Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 88 - 110 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-02-2021

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ

Öz:
Bu araştırmanın amacı, gençlerin kendilerine kimleri rol model aldıklarını ve bunun sebeplerinibelirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul’da bir vakıf üniversitesinin eğitim fakültesindeöğrenim gören 11 erkek ve 20 kadın olmak üzere toplamda 31 öğrenci oluşturmuştur. Nitel türdedesenlenen araştırmanın verileri araştırmacı tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşmeformu yardımıyla yüz yüze görüşmeler yapılarak toplanmış ve verilerinin çözümlenmesinde içerikanalizi ile betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeler Ocak- Mart 2018 tarihleri arasındagerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda; gençlere ailelerinin en fazla kendi aile yakınlarını,mesleğinde başarılı kişileri, komşu veya arkadaşlarının çocuklarını rol model olarak gösterdiği;gençlerin ise anne babalarını, öğretmenlerini, aile yakınlarını, mesleğinde başarılı kişileri ve siyasiliderleri rol model aldıkları belirlenmiştir. Gençler rol model aldıklarının, kişilik özelliklerinden,mesleki başarılarından, manevi değerlerine bağlı oluşlarından, gayret, azim ve hedeflerine ulaşmışolmalarından ve zorluklarla mücadele edişlerinden etkilenmekte; onlar gibi olmak için, kendilerinerehber almakta, taklit etmekte ve kendilerini geliştirmeye çalışmaktadır. Gençlerin davranışlarınıbeğenmediği ve onaylamadığı, başarısız ve hedefsiz kişiler ile aile yakınları ve öğretmenlerindenbazılarını rol model almaktan kaçındığı ve onlar gibi olmamak için onları eleştirdikleri,benzememeye çalıştıkları, bu kişilerden uzaklaşıp, kendilerini geliştirmeye ve kendilerine hedeflerbelirlemeye çalıştıkları belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

ROLE MODEL PREFERENCES OF FACULTY OF EDUCATION STUDENTS

Öz:
The aim of this study was to determine whom the young take as a role model for themselves and the reasons for it. A total of 31 students consisting of 11 male and 20 female students studying at the faculty of education of a foundation university in Istanbul constituted the study group of the research. Data of the qualitative study were collected by performing face-to-face interviews using a semistructured interview form created by the researcher, and the content analysis and descriptive analysis methods were used in the data analysis. Interviews were conducted between January and March 2018. As a result of the study, it was determined that the families of the young mostly showed their family relatives, successful people in their profession, and the children of their neighbors or friends as role models while the young took their parents, teachers and family relatives, successful people in their profession and political leaders as role models. It was found out that the young were influenced by the personality traits, professional achievements, commitment to spiritual values, efforts, determination, achievement of goals, and struggle with difficulties of the people whom they took as role models, and that they took them as guides, imitated them, and tried to improve themselves to be like them. It was determined that the young avoided taking unsuccessful and aimless people, whose behaviors were not appreciated and approved by them, and some of their family relatives and teachers as role models, and that they criticized those people, tried not to look like them, and tried to improve themselves and to determine objectives for themselves not to be like them.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arthur, J. (2003). Educatin With Character. London: Routledge Falmer.
  • Azer, S. A. (2005). The qualities of a good teacher: How can they be acquired and sustained? Journal of The Royal Society of Medicine, 98, 67-69.
  • Balcı, U. (2014). Türk Toplumunda Adlar ve Soyadları (Sosyo-Kültürel ve Dilbilimsel Bir Yaklaşım, Diyalog, İstanbul: Seçkin Yayınları.
  • Bacanlı, H. (2013). Eğitim Psikolojisi, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
  • Bandura, A. (1989). Human Agency in Social Cognitive Theory. American Sychologist-American Psychological Association, 44 (9): 1175-1179.
  • Bayrakçı, M. (2007). Sosyal Öğrenme Kuramı ve Eğitimde Uygulanması, SAÜ. Eğitim Fakültesi Dergisi. 198-210.
