Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki
Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 12 - 20 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5222/SHYD.2021.24855 İndeks Tarihi: 05-02-2022
Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki
Öz: Amaç: Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin öz yeterlilik düzeyleri ile mesleki güdülenme durumlarını belirleyerek, aralarındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tasarımdaki araştırma, bir kamu üniversitesinde 2019- 2020 eğitim öğretim yılında öğrenim gören 406 lisans hemşirelik öğrencisiyle çevrim içi olarak yürütülmüştür. Veriler, “Tanıtıcı Bilgi Formu, Genel Öz Yeterlilik Ölçeği ve Güdülenme Kaynak- ları ve Sorunları Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplarda t testi, Oneway ANOVA, korelasyon ve doğrusal regresyon testleri kulla- nılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin 255’i (%62,8) kadın, 123’ü (%30,3) 2.sınıf ve yaş ortalamaları 20,38±1,83 olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin öz yeterlilik puan ortalamaları 60,49±10,15 ve mesleki güdülenme puan ortalamaları 84,93±11.94 olarak saptanmıştır. Öz yeterlilik ölçeği toplam puan ortalamaları ile güdülenme ölçeği toplam puan ortalamaları ve iç- sel güdülenme alt boyutu arasında pozitif yönde yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Cinsiyet, öz yeterlilik ve mesleki güdülenme durumunu etkilemezken, son sınıf öğrencilerinin öz yeterlilik ve güdülenme toplam puanları ile olumsuz güdülenme alt boyutu puanları yüksek bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Hemşirelik öğrencilerinin öz yeterlilik puan ortalamaları orta ve güdülenme puan ortalamaları yüksek olarak bulunmuştur. Öz yeterlilik düzeyi yüksek olan hemşirelik öğrencilerinin, güdülenme düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır Dördüncü sınıf öğrencilerinin hem öz yeterlilik hem de güdülenme düzeylerinin diğer sınıflara göre yüksek olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: The Relationship Between Nursing Students’ Self-Efficiency and Vocational Motivation
Öz: Aim: The study was conducted to determine the relationship between nursing students’ self- efficacy levels and their vocational motivation. Method: This descriptive and correlational study was conducted online at a public university in the 2019-2020 academic year, with 406 undergraduate nursing students. Data were collected using the Introductory Information Form, the General Self-Efficacy Scale, and the Scale of Motivation Sources and Problems. Descriptive statistics, independent groups t test, One way ANOVA, correlation, and linear regression tests were used in the analysis of the data. Results: It was determined that 255 (62.8%) female students participated in the study including 123 (30.3%) 2nd grade students and the mean age of the study population was 20.38±1.83 years. Students’ self-efficacy, and professional motivation mean scores were determined as 60.49±10.15, and 84.93±11.94, respectively. A highly significant positive correlation was found between the total score averages of the self-efficacy, and motivation scales and the intrinsic motivation subdimension. While gender did not affect self-efficacy and professional motivation, the total scores of self-efficacy and motivation and negative motivation subdimension scores of senior students were found to be high (p<0.05). Conclusion: Nursing students’ self-efficacy mean scores were found to be at a medium level and their motivation mean scores were relatively higher. It was found that nursing students with a high level of self-efficacy have higher levels of motivation. It was determined that self-efficacy and motivation levels of fourth-grade students’ were higher than other grades.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdel-Khalek, A. M. & Lester, D. (2017). The association between religiosity, generalized self-efficacy, mental health, and happiness in Arab college students. Personality and Individual Differences, 109(2017), 12-16. https://dx.doi.org/10.1016/j.paid.2016.12.010
- Acat, M. B. & Köşgeroğlu, N. (2006). Güdülenme kaynakları ve sorunları ölçeği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 7(4), 204-210.
- Açıksöz, S., Uzun, Ş. & Arslan, F. (2016). Hemşirelik öğrencilerinde öz yeterlilik algısı ile klinik uygulamaya ilişkin kaygı ve stres durumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 58, 129-135. https://doi: 10.5455/gulhane
- Akcan, G. (2014). Örgütsel çatışmalar ve çatışma aşamalarında çatışma çözme yöntemleri (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul, Türkiye. YOKTEZ https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Akkoyunlu, B. & Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24), 1-10.
- Alpar, R. (2016). Spor,Sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik, 7. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Apaydın, K. (2007). Hemşirelik hizmetlerinde yönetsel ve organizasyonel sorunlar ve çözüm önerileri (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, Türkiye. YOKTEZ https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
- Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual Review of Psychology, 52(1), 1-26.
