UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi
Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 365 - 403 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 İndeks Tarihi: 04-11-2019
UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi
Öz: Bu çalışmada UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları UygulamaRehberi’nin” Türkiye bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmanın ilk kısmında Türkiye’deaile eğitimi uygulamaları ele alınmış, daha sonra adı geçen rehber özetlenmiştir. Son olarak rehberdekibilgiler doğrultusunda ülkemizde madde bağımlılığını önlemek için gerçekleştirilecek, aileleri de kapsayaneğitim programlarının yapı, içerik ve işleyişine dair çıkarımlarda bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
Examining the UNODC’s Guide to Implementing Family Skills Training Programmes for Drug Abuse Prevention in Terms of Turkey’s Needs
Öz: This study intends to examine the United Nations Office on Drugs and Crime’s Guide to Implementing Family Skills Training Programmes for Drug Abuse Prevention in the context of Turkey. For this purpose, the first part of the study discusses the family-training applications in Turkey, after which the aforementioned guide is summarized. Lastly, what will be developed for preventing substance dependence in Turkey in the direction of the information in the guide is found in the Guide to Implementing Family Skills Training Programmes for Drug Abuse Prevention, including the structure, content, and functionality of training programs that also cover families.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anne Çocuk Eğitimi Programı. (2010). Çocuklara eşit fırsat: Anne çocuk eğitim programı. http:// panel.unicef.org.tr/vera/app/var/files/c/o/cocuklara-esit-firsat-anne-cocuk-egitimi-programi.pdf adresinden edinilmiştir.
- Akıncı, H. (2016). Madde bağımlılığı tedavisinde aile içi iletişimin önemi [Madde bağımlılığı ve aile kitabının değerlendirmesi, R. Gövebakan ve V. Duyan]. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3, 133–135.
- Alikaşifoğlu, M. & Ercan, O. (2002). Ergenlerde madde kullanımı. Türk Pediatri Arşivi, 37, 66–73.
- Arkan, B. & Üstün, B. (2009). Davranım bozukluğu olan çocuklara psikiyatrik yaklaşımda anne-baba eğitim programları: iki örnek bağlamında bir değerlendirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(2), 155–174.
- Ashery, R. S., Robertson, E. B., & Kumpfer, K. L. (Eds.). (1998). Drug abuse prevention through family interventions (NIDA Research Monograph No. 177). Washington, DC: U.S. Government Printing Office.
- Beder Şen, R. & Demirkan, S. (2008). Türkiye’de aile eğitimi ve yerel yönetimler/sivil toplum örgütleri için uygulamalı bir model önerisi. A. R. Kalaycı, M. N. Nuruan, A. Çiftçi, R. B. Şen (Haz.). V. Aile Şurası “Aile Destek Hizmetleri” Bildirileri içinde (s. 114–127). Ankara: Afşaroğlu Matbaası.
- Bekman, S. & Koçak, A. A. (2011). Beş ülkeden anneler anlatıyor: anne-çocuk eğitim programı kimler için ve neden etkili? Eğitim ve Bilim, 36(160), 171–183.
- Berbercan, F. & Tavil, Y. Z. (2012). Grup aile eğitim programının babaların davranışsal işlem süreçlerini kazanmalarına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 409–439.
- Canel, A. N., & İşmen Gazioğlu E. (2015, September). Life Skills Training Program for teenagers to prevent addiction: Outlines and a model proposal. Paper presented at the International Conference on Addiction Prevention and Treatment (ICAPT), Kuala Lumpur, Malaysia.
- Cavkaytar, A. (1999). Zihin engellilere özbakım ve ev içi becerilerinin öğretiminde bir aile eğitimi programının etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 40–50.
- Cavkaytar, A., & Pollard, E. (2009). Effectiveness of Parent and Therapist Collaboration Program (PTCP) for teaching self-care and domestic skills to individual with autism. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 44(3), 381–394.
- Corby, E. A., & Russell, J. C. (1997). Substance abuse risk reduction: Verbal mediational training for children by parental and non-parental models. Substance Abuse, 18, 145–164.
- Dilbaz, N. (2012). Madde bağımlılığında korunma ve tedavi ilkeleri. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
- Eker, F., Akkuş, D. & Kapısız, Ö. (2013). Ergenler için madde bağımlılığından korunma öz-yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik değerlendirilmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(1), 7–12.
- Ergenç, G. & Yıldırım, E. (2007). Madde kullanımı önleme Kılavuzu. İstanbul: İstanbul Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü.
- Ermağan, E. (2010). İlköğretim okullarında uygulanan madde kullanımını önleme programlarının bilgi ve beceri düzeylerine etkisinin değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Frisher, M., (2005). Predictive factors for illicit drug use among young people: A literature review (Home Office Online Report 05/07). Retrieved from http://www.homeoffice.gov.uk/rds/pdfs07/rdsolr0507.pdf
- Griffin, K. W., Botvin, G. J., Scheier, L. M., Diaz, T., & Miller, N. L. (2000). Parenting practices as predictors of substance use, delinquency, and aggression among urban minority youth: Moderating effects of family structure and gender. Psychology of Addictive Behaviors, 14, 174–184.
