SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ
Yıl: 2022 Cilt: 21 Sayı: 82 Sayfa Aralığı: 528 - 545 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17755/esosder.1006417 İndeks Tarihi: 21-10-2022
SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ
Öz: Bu araĢtırmanın amacı Sosyal Bilgiler eğitiminde tarih konuları ile ilgili yapılan tezleri yöntemsel ve tematik açıdan incelemektir. AraĢtırma kapsamına alınan tezlere YÖK tez tarama merkezinin veri tabanından ulaĢılmıĢtır. Bu çerçevede, 2021 yılının ilk yarısına kadar olan Sosyal Bilgiler eğitiminde tarih konuları ile ilgili yapılan tezler incelenmiĢtir. Sosyal Bilgiler eğitiminde tarih konuları ile ilgili yapılan tezlerde “Sosyal Bilgiler”, “Tarihsel empati”, “Tarihi Ģahsiyetler”, “Sözlü tarih”, “Tarihi mekanlar” “Tarihi konular”, “Yerel tarih” ve “Tarihsel kavramlar” anahtar kelimeleri ile arama yapılmıĢtır. Bunun sonucunda; 108 yüksek lisans tezi ve 13 doktora tezi olmak üzere toplam 121 adet teze ulaĢılmıĢtır. Bu tezler; lisansüstü eğitim kademesi, yayımlandığı yıl, araĢtırmacının cinsiyeti, tezlerin yapıldığı üniversite, araĢtırmanın yöntemi ve deseni, örneklem grubu ve büyüklüğü, veri toplama aracı, tezlerdeki konular ve yapılan analizler vs. açısından incelenmiĢtir. Yapılan inceleme neticesinde; Sosyal Bilgiler eğitiminde tarih konuları ile ilgili yapılan tezler içerisinde en fazla tarih konuları, yerel tarih ve sözlü tarih konularına ağırlık verildiği görülmüĢtür. Bunun yanı sıra, tezlerde genel olarak nitel yöntemin kullanıldığı ve tarama modelin tercih edildiği, en çok görüĢme formunun veri toplama aracı olarak kullanıldığı, kullanılan analizler içerisinde nitel analizlerin baĢı çektiği, örneklem grubu olarak en fazla ortaokul öğrencileri ve öğretmenlerin tercih edildiği ve daha çok küçük örneklem grupları kullanıldığı tespit edilmiĢtir.
Anahtar Kelime: ANALYSIS OF THESES ON HISTORY IN SOCIAL STUDIES EDUCATION
Öz: The purpose of this research is to examine the theses about history in Social Studies education from a methodological and thematic point of view. The theses included in the research were accessed from the database of COHE thesis scanning center. In this context, the theses on history in Social Studies education until the first half of 2021 were examined. In the theses on history in Social Studies education, the keywords "Social Studies", "Historical empathy", "Historical figures", "Oral history", "Historical places", "Historical subjects", "Local history" and "Historical concepts" search has been made. As a result of this a total of 121 theses, including 108 master's theses and 13 doctoral theses were reached. These theses were examined according to the type of the theses, the year they were published, the gender of the researcher, the university where the theses were made, the method and design of the research, the sample group and size, the data collection tool, the topics in the theses and the analyzes made etc. As a result of the investigation it has been observed that among the theses made on history subjects in Social Studies education, the most emphasis is on history subjects, local history and oral history. In addition, the qualitative method is generally used in the theses and the survey model is preferred, the interview form is used as the data collection tool most, the qualitative analysis is the leading among the analyzes used, the secondary school students and teachers are preferred as the sample group, and the small sample is mostly used.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akaydın, ġ. ve Çeçen, M. A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 183-198.
- Akgün, Ġ., ve Akgün, M. Sosyal Bilgiler Eğitiminde Teknoloji Kullanımına Yönelik Tezlerin Ġncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (58), 227-247.
- Albayrak, E. ve ÇiltaĢ, A. (2017). Türkiye’de matematik eğitimi alanında yayınlanan matematiksel model ve modelleme araĢtırmalarının betimsel içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (9), 258-283.
- Arık, R. S. ve Türkmen, M. (2009). Eğitim bilimleri alanında yayınlanan bilimsel dergilerde yer alan makalelerin incelenmesi. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Antalya.
- Aslan, E. (2006). Neden Tarih Öğretiyoruz. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (20), 162-174.