  • Biskup, C. and Pfister, G. (1999). I Would like to be like her/him: Are athletes rolemodels for boys and girls? European Physical Education Review, 5(3), 199–218.
  • Boz, Y. ve Boz, N. (2008). Kimya ve matematik öğretmen adaylarının öğretmen olma nedenleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 137-144.
  • Clark, P. W., Martin, C. A., & Bush, A. J. (2001). The effect of role model influence on adolescents’ materialism and market place knowledge. Journal of Marketing Theory and Practice, 9(4), 27-36.
  • Clark, C., Osborne, S. and Dugdale, G. (2009). Reaching out with role models: role models and young people’s reading. London: National Literacy Trust
  • Cordes, C. (2009). Changing your role models: Social learning and the Engel curve. TheJournal of Socio Economics, 38(6), 957-965.
  • Çakır, M. A. (2009). Sosyal Bilişsel Öğrenme Kuramı, Eğitim Psikolojisi (Ed: Alim Kaya), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Çermik H., Doğan B. ve Şahin A. (2010). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih sebepleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 201-212.
  • Çeliköz, N. (2003). Bir Meslek Olarak Öğretmenlik ve Etiği, Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Ed. M. Çağatay Özdemir, Ankara: Asil Yayın.
  • Çiftçi, T ve Ünaldı, E. (2014). Coğrafya Öğretmenlerinin Değer eğitiminin Mevcut Durumu İle İlgili Görüş ve Düşünceleri. ZfWT, Vol. 6, No. 2(81-99).
  • Demir, E ve Köse, M. (2016). Öğretmenlerin rol modelliği hakkında öğretmen görüşleri, Akademik Bakış Dergisi, 53: 38-57.
  • Demirbaş, M. ve Yağbasan R. (2005). Sosyal Öğrenme Teorisine Dayalı Öğretim Etkinliklerinin, Öğrencilerin Bilimsel Tutumlarının Kalıcılığına Olan Etkisinin İncelenmesi, Uludağ Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 363-382.
  • Demirhan-İşcan, C. (2014). Öğretmen adaylarının değerler eğitimindeki tercihleri. İlköğretim Online, 13(4), 1203-1222.
  • Eisenberg, N., Fabes, R. A., & Spinrad, T. L. (2006). Prosocial Development. In N. Eisenberg, W. Damon, & R. M. Lerner (Eds.), Handbook of childpsychology: Social, emotional, and personality development (pp. 646-718). Hoboken, NJ, US: John Wiley&SonsInc.
  • Ekşi, H, ve Katılmış, A. (2016). Uygulama Örnekleriyle Değerler Eğitimi. Ankara: Nobel.
  • Erjem, Y ve Çağlayandereli, M. (2006). Televizyon ve gençlik: yerli dizilerin gençlerin model alma davranışı üzerindeki etkisi, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 30(1): 15-30.
  • Ersanlı, K. (2007). Çocuğun davranışlarının biçimlenmesinde rol model davranışların etkisi okullarda şiddet ve çocuk suçluluğu. Ankara: Hegem.
  • Eskiler, E ve Altunışık, R. (2017). Rol model alma davranışının pozitif sözlü iletişim ve satın alma niyeti üzerine etkisinde marka bağlılığının aracılık rolü, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, 687-696.
  • Fromm, E. (2004). Psikanaliz ve Din. A. Arıtan (Çev.). İstanbul: Arıtan.
  • Gibson, D. E. (2004). Role Model in Career Development: New Direction for Theory and Research. Journal of Vocational Behavior, 65: 134-156.
  • Giles, D. C. and Maltby, J. (2004). The Role of Media in Adolescent Development: Relations Between Autonomy, Attachment, and Interest in Celebrities. Personality and Individual Differences, 36(4): 813–822.
  • Gündüz, İ. (2016). Karakter Eğitimi ve Rol Model, Altınoluk Dergisi, Sayı: 361:27.
