ve doğru-yanlış soru tiplerini daha çok kullandıkları anlaşılmıştır. Hazırlanan soruların büyük bir kısmının bilgi boyutunun olgusal ve kavramsal bilgi basamağında; bilişsel süreç boyutunun ise hatırlama ve anlama basamağında olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda bir takım öneriler sunulmuştur
Anahtar Kelime: Konular:
An Investigation of the Social Sciences Courses Exam Questions According to Revised Bloom’s Taxonomy
Öz: In this study it was aimed to investigate the levels of the exam questions prepared for social studies courses by analyzing them according to revised Bloom Taxonomy. Revised taxonomy consists of knowledge and cognitive process dimensions. Knowledge dimension level is defined as factual, conceptual, procedural, and meta-cognitive; cognitive process dimensions are defined as remember, understand, implement, analyze, evaluate, and create levels. The research data consist of the exam questions prepared by the social studies teachers for the 7th grade social studies course of 7 different elementary schools in the center of Nevşehir in the first term of 2014-2015 academic year. The content analysis approach was used when the questions were analyzed according to the revised Bloom taxonomy. Analyzes made have been evaluated and interpreted by expert opinions. According to the results, it was understood that teachers use more often multiple choices and true-false questions types. It was also detected that most of the questions used in the tests are on the level of factual and conceptual knowledge in respect to knowledge measurement and on the level remembering and understanding in respect to cognitive process. Some suggestions have been made in the light of findings of the research
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. Öğrenme, öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama (çev. DA Özçelik). Ankara: Pegem Akademi, 2010.
- Anderson, L.W. (1999). Rethinking Bloom’s taxonomy: Implications for testing and assessment. ERIC Document Reproduction, Service No. ED435630, TM 030 228.
- Arı, A. (2011). “Bloom’un Gözden Geçirilmiş Bilişsel Alan Taksonomisinin Türkiye’de ve Uluslararası Alanda Kabul Görme Durumu.” Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 749-772.
- Arı, A., ve Gökler, Z.S. (2012). “İlköğretim fen ve teknoloji dersi kazanımları ve SBS sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi”. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde. 20-30 Haziran 2012
- Ayvacı, H. ve Türkdoğan, A., (2010). “Yeniden Yapılandırılan Bloom Taksonomisine Göre Fen ve Teknoloji Dersi Yazılı Sorularının İncelenmesi” Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(1).13-25.
- Brualdi, A.C. (1998). Classroom questions, practical assessment. Research& Evaluation, 6, Eric Documentre production no: ED 422407.
- Candur, F. (2007). “Öğretmenlerin fen ve teknoloji öğretimi, kullanılan ölçme-değerlendirme yöntemleri ve bu yöntemlerin öğretim sürecindeki önemi hakkındaki düşüncelerinin belirlenmesi”. Yüksek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çalışkan, H.(2011) “Öğretmenlerin Hazırladığı Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Değerlendirilmesi”, Eğitim ve Bilim, 36(160), 120-132.
- Çepni, S. ve Azar, A. (1998). “Lise fizik sınavlarında sorulan soruların analizi”, III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, KTÜ, Trabzon. 23-25 Ekim 1998
- Çevik, Ş. (2010). “Ortaöğretim 9, 10 ve 11. sınıf fizik ders kitaplarında bulunan sorular ile 2000- 2008 yılları arasında öğrenci seçme ve yerleştirme sınavlarında sorulan fizik sorularının Bloom taksonomisi açısından incelenmesi ve karşılaştırılması “.Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi., Dicle Üniversitesi , Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
- Çintaş-Yıldız, D. (2015). “Türkçe Dersi Sınav Sorularının Yeniden Yapılandırılan Bloom Taksonomisine Göre Analizi” , Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2), 479-497.
- Çolak, K. ve Demircioğlu, İ.H. (2010). “Tarih Dersi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisinin Bilişsel Alan Düzeyi Açısından Sınıflandırılması”, Milli Eğitim Dergisi, 187(7) 160-171.
- Dalak, O. (2015). “TEOG sınav soruları ile 8.Sınıf öğretim programlarındaki ilgili kazanımların yenilenmiş Bloom taksonomisine göreincelenmesi”. Yüksek lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi , Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep
- Demir, P. (2015) “Yenilenmiş Bloom taksonomisi'ne göre 2005 yılı sosyal bilgiler öğretim programında yer alan kazanımlar ve seviye belirleme sınav soruları”. Yüksek Lisans Tezi, On dokuz Mayıs Üniversitesi , Eğitim Bilimleri Enstitüsü , Samsun.