- Işıklı, S. & Irak, M. (2002). Türkiye’de madde kullanımı ve bağımlılığı profili araştırması: 2002 yılı madde kullanımı geniş alan araştırması. Nihai rapor. Türk Psikologlar Derneği.
- İşmen Gazioğlu, E. (2009). Parent school within lifelong education: A case of Turkey. In Ö. Demirel & A. M. Sünbül (Eds.), 11th International Conference on “Further Education in the Balkan Countries (Vol. 1, pp. 521-528). Konya, Turkey: Eğitim Akademi Yayınları.
- İşmen, A. E., & Canel, A. N. (2015). A school-based prevention model in the fight against addiction: Life skills training. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 2(2), 23–44.
- Huang, W. J. (2005). An Asian perspective on relationship and marriage education. Family Process, 44(2), 161–174.
- Karlıkaya, C. (2002). Edirne’de lise öğrencilerinde sigara içme prevalansı kaçakçılık, reklamlar ve ergenlerin sigaraya ulaşması. Toraks Dergisi, 3, 7–12.
- Kargın, T. (2004). Effectiveness of a family-focused early ıntervention program in the education of children with hearing ımpairments living in rural areas. International Journal of Disability, Development and Education, 51(4), 401–418.
- Kılıç, Ç. (2010). Aile eğitim programları ve Türkiye’deki örnekleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 99–111.
- Küçüker, S., Bakkaloğlu, H. & Sucuoğlu, B. (2001). Erken eğitim programına katılan gelişimsel geriliği olan çocuklar ve anne-babalarının etkileşim davranışlarındaki değişimin incelenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 3(1), 61–71.
- Marshal, M. P., & Chassin, L. (2000). Peer influence on adolescent alcohol use: The moderating role of parental support and discipline. Applied Developmental Science, 4, 80–88.
- McWhirter, J. J. (1983). Cultural factors in guidance and counseling in Turkey: The experience of a fullbright family. The Personnel and Guidance Journal, 61, 504–507.
- National Crime Prevention Centre Canada. (2009). School-based drug abuse prevention: Promising and successful programs. Retrieved from https://www.publicsafety.gc.ca/cnt/rsrcs/pblctns/ sclbsd-drgbs/sclbsd-drgbs-eng.pdf/
- Odabaşıoğlu, G. (2007). Ergenlerde madde bağımlılığı. Balıklı Rum Hastanesi Anatolia Klinikleri Bülteni.
- Organisation for Economic Co-operation and Development. (2016). Marriage and divorce rates: OECD Family Database. Social Policy Division - Directorate of Employment, Labour and Social Affairs. Retrieved from https://www.oecd.org/els/family/SF_3_1_Marriage_and_divorce_rates.pdf/
- Ögel, K. (2002). Bağımlılığı önleme anne-babalar-öğretmenler için kılavuz. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
- Ögel, K. & Aksoy, A. (2002). İstanbul’ da koruma merkezlerine başvuran çocuklarda tütün, alkol ve madde kullanım özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 9(3),135–140.
- Ögel, K., Taner, S., Eke, C. Y. & Erol, B. (2004). Madde bağımlılığını önlemede öğretmen ve ebeveyn eğitimlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5(4), 213–221.
- Ögel, K., Taner, S. & Eke, C. Y. (2006). Onuncu sınıf öğrencileri arasında tütün, alkol ve madde kullanım yaygınlığı: İstanbul örneklemi. Bağımlılık Dergisi, 7(1), 18–23.
- Özmen, S. K. (2013). Anne-baba eğitim programının çocuklardaki davranış sorunları ve anne babaların depresyon düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 38(167), 98–113.
- Schulz, J. B. (1987). Parents and professionals special education. Boston, MA: Allyn and Bacon, Inc.
- Sevgi, M. A., Ögel, K., Cömert, I. T. & Eke, C. Y. (2007). Günebakan madde bağımlılığını önleme eğitim programı. İstanbul: Yeniden Eğitim ve Sağlık Derneği.
- Şahin, F. T. & Kalburan, F. N. C. (2009). Aile eğitim programları ve etkililiği: Dünyada neler uygulanıyor? Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(25), 1–12.
- Şahin F. T. & Özbey, B. U. S. (2007). Aile eğitim programlarına niçin gereksinim duyulmuştur? Aile eğitim programları neden önemlidir? Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 12(12), 7–12.
- Şenel, P. (2003). Validity of rogerian therapy in Turkish culture: A cross cultural perspective. Journal of Humanistic Counseling, Education and Development, 42, 107–115.
- Tavil, Y. Z. & Karasu, N. (2013). Aile eğitim çalışmaları: Bir gözden geçirme ve meta-analiz örneği. Eğitim ve Bilim, 38(168), 85–95.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2009). Madde kullanımı ve bağımlılığı ile kaçakçılığının önlenmesi alanlarında tespit edilen sorunlar ve çözüm önerileri, meclis araştırması komisyonu raporu özeti. Ankara: https://www.tbmm.gov.tr/docs/madde_kullanimi_ve_ bagimliligi.pdf/ adresinden edinilmiştir.