  • Gökdağ D. (2002). Aile Psikolojisi ve Eğitimi, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Kültürel Psikoloji Kültür Bağlamında İnsan ve Aile, Evrim Yayınevi, İstanbul.
  • Karaoğlu, N. (2012). Tıp Eğitiminde Rol Modellik ve Aile Hekimliği için Önemi. Turkısh Journal Of Famıly Medıcıne and Prımary Care (Tjfmpc), 6(2): 30-35.
  • Katılmış, A. ve Balcı, A. (2017). Coğrafya öğretmeni adaylarının değerler eğitimine yönelik görüşlerinin incelenmesi, Marmara Coğrafya Dergisi, 35: 1-12.
  • Katılmış, A. ve Kop, Y. (2016). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının değerler eğitimine ilişkin görüşleri.
  • M. Kocak (Ed.), 2016 Hoca Ahmet Yesevi Yılı Anısına Uluslararası Türk Dünyası Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabı içinde. Ankara.
  • Kaya, M.F., Sungurtekin, D. ve Deniz, S. (2017). Üniversitelerde Öğretim Elemanı Kaynaklı İletişim Sorunları, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,7(1): 176-195.
  • Kılavuz, M. A. (2005). Anne Baba Örnek Davranışlarının Çocukların ve Ergenlerin Dinî Kişiliğinin Oluşumuna Etkileri, Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 14, (2): 41-58.
  • Kılıç, M., Kaya, A., Yıldırım, N. ve Genç, G. (2004). Eğitimci Gözüyle Öğretmen ve Öğrenci. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • Krech, D. ve Crutchfield, R. S. (1980). Sosyal Psikoloji. (Çev. E. Güngör). İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Koç, B. 2008). Çocuğun Dinî Gelişiminde Rol Model Olarak Anne ve Baba, Dinî Araştırmalar Dergisi, 11(31): 49-60.
  • Kongar, E. (2011). İçimizdeki Zalim, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Korkmaz, İ. (2014). Sosyal Öğrenme Kuramı. B. Yeşilyaprak (Editör). Eğitim psikolojisi (Gelişim-Öğrenme-Öğretim). 12. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Köse, M ve Demir, E. (2014). Öğretmenlerin Rol Modelliği Hakkında Öğrenci Görüşleri, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 4 (1): 08-18.
  • Kurtdede-Fidan, N. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 2(2), 1-18.
  • Latif, A., Saleem, S., & Abideen, Z. U. (2011). Influence of role model on Pakistani urban teenager’s purchase behavior. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 31(3), 7-16.
  • Leming, J.S. (2008). Research and practice in moral and character education: loosely coupled phenomena. L. P. Nucci & D. Narvaez (Eds.), Handbook of moral and character education Inc (134-161). London ve New York: Routledge, Taylor ve Francis Group.
  • Marshall, G. (2003). Sosyoloji Sözlüğü, Akınhay O ve Kömürcü D (Çev), Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Martin, C. A. ve A. J. Bush. (2000). Do Role Models Influence Teenagers' Purchase İntentions and Behavior? Journal of Consumer Marketing, 17(5):441-454.
  • Mac Callum, J. & Beltman, S. (2002). Role Models for Young People: What makes an effective role model program? A report to the National Youth Affairs Research.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Moschis, G. P, & Churchill, Jr, G. A. (1978). Consumer socialization: A theoretical and empirical analysis. Journal of Marketing, 15, 599-609.
  • Mutter, F. & Pawlowski, T. (2014). Role models in sports–Can success in Professional sports increase the demand for amateurs portparticipation? Sport Management Review, 17(3), 324-336.
  • Nauta, M. M., and Kokaly, M. L. (2001). Assessing role model influences on students' academic and vocational decisions. Journal of Career Assesment, 9(1), 81-99.