- Demirel, Ö. (2014). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Dindar, H., ve Demir, M. (2006). “Beşinci Sınıf Öğretmenlerinin Fen Bilgisi Dersi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi” , Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 387-96.
- Dursun, A. ve Parim-Aydın.G., (2014). “YGS 2013 Matematik Soruları İle Ortaöğretim 9. Sınıf Matematik Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine ve Öğretim Programına Göre Karşılaştırılması”, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi , 4, (1), 16-37
- Eke, C. (2015). “Dalgalar Ünitesindeki Kazanımların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi.” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi , 4(2), 345-353.
- Eroğlu, D. ve Sarar-Kuzu, T. (2014). “Türkçe ders kitaplarındaki dil bilgisi kazanımlarının ve sorularının YenilenmiĢ Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi “, Başkent Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1(1), 72-80.
- Eyüp, B. (2012). “Türkçe öğretmeni adaylarının hazırladığı soruların yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 965-982.
- Geçit, Y., ve Yarar, S.(2010). ' Coğrafya Ders Kitaplarındaki Sorular İle Çeşitli Coğrafya Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Analizi “, Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 154-167.
- Gezer, M., Şahin, Ġ. F., Öner-Sünkür, M. ve Meral, E. (2014). “8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 433-455.
- Gökler, Z.S., Aypay, A., & Arı, A. (2012). “İlköğretim İngilizce dersi hedefleri kazanımları sbs soruları ve yazılı sınav sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi.” Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(2), 115-133.
- Gökulu, A. (2015). “Fen Ve Teknoloji Öğretmenlerinin Yazılı Sınav Soruları ile TEOG Sınavlarında Sorulan Fen ve Teknoloji Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi”, Route Educational and Social Science Journal, 2(2), 434-446
- Güftâ, H., ve Zorbaz, K. Z. (2008). “İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Dersi Yazılı Sınav Sorularının Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 205-218.
- Güleryüz, H.(2016) “.5., 6., 7., Sınıfların fen ve teknoloji dersine ait sınav sorularının Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi”. Yüksek lisans Tezi, Muş Alpaslan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Muş.
- Hanna, W. (2007). “The New Bloom’s Taxonomy: Implications for Music Education”, Arts Education Policy Review, 108 (4), 7-16.
- Karadeniz, O., Eker, C. ve Burunsuz, E. (2015). “Ortaokul Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Yapılandırmacı Öğrenme Kuramı İlkelerine Göre Değerlendirilmesi”, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish. 10(3), 563-580.
- Karasar, N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2007.
- Keskin-Özer, M., ve Aydın, S. (2011). “Seviye Belirleme Sınavı 6.Sınıf Fen ve Teknoloji Testinde Çıkan Biyoloji Sorularının Revize Edilmiş Taksonomiye Göre İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3)727-742
- Koç, H., Sönmez, Ö. F. ve Çiftçi, T. (2013). “ÖSS, YGS ve LYS Sınavlarındaki Coğrafya Sorularının Bloom Taksonomisi Bilişsel Alan Düzeyi Açısından Analizi”, Karadeniz Araştırmaları, 36, 257‐275.
- Köğce, D., ve Baki, A. (2009). “Farklı Türdeki Liselerin Matematik Sınavlarında Sorulan Soruların Bloom Taksonomisine Göre Karşılaştırılması”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 557-574.
- Kuzu, T. S. (2013). “Türkçe Ders Kitaplarındaki Metin Altı Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisindeki Hatırlama ve Anlama Bilişsel Düzeyleri Açısından İncelenmesi”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37(1), 58-76.
- Linn, R. L., ve Gronlund, N. E. Measurement and assessment in teaching (8th ed.). India: Pearson Education, 2005.
- MEB. (2005). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
- Mutlu, M., Usak, M. ve Aydoğdu, M., (2003). “Fen Bilgisi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi” Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 87-95.
- Näsström, G. (2009). “Interpretation of Standards with Bloom’s Revised Taxonomy: A comparison of teachers and assessment experts”, Gunilla International Journal of Research&.Method in Education, 32(1), 39-51.