- Atıcı, B. ve Akgün, M. (2021). Eğitimde bulut biliĢime iliĢkin araĢtırmaların içerik analizi yöntemiyle incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(1), 272-284.
- Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K. (2007). Research methods in education (5th Ed.). London and New York:Routledge Falmer.
- Çakmak, Z. ve Bulut, B. (2019). Sosyal bilgiler ve tarih iliĢkisi. C. Kara (Ed.). Sosyal Bilgilerin Temelleri içinde (s. 73-86). Ankara: Pegem Akademi.
- Çakmak, Z., Bulut, B. ve Salur, M. (2019). Öğretmen adayları perspektifinden sosyal bilgiler dersinin hedef ve rolleri. B. Yenihan, G. Cerev ve Ö. Yusufoğlu (Ed.). 2. Uluslararası Sosyal Bilimler ve İnovasyon Kongresi bildiriler kitabı içinde (ss. 868-873). Elazığ: Fırat Üniversitesi.
- Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). Ġçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
- Deveci, H. (2005). Sosyal bilgiler dersinde gazete kullanımı. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 4(3), 159-166.
- Doğanay, A. (2004). Sosyal bilgiler eğitiminin genel amaçları ne olmalıdır. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi Kitabı, içinde (ss.204–215). Ankara: Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi ve MEB Öğretmen YetiĢtirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
- Doğru, M., Gençosman, T., Ataalkın, A. N. ve ġeker, F. (2012). Fen bilimleri eğitiminde çalıĢılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin analizi. Journal of Turkish Science Education, 9(1), 49-64.
- Eğmir, E., Erdem, C. ve Koçyiğit, M. (2017). Trends in educational research: a content analysis of the studies published in ınternational journal of ınstruction. International Journal of Instruction, 10(3), 277-294.
- Er Tuna, Y. ve Mazman Budak, F. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “tarih” kavramına iliĢkin algılarının mecazlar/metaforlar yardımıyla analizi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 609-642.
- Genç, H. N. (2020). Fen bilgisi eğitimi alanında kavram karikatürü ile ilgili tezler üzerine bir içerik analizi: Türkiye örneği (2007-2019). Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6(13), 267-290.
- Gökmen, Ö. F., Uysal, M., YaĢar, H., Kırksekiz, A., Güvendi, G. M. ve Horzum, M. B. (2017). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yayınlanan uzaktan eğitim tezlerindeki yöntemsel eğilimler: Bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 42(189), 1-25.
- GöktaĢ, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G. ve Reisoğlu, Ġ. (2012). Türkiye’de eğitim teknolojileri araĢtırmalarındaki eğilimler: 2000-2009 dönemi makalelerinin içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(1), 177- 199.
- Gül, ġ. ve Sözbilir, M. (2016). International trends in biology education research from 1997 to 2014: A content analysis of papers in selected journals. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12(6), 1631-1651.
- Gülbahar, Y. ve Alper, A. (2009). A content analysis of the studies in instructional technologies area. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 93-111.
- Gündoğdu, K., Yüksel, S., Akyol, B. ve Vural, R. A. (2016). Hayat boyu öğrenme konusunda yayımlanan tez ve makalelere iliĢkin bir içerik analizi: 2000-2015. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1491-1513.
- Kop, Y. ve Tuncel, G. (2010). Türkiye’de sosyal bilgiler/bilimler öğretimi alanlarında bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler üzerine analitik bir çalıĢma (1987- 2005). Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 91-112.
- MEB (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). Ankara.
- Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, California: Sage.
- Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf (23.05.2021 tarihinde eriĢim sağlanmıĢtır).
- Öztürk, C. (2015). Sosyal bilgiler: toplumsal yaĢama disiplinlerarası bir bakıĢ. C. Öztürk (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi (4. Baskı) içinde (ss. 1-31). Ankara: Pegem Akademi.
- Öztürk, C. ve Dilek, D. (2004). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretim programları. C. Öztürk ve D. Dilek (Ed.) Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (ss.47–81). Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Saraç, H. (2017). Türkiye’de okul dıĢı öğrenme ortamlarına iliĢkin yapılan araĢtırmalar: Ġçerik analizi çalıĢması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(2), 60-81.
- Selçuk, Z. Palancı, M., Kandemir, M. ve Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araĢtırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim. 39(173), 430-453.