- T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2014). Türkiye boşanma nedenleri araştırması. http://aile- toplum.aile.gov.tr/data/54292ce0369dc32358ee2a46/tbna2014_kitap.pdf/ adresinden edinilmiştir.
- Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi. (2006). Bağımlılık yapıcı maddeler ve bağımlılıkla mücadele 2006 yıllık raporu. Ankara. http://www.narkotik.pol.tr/TUBIM/Documents/ TURKIYE%20UYUSTURUCU%20RAPORU%202006_SON.pdf/ adresinden edinilmiştir.
- Türkiye Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi. (2014). Türkiye 2014 uyuşturucu raporu. Ankara. http://www.narkotik.pol.tr/TUBIM/Documents/TURKIYE%20 UYUSTURUCU%20RAPORU%202014.pdf/ adresinden edinilmiştir.
- Türkiye İstatistik Kurumu. (2015). Evlenme ve boşanma istatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/ PreHaberBultenleri.do?id=21515/ adresinden edinilmiştir.
- Diyanet İşleri Başkanlığı. (2014). Türkiye dinî hayat araştırması. Ankara. http://www2.diyanet. gov.tr/StratejiGelistirme/Afisalanlari/dinihayat.pdf adresinden edinilmiştir.
- United Nations Office On Drugs And Crime. (2009). Guide To Implementing Family Skills Training Programmes For Drug Abuse Prevention. New York, NY: Author.
- Van Ryzin, M. J., Roseth, C. J., Fosco, G. M., Lee, Y. K., & Chen, I. C. (2016). A component- centered meta-analysis of family-based prevention programs for adolescent substance use. Clinical Psychology Review, 45, 72–80.
- Varol, N. (2005). Aile eğitimi. Ankara: Kök Yayıncılık.
- Vermeulen-Smit, E., Verdurmen, J. E. E., & Engels, R. C. M. E. (2015). The effectiveness of family interventions in preventing adolescent illicit drug use: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clinical Child and Family Psychology Review, 18(3), 218–239.
- Windle, M. (2000). Parental, sibling, and peer influences on adolescent substance use and alcohol problems. Applied Developmental Science, 4, 98–110.
- World Health Organization. (1997). Life skills education in schools (WHO Programme on Mental Health). Retrieved from http://www.asksource.info/pdf/31181_Life Skills ed_1994.pdf/
- Yaman, Ö. M. (2014). Uyuşturucu madde bağımlısı gençlerin aile içi ilişkilere yönelik görüşleri: Esenler-Bağcılar örneği. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 1(1), 99–132.
- Yavuzer, H. (Ed.) (2011). Ana-baba okulu. İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Zepeda, M., Varela F., & Morales, A. (2004). Promoting positive parenting Practices through parenting education. National Center for Infant and Early Childhood Health Policy. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED496804.pdf
| APA | İŞMEN GAZİOĞLU A, CANEL A (2018). UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. , 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| Chicago | İŞMEN GAZİOĞLU AYŞE ESRA,CANEL AZİZE NİLGÜN UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. (2018): 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| MLA | İŞMEN GAZİOĞLU AYŞE ESRA,CANEL AZİZE NİLGÜN UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. , 2018, ss.365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| AMA | İŞMEN GAZİOĞLU A,CANEL A UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. . 2018; 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| Vancouver | İŞMEN GAZİOĞLU A,CANEL A UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. . 2018; 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| IEEE | İŞMEN GAZİOĞLU A,CANEL A "UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi." , ss.365 - 403, 2018. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| ISNAD | İŞMEN GAZİOĞLU, AYŞE ESRA - CANEL, AZİZE NİLGÜN. "UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi". (2018), 365-403. https://doi.org/10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| APA | İŞMEN GAZİOĞLU A, CANEL A (2018). UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(3), 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| Chicago | İŞMEN GAZİOĞLU AYŞE ESRA,CANEL AZİZE NİLGÜN UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 5, no.3 (2018): 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| MLA | İŞMEN GAZİOĞLU AYŞE ESRA,CANEL AZİZE NİLGÜN UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, vol.5, no.3, 2018, ss.365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| AMA | İŞMEN GAZİOĞLU A,CANEL A UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions. 2018; 5(3): 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| Vancouver | İŞMEN GAZİOĞLU A,CANEL A UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions. 2018; 5(3): 365 - 403. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| IEEE | İŞMEN GAZİOĞLU A,CANEL A "UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi." Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, ss.365 - 403, 2018. 10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
| ISNAD | İŞMEN GAZİOĞLU, AYŞE ESRA - CANEL, AZİZE NİLGÜN. "UNODC “Madde Bağımlılığını Önlemede Aile Beceri Eğitimi Programları Uygulama Rehberi”nin Türkiye’nin İhtiyaçları Açısından İncelenmesi". Addicta: The Turkish Journal on Addictions 5/3 (2018), 365-403. https://doi.org/10.15805/addicta.2018.5.3.0005 |