  • Oruç, C., Tecim, E. ve Özyürek, H. (2011). Okul öncesi dönem çocuğunun kişilik gelişiminde rol modellik ve çizgi filmler, Ekev Akademi Dergisi, 15 (48): 281-297.
  • Öcal, A. Polat, R., Arı, G. (2012). Sosyal bilgiler ve T.C. Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi ders kitaplarındaki karakterlere ilişkin öğrenci görüşleri, Journal of Educatıona and Instructıonal Studıes ın the World, 2 (1): 82-88.
  • Paice E, Heard S. veMoss F. (2002). How Importantare Role Models in Making Good Doctors? British Medical Journal, 325(7366): 707.
  • Pajares, F. (2002). Overview of social cognitive theory and self-efficacy. Retrieved December 2012 from http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/eff.html (ulaşım tarihi 10.08.2018).
  • Ricer, R.E. (1998). Defining Preceptor, Mentor, and Role Model. Family Medicine, 30(5): 328.
  • Rimm, S. (2005). Growing Up Too Fast: The Secret World of America's Midelle Schoolers, RodaleIne., U.S.A.
  • Run, E. C., Butt, M. ve Nee C. Y. (2010). The Influence of Role Models on Young Adults Purchase. Jurnal Kemanusiaan, 15, 70-81.
  • Sarıkaya, N ve Barutçu, M. T. (2016). 11-14 yaş arası ilk dönem çocuk ergen tüketicilerin alışveriş davranışlarında ünlü kişi etkisi, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 17: 43-64.
  • Senemoğlu, N. (2018). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Shein, P. P., and Chiou, W.-B. (2011). Teachers as role models for students’ learnıng styles. Social Behavior and Personality, 39(8), 1097-1104.
  • Smith, M and Berge, Z. L. (2009). Social Learning Theory in Second Life, Merlot Journal of Online Learning and Teaching, 5(2): 439-445.
  • Sünbül, A. M. (1996). Öğretmen Niteliği ve Öğretimdeki Rolleri. Eğitim Yönetimi, 2 (1), 597-607.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (10. Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • TEPA (2013). Türkiye Ergen Profili Araştırması, T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
  • Tonga, D. (2014). A Qualitative Study on the Prospective Social Studies Teachers’ Role-Model Preferences. International Journal of Academic Research, Part B. 6 (1), 94-101. DOI: 10.7813/2075- 4124.2014/6-1/B.14
  • Topal, D. (2008). Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi müzik bölümü öğrencilerinin mesleki müzik eğitimine yönelmelerinde ilköğretim kademesindeki müzik öğretmenlerini model alma durumları (Antalya ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Uğur, İ. (2011). Televizyon reklamlarından gençlerin etkilenme biçimleri: reklam oyuncularının gençlerin imajlarının şekillenmesinde etkisi, Selçuk İletişim Dergisi, 6(4): 101-114.
  • Ulusoy, A. (2008). Eğitim Psikolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Uluslararası Politik ve Strateji Araştırmalar Merkezi (UPSAM. (2006). Gençler Hayatı Nasıl Algılıyor, Genç dergisi, Kasım 2006, Sayı: 2. http://gencdergisi.com/3425-ataturk-hulya-avsar-ve-tayyip-erdogan.html
  • Vescio, J. A., Crosswhite, J. J. & Wilde, K. (2004). The impact of gendered heroism on adolescent girls and their sport role models, paper presented at the Pre-Olympic Congress, International Congress on Sport Science, Sport Medicine and Physical Education, Thessaloniki.
  • Zirkel, S. (2002). Is there a place for me? Role models and academic ıdentity among white students and students of color. Teachers College Record, 104(2), 357-376.
  • Wong, M. C. M., Kwok, M. L. J. &Lau, M. M. (2015). Spreading good words: Themediating effect of brand loyalty between role model influence and word of mouth. Contemporary Management Research, 11(4), 313-325.
  • https://ailetoplum.aile.gov.tr/uploads/pages/turkiye-ergen-