- Solmaz, E. ve Gökçearslan, ġ. (2016). Mobil öğrenme: Lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi çalıĢması. 10th International Computer and Instructional Technologies Symposium (ICITS), Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi. Rize, Türkiye.
- Sönmez, V. (2005). Hayat ve sosyal bilgiler öğretimi ve öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Tay, B. (2018). Sosyal bilgiler öğretiminin dünü bugünü ve yarını. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed.). Sosyal Bilgilerin Temelleri (5. Baskı) içinde (ss. 2-17). Ankara: Pegem Akademi.
- Turan, R. ve Ulusoy, K. (2018). Sosyal bilgilerde tarihin yeri ve önemi. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed.). Sosyal Bilgilerin Temelleri (5. Baskı) içinde (ss. 60-76). Ankara: Pegem Akademi.
- Turan, L., Sevim, O. ve Tunagür, M. (2018). Türkçe eğitimi alanında hazırlanan doktora tez özetlerine yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2018(11), 29-44.
- UlutaĢ, B., Üner, S., Oluk, N., Çelik, A. ve AkkuĢ, H. (2015). Türkiye’deki kimya eğitimi makalelerinin incelenmesi: 2000-2013. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 141-160.
- UlutaĢ, F. ve Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araĢtırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası. İlköğretim Online, 7(3), 614-626.
- Uygun, S. (2012). Eğitim tarihi alanında yapılmıĢ lisansüstü tezlerin analizi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(33), 263-282.
- Wassink, F. K. ve Sadi, Ö. (2016). Türk fen bilimleri eğitiminde araĢtırma ve yönelimler: 2005–2014 yılları arası bir içerik analizi. İlköğretim Online, 15(2), 594-614.
- Yalçınkaya, Y. ve Özkan, H. H. (2012). 2000-2011 yılları arasında eğitim fakülteleri dergilerinde yayımlanan matematik öğretimi alternatif yöntemleri ile ilgili makalelerin içerik analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 31-45.
- Yavuz, S. (2017). Kimya eğitimi alanında kavram yanılgıları ile ilgili tamamlanmıĢ tezler üzerine bir içerik analizi: Türkiye örneği (2005-2015). Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 957-974.
- Yavuz, S. ve Yavuz, G. (2017). Fen eğitiminde proje tabanlı öğretimle ilgili tezlerin içerik analizi: Türkiye örneği (2002-2014). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 255-282.
- Yenilmez, K. ve Yıldız, ġ. (2019). Matematiksel modelleme ile ilgili lisansüstü tezlerin tematik içerik analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 1-22.
- Yıldırım, A. ve ġimĢek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA | çakmak z, Akgün İ, Salur M (2022). SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. , 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
Chicago | çakmak zafer,Akgün İsmail Hakan,Salur Murat SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. (2022): 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
MLA | çakmak zafer,Akgün İsmail Hakan,Salur Murat SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. , 2022, ss.528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
AMA | çakmak z,Akgün İ,Salur M SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. . 2022; 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
Vancouver | çakmak z,Akgün İ,Salur M SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. . 2022; 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
IEEE | çakmak z,Akgün İ,Salur M "SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ." , ss.528 - 545, 2022. 10.17755/esosder.1006417 |
ISNAD | çakmak, zafer vd. "SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ". (2022), 528-545. https://doi.org/10.17755/esosder.1006417 |
APA | çakmak z, Akgün İ, Salur M (2022). SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 21(82), 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
Chicago | çakmak zafer,Akgün İsmail Hakan,Salur Murat SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 21, no.82 (2022): 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
MLA | çakmak zafer,Akgün İsmail Hakan,Salur Murat SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.21, no.82, 2022, ss.528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
AMA | çakmak z,Akgün İ,Salur M SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2022; 21(82): 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
Vancouver | çakmak z,Akgün İ,Salur M SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2022; 21(82): 528 - 545. 10.17755/esosder.1006417 |
IEEE | çakmak z,Akgün İ,Salur M "SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 21, ss.528 - 545, 2022. 10.17755/esosder.1006417 |
ISNAD | çakmak, zafer vd. "SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDE TARİH KONULARI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ TEZLERİN İNCELENMESİ". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 21/82 (2022), 528-545. https://doi.org/10.17755/esosder.1006417 |