- Bilgiç, Ş., Temel, M. & Çelikkalp, Ü. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük, öz yeterlilik ve umut düzeylerinin değerlendirilmesi: Tekirdağ örneği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 4(3), 117-126. https://doi.org10.5222/shyd.2017.117
- Cavaco, A., Chettiar, V. & Bates, I. (2003). Achievement motivation and self-efficacy perception amongst Portuguese pharmacy students. Pharmacy Education, 3(2), 1-8. https://doi: 10.1080/15602210310001599618
- Cerit, B. & Coşkun, S. (2018). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin mesleki güdülenme düzeyi ile meslek algısı arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(4), 283-9.
- Civci, H. & Şener, E. (2012). Hemşire adaylarının mesleki güdülenme düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversi- tesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 5(4), 142-9.
- Cook, D. A. & Artino Jr, A. R. (2016). Motivation to learn: An overview of contemporary theories. Medical Education, 50(10), 997-1014. https://doi.org10.1111/medu.13074
- Çelik, S. (2014). Hemşirelik öğrencilerinin mesleki güdülenme düzeyleri ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 1(2), 43-56.
- Çetin, F. & Basım, H. (2010). İzlenim yönetimi taktiklerinde öz yeterlilik algısının rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (35), 255-269.
- Dikmen, Y., Denat, Y., Başaran, H. & Filiz, N. Y. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin öz etkililik-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Çağdaş Tıp Dergisi, 6(3), 206-213. https://doi: 10.16899/ctd. 93945
- Elias, H., Noordin, N. & Mahyuddin, R. H. (2010). Achievement motivation and self-efficacy in relation to adjustment among university students. Journal of Social Sciences, 6(3), 333-339.
- Fey, C. F. & Denison, D. R. (2003). Organizational culture and effectiveness: Can American theory be applied in Russia?. Organization Science, 14(6), 686-706. https://doi.org/10.1287/orsc.14.6.686.24868
- Gibbons, C. (2010). Stress, coping and burn-out in nursing students. International Journal of Nursing Studies, 47(10), 1299-1309. https://doi:10.1016/j.ijnurstu.2010.02.015
- Gist, M. E. & Mitchell, T. R. (1992). Self-efficacy: A theoretical analysis of its determinants and malleability. Academy of Management Review, 17(2), 183-211. https://doi.org10.5465/amr.1992.4279530.
- Güdüloğlu, N. & Bahçecik, N. (2011). Özel bir hastanede çalışan hemşirelerin örgüt kültürü algıları ve öğrenen organizasyon özelliklerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 103-112.
- Gül, İ. & Adıgüzel, O. (2015). Sağlık kurumları yöneticiliği lisans bölümü öğrencilerinin öz yeterlilik düzeylerinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 8(36), 864.
- Judge, T. A. & Bono, J. E. (2001). Relationship of core self-evaluations traits—self-esteem, generalized self-efficacy, locus of control, and emotional stability—with job satisfaction and job performance: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 86(1), 80-92. https://doi: 10.1037//0021-9010.86.1.80
- Karadağ, E., Derya, A. & Ucuzal, M. (2011). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin öz etkililik-yeterlik düzeyleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 4(1), 13-20.
- Kassem, A. H. (2015). Bullying behaviors and self efficacy among nursing students at clinical settings: Comparative study. Journal of Education and Practice, 6(35), 25-36.
- Keskin, A. Y. & Özcan, Ç. B. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin özgecilik, empatik ve sosyal öz yeterlilik eğilim düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 10(2), 122-129. https:// doi: 10.5336/nurses.2018-60106
- Köksal, L. G. & Yurttaş, A. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin mesleki güdülenme düzeyleri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 10-15. https:// doi: 10.5505/bsbd.2015.65487
- Lunenburg, F. C. (2011). Self-efficacy in the workplace: Implications for motivation and performance. International Journal of Management, Business, and Administration, 14(1), 1-6.
- Mrayyan, M. T., Modallal, R., Awamreh, K., Atoum, M., Abdullah, M. & Suliman, S. (2008). Readiness of organizations for change, motivation and conflict-handling intentions: Senior nursing students’ perceptions. Nurse Education in Practice, 8(2), 120-128. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2007.04.001
- Nasrin, H., Soroor, P. & Soodabeh, J. (2012). Nursing challenges in motivating nursing students through clinical education: A grounded theory study. Nursing Research and Practice, 2012, 161359. https://doi:10.1155/2012/161359
- Okçin, F. A. (2013). Öğrencilerin öz-etkililik-yeterlilik algıları ve sosyal destek düzeylerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 40-51.
- Özkan, N. Ö, Akın, S. & Durna, Z. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin liderlik yönelimleri ve motivasyon düzeyleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(1), 51-61. https://doi:10.5222/HEAD.2015.051
- Özlü, Z. K, Gümüş, K., Güngörmüş, K., Avşar, G. & Özer, N. (2014). Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören öğrencilerin mesleklerine ilişkin güdülenme kaynakları ve sorunlarının incelenmesi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 11(1), 47-53.
- Özpulat, F. (2016). Öz yeterlilik düzeyi ile sağlikli yaşam biçimi arasindaki ilişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(4), 37-44.