- Özdemir, S. M., Altıok, S., Baki, N.(2015). “Bloom’un Yenilenmiş Taksonomisine Göre Sosyal Bilgiler Öğretim Programı Kazanımlarının İncelenmesi”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi , 4(3) 40.
- Özdemir, S.M. Sosyal bilgilerde öğretim programı ve değerlendirilmesi. (Editor: Safran, M.). Sosyal Bilgiler Öğretimi (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi, 2014.
- Poyraz, S. (2005) “İlköğretim 7. sınıfların fen bilgisi dersi öğretiminde kullanılan aktif öğretim modellerine uygun ölçmedeğerlendirme tekniklerinin belirlenmesi” Yüksek lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
- Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M. & Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453.
- Şeker, H. (2010). “Bloom’un Taksonomisinden, Bilişsel Süreç Boyutlarının Sınıflandırmasına Doğru Revize Edilen Taksonomi Üzerine “, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 1-9.
- Şenses, A. (2008), “ilköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarındaki soruların kapsam-geçerlilik ve bloom taksonomisi’ne göre analizi”, Yüksek lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
- Tahaoğlu, A., (2014). “Ortaöğretim Türk edebiyatı dersi öğretim programı kazanımlarının bilişsel açıdan incelenmesi” Yüksek lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
- Tanık, N., ve Saraçoğlu, S. (2011). “Fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi”, TÜBAV Bilim Dergisi, 4(4), 235-246.
- Tekin, H., “Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme” Yargı Yayınevi, Ankara, 2000. Turgut, M.F. Eğitimde ölçme ve değerlendirme metotları. Ankara: Saydam Matbaacılık, 1997.
- Üner, S.(2010). “IX. ve X.sınıf kimya ders kitaplarındaki ve kimya sınavlarındaki soruların Bloom taksonomisine göre analizi ve öğrencilerin bilişsel düzeyleriyle ilişkinin tespit edilmesi”. Yüksek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Üner, S., Akkuş, H. ve Kormalı, F. (2014). “Ortaöğretim Kimya Ders Kitaplarındaki ve Sınavlarındaki Soruların Bilişsel Düzeyi ve Öğrencilerin Bilişsel Düzeyiyle İlişkisi.” Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 137-154.
- Ünlü, S., Öztürk, H. ve Tağa, T.(2014). “Türkçe Dersinde Uygulanan Sınavlar Üzerine Bir Değerlendirme" The Journal of Akademic Social Science Studies, 28(2), 513-523.
- Wolf, D. P. (1996). “Performance Assesment Collaboratives For Education” (PACE) A multıdistrict effort paper presented at the annual meeting of the American Education Resaarch Association, New York.
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
APA | Şanlı C, PINAR A (2017). Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. , 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
Chicago | Şanlı Cennet,PINAR Adnan Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. (2017): 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
MLA | Şanlı Cennet,PINAR Adnan Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. , 2017, ss.949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
AMA | Şanlı C,PINAR A Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. . 2017; 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
Vancouver | Şanlı C,PINAR A Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. . 2017; 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
IEEE | Şanlı C,PINAR A "Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi." , ss.949 - 959, 2017. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
ISNAD | Şanlı, Cennet - PINAR, Adnan. "Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi". (2017), 949-959. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330234 |
APA | Şanlı C, PINAR A (2017). Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. İlköğretim Online (elektronik), 16(3), 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
Chicago | Şanlı Cennet,PINAR Adnan Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. İlköğretim Online (elektronik) 16, no.3 (2017): 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
MLA | Şanlı Cennet,PINAR Adnan Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. İlköğretim Online (elektronik), vol.16, no.3, 2017, ss.949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
AMA | Şanlı C,PINAR A Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. İlköğretim Online (elektronik). 2017; 16(3): 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
Vancouver | Şanlı C,PINAR A Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. İlköğretim Online (elektronik). 2017; 16(3): 949 - 959. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
IEEE | Şanlı C,PINAR A "Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi." İlköğretim Online (elektronik), 16, ss.949 - 959, 2017. 10.17051/ilkonline.2017.330234 |
ISNAD | Şanlı, Cennet - PINAR, Adnan. "Sosyal Bilgiler Dersi Sınav Sorularının Yenilenen Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi". İlköğretim Online (elektronik) 16/3 (2017), 949-959. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330234 |