İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları
Yıl: 2019 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 29 - 51 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18505/cuid.518013 İndeks Tarihi: 17-12-2020
İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları
Öz: Bu araştırmada, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin Din Kültür ve Ahlak Bilgisi dersine ve budersin öğretmenine ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla incelemek amaçlanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik (olgubilim) desen kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılan araştırmanın çalışma grubunu, ilkokul dördüncü sınıfta okuyan 234 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırmada veriler, “DinKültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi … gibidir/benzerdir; çünkü …”, “Din Kültürü ve Ahlak BilgisiDersi öğretmeni … gibidir/benzerdir; çünkü …” biçiminde sorulmuş iki sorudan oluşan yapılandırılmış bir formla toplanmıştır. Katılımcıların geliştirdikleri metaforların analizi; verile rin kodlanması ve ayıklanması, örnek metafor imgesi derlenmesi, temaların/kategorilerin geliştirilmesi, verilerin kodlara ve temalara göre düzenlenmesi, verilerin geçerlik ve güvenirlikanalizlerinin yapılması, nicel veri girişlerinin ve analizlerinin yapılması ve bulguların yorumlanması aşamaları dikkate alınarak yapılmıştır. Araştırma sonuçları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi ile bu dersinöğretmenine ilişkin ortaya koydukları metaforların genelde olumlu yönde olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Metaphors of Elementary School Students Related to The Lesson and Teachers of Religious Culture and Moral Knowledge
Öz: This study seeks to investigate the perceptions of elementary school 4th grade students related to the lesson and teachers of religious culture and moral knowledge via metaphors. In this study, the phenomenological design, one of the qualitative research designs, was used. Data was analysed through content analysis, and the study group was comprised of 234 elementary school 4th grade students. The sampling of the study was determined through criterion sampling, which is one of the purposeful samplings. The data of the study were collected via a semi-structured form composed of two questions asked as “Religious culture and moral knowledge lesson is like … because …” and “Religious culture and moral knowledge teacher is like … because …”. The analysis of metaphors was conducted considering the stages including data encoding and extraction, the compilation of sample metaphor image, the development of themes/categories, the configuration of data based on codes and themes, the reliability and validity analyses of data, carrying out quantitative data entries and analyses and interpreting findings of the study. Considering the results of the study as a whole, it was determined that the metaphors developed by elementary school 4th grade students were largely positive related to the lesson and teachers of religious culture and moral knowledge.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akyüz, Niyazi. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Din Anlayışı Ölçeği Üzerine Bir Pilot Araştırma”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 43/1 (2002): 123-134.
- Arslan, Metin – Bayrakçı, Mustafa. “Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim-Öğretim Açısından İncelenmesi.” Millî Eğitim Dergisi 171 (2006): 100-108.
- Asiye, Toker-Gökçe – Turgay, Bülbül. “Okul Bir İnsan Bedenidir: Meslek Lisesi Öğrencilerinin Okul Algılarına Yönelik Bir Metafor Çalışması”. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi 4/1 (2014): 81.
- Aşıkoğlu, Nevzat Yaşar. “Din Öğretiminde Öğretmenin Rolü ve Din Dersi Öğretmeni Yeterlilikleri (Türkiye Örneği)”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/1 (2011): 5-13.
- Aydın, İnayet – Pehlivan, Ahmet. “Türkçe öğretmeni adaylarının “Öğretmen” ve “Öğrenci” kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar.” Turkish Studies 5/3 (2010): 818-842.
- Aydoğdu, Elif. İdeal Okul Algılarının Metaforlar (Mecazlar) Yardımıyla Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2008.
- Balcı, Ayşe. Metaphorical Images of School: School Perceptions of Students, Teachers and Parents From Four Selected Schools (in Ankara). Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1999.
- Ben-Peretz, Miriam – Mendelson, Nili – Kron, Friedrich. ”How Teachers in Different Educational Contexts View Their Roles.” Teaching and Teacher Education 19/2 (2003): 277-290.
- Bilgin, Beyza. Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi. Ankara: Gül Yayıncılık, 2001.
- Black, Ali. “Picturing Experience: Metaphor As Method, Data and Pedagogical Resource”. Ed. Warren Midgley, Karen Trimmer, Andy Davies, 26-50. Metaphors for, in and of Education Research. UK: Cambridge Scholars Publishing, 2013.
- Black, Max. “More About Metaphor”. Metaphor and Thought, Ed. A. Ortony. 19-41. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
- Bloom, Benjamin S. İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2016.
- Boyatsiz, Richard E. Thematic Analysis and Code Development: Transforming Qualitative İnformation. CA: Sage Publications, 1998.
- Burak, Durmuş. “4. Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Bloom ve Revize Edilmiş Bloom Taksonomilerine Göre Değerlendirilmesi”. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 11/21 (2017): 44-58.
- Büyüköztürk, Şener – Çakmak, Ebru Kılıç – Akgün, Özcan Erkan – Karadeniz, Şirin – Demirel, Funda. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2017.
- Cerit, Yusuf. “Öğretmen Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Görüşleri”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 6/4 (2008): 693-712.
- Christians, Clifford G. “Ethick Politics İn Qualitative Research”. Ed. Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, Handbook of Qualitative Research. CA: Sage Inc, 2011.
- Creswell, John W. Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. trc. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitapevi, 2016.
- Çelikten, Mustafa. “Kültür ve Öğretmen Metaforları”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21/2 (2006): 269-283.
- Ekiz, Durmuş – Koçyiğit, Zehra. “Sınıf Öğretmenlerinin ‘Öğretmen’ Kavramına İlişkin Metaforlarının Tespit Edilmesi”. Kastamonu Eğitim Dergisi 21/2 (2013): 439-458.
- Ekiz, Durmuş. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık, 2009.