- Özpulat, F. & Özvarış, Ş. B. (2019). Akşehir sağlık yüksekokulu öğrencilerinin özyeterlilik düzeyleri ve toplumsal cinsiyet algılarının belirlenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 28(2), 98-107. https://doi: 10.17942/sted.431011
- Priesack, A. & Alcock, J. (2015). Well-being and self-efficacy in a sample of undergraduate nurse students: A small survey study. Nurse Education Today, 35(5), e16-20. https://doi.org10.1016/j.nedt.2015.01.022
- Rahimi, A. & Ahmadi, F. (2005). The obstacles and improving strategies of clinical education from the viewpoints of clinical instructors in Tehran’s Nursing Schools. Iranian Journal of Medical Education, 5(2), 73-80.
- Rottmann, N., Dalton, S. O., Christensen, J., Frederiksen, K. & Johansen, C. (2010). Self-efficacy, adjustment style and well-being in breast cancer patients: A longitudinal study. Quality of Life Research, 19(6), 827-836. https:// doi 10.1007/s11136-010-9653-1
- Ovayolu, N., & Bahar, A. (2006). Hemşirelik ve kalite. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 104-110.
- Sevindik, T. (2007). Üniversite öğrencilerinde benlik saygısı ile öz-etkililik yeterlik arasındaki ilişki. Education Sciences, 2(2), 13-21.
- Singh, P. & Bussey, K. (2011). Peer victimization and psychological maladjustment: The mediating role of coping self-efficacy. Journal of Research on Adolescence, 21(2), 420-433.
- Tracey, J. B., Hinkin, T. R., Tannenbaum, S. & Mathieu, J. E. (2001). The influence of individual characteristics and the work environment on varying levels of training outcomes. Human Resource Development Quarterly, 12(1), 5-23. https://doi.org/10.1002/1532-1096(200101/02)12:1<5::AID-HRDQ2>3.0.CO;2-J
- Ünal, A. (2019). Hemşirelik bölümü öğrencilerinde meslek seçimi ve özyeterlilik İlişkisi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 5(20), 993-1002. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.185
- Yavuz, E. K. (2020). Yönetici hemşirelerin kişilik özellikleri ve çatışma yönetim stratejileri arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). İstinye Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul, Türkiye. YOKTEZ https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Yıldırım, F. & İlhan, İ. Ö. (2010). Genel öz yeterlilik ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301-308.
- Zhang, Z.-J., Zhang, C.-L., Zhang, X.-G., Liu, X.-M., Zhang, H., Wang, J. & Liu, S. (2015). Relationship between self-efficacy beliefs and achievement motivation in student nurses. Chinese Nursing Research, 2(2-3), 67-70. https://doi.org10.1016/j.cnre.2015.06.001
| APA | CENGİZ Z, GÜRDAP Z, KARACA E, Acun M (2021). Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. , 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| Chicago | CENGİZ Zeliha,GÜRDAP ZÜLEYHA,KARACA Ela,Acun Merve Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. (2021): 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| MLA | CENGİZ Zeliha,GÜRDAP ZÜLEYHA,KARACA Ela,Acun Merve Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. , 2021, ss.12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| AMA | CENGİZ Z,GÜRDAP Z,KARACA E,Acun M Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. . 2021; 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| Vancouver | CENGİZ Z,GÜRDAP Z,KARACA E,Acun M Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. . 2021; 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| IEEE | CENGİZ Z,GÜRDAP Z,KARACA E,Acun M "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki." , ss.12 - 20, 2021. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| ISNAD | CENGİZ, Zeliha vd. "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki". (2021), 12-20. https://doi.org/10.5222/SHYD.2021.24855 |
| APA | CENGİZ Z, GÜRDAP Z, KARACA E, Acun M (2021). Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 8(1), 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| Chicago | CENGİZ Zeliha,GÜRDAP ZÜLEYHA,KARACA Ela,Acun Merve Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 8, no.1 (2021): 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| MLA | CENGİZ Zeliha,GÜRDAP ZÜLEYHA,KARACA Ela,Acun Merve Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.8, no.1, 2021, ss.12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| AMA | CENGİZ Z,GÜRDAP Z,KARACA E,Acun M Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2021; 8(1): 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| Vancouver | CENGİZ Z,GÜRDAP Z,KARACA E,Acun M Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2021; 8(1): 12 - 20. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| IEEE | CENGİZ Z,GÜRDAP Z,KARACA E,Acun M "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 8, ss.12 - 20, 2021. 10.5222/SHYD.2021.24855 |
| ISNAD | CENGİZ, Zeliha vd. "Hemşirelik Öğrencilerinin Öz Yeterlilikleri ile Mesleki Güdülenmeleri Arasındaki İlişki". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 8/1 (2021), 12-20. https://doi.org/10.5222/SHYD.2021.24855 |