- Ekiz, Durmuş. İlköğretimde Fen Bilimi Öğretimi ve Öğrenimi. Trabzon: Derya Kitabevi, 2001.
- Erdoğan, Emine. Tanrı Algısı, Dini Yönelim Biçimleri ve Dindarlığın Psikolojik Dayanıklılıkla İlişkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.
- Fraenkel, Jack R - Wallen, Norman E. - Hyun, Helen. H. How to Design and Evaluate Research in Education. New York: McGraw-Hill, 2011.
- Guerrero, María C. – Villamil, Olga S. “Metaphorical Conceptualizations of ESL Teaching and Learning". Language Teaching Research 6/2 (2002): 95-120.
- Kaya, Mevlüt. “İlköğretim ve Ortaöğretim Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Karşı Tutumları”. OMU İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/13 (2001): 43-78.
- Kaya, Mevlüt. Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum. Samsun: Etüt Yayını, 1998.
- Kaymakcan, Recep. “Türkiye’de Din Eğitimi Politikaları Üzerine Düşünceler”. Ekev Akademi Dergisi 10/27 (2006): 21-36. Kıral, Erkan. “Öğretmen Adaylarının Algılarına Göre Öğretmen Metaforları”. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 6/1 (2015): 57-65.
- Lincoln, Yvonna S. – Guba, Egon G. Naturalistic Inquiry. CA: Sage Publications, 1985.
- Martı́nez, Marı́a A. – Sauleda, Narcı́s - Huber Güenter L. “Metaphors as Blueprints of Thinking About Teaching And Learning”. Teaching and Teacher Education 17/8 (2001): 965–977.
- McEntee-Atalianis, Lisa J. “The Role of Metaphor in Shaping the Identity and Agenda of the United Nations: The Imagining of an International Threat”. Discourse & Communication 5/4 (2011): 393-412.
- MEB, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayını, 2018.
- Midgley, Warren – Trimmer, Karen. “Walking the labyrinth: A Metaphorical Understanding of Approaches to Metaphors for, in and of Education Research”. Ed. Warren Midgley, Karen Trimmer, Andy Davies, Metaphors for, in and of Education Research. UK: Cambridge Scholars Publishing, 2013.
- Miles, Matthew B. – Huberman, Michael A. – Saldana, Jhonny. Qualitative Data Analysis: A Methods Sourcebook. CA: Sage Publications, 2014.
- Oğuz, Aytunga. “Öğretmen Adaylarına Göre Ortaöğretim Öğretmenlerini Temsil Eden Metaforlar”. Milli Eğitim Dergisi 182 (2009): 36-56.
- Oxford, Rebecca –Tomlinson, Stephen – Barcelos, Ana - Harrington, Cassandra – Lavine, Roberta - Saleh, Amany – Longhini, Ana. “Clashing Metaphors About Classroom Teachers: Toward A Systematic
- Typology for the Language Teaching Field”. System 26/1 (1998): 3-50.
- Pertie, Hugh G. – Oshlag, Rebecca S. “Metaphor and learning”. Ed. Andrew Ortony. 579-609. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
- Saban, Ahmet – Koçbeker, Beyhan Nazlı – Saban, Aslıhan. “Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 6/2 (2006): 461-522.
- Saban, Ahmet. “Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2/2 (2004): 131-155.
- Selçuk, Mualla. Çocuğun Eğitiminde Dini Motifler. Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları, 2016.
- Semerci, Çetin. “Program Geliştirme Kavramına İlişkin Metaforlarla Yeni İlköğretim Programlarına Farklı Bir Bakış”. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 31/1 (2007): 139-154.
- Şahin, Ahmet – Sabancı, Ali. “Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin Maarif Müfettişlerine İlişkin Algıları: Metafor Çalışması”. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi 9/1 (2018): 83-101.
- Taşgın, Adnan – İleritürk, Duygu – Köse, Erdoğan. “Ortaokul Öğrencilerinin “Türkçe Dersi” ve “Türkçe Öğretmeni”ne İlişkin Metaforları”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi 7/1 (2018): 397-410.
- Tepebaşılı, Fatih. Metafor Yazıları. Konya: Çizgi Kitabevi, 2013.
- Yıldırım, Ali – Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları 2016.
- Yıldız, İlhan. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Zorunlu mu Kalmalı, Yoksa Seçmeli mi Olmalı”, TÜBAV Bilim Dergisi 2/2 (2009): 243-256.
- Yob, Iris M. “Thinking Constructively With Metaphors”. Studies in Philosophy and Education 22 (2003): 127-138.
| APA | TAŞ H (2019). İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. , 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| Chicago | TAŞ Halil İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. (2019): 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| MLA | TAŞ Halil İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. , 2019, ss.29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| AMA | TAŞ H İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. . 2019; 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| Vancouver | TAŞ H İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. . 2019; 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| IEEE | TAŞ H "İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları." , ss.29 - 51, 2019. 10.18505/cuid.518013 |
| ISNAD | TAŞ, Halil. "İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları". (2019), 29-51. https://doi.org/10.18505/cuid.518013 |
| APA | TAŞ H (2019). İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 23(1), 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| Chicago | TAŞ Halil İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 23, no.1 (2019): 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| MLA | TAŞ Halil İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, vol.23, no.1, 2019, ss.29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| AMA | TAŞ H İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2019; 23(1): 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| Vancouver | TAŞ H İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2019; 23(1): 29 - 51. 10.18505/cuid.518013 |
| IEEE | TAŞ H "İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları." Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 23, ss.29 - 51, 2019. 10.18505/cuid.518013 |
| ISNAD | TAŞ, Halil. "İlkokul Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine İlişkin Metaforları". Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 23/1 (2019), 29-51. https://doi.org/10.18505/cuid.518013 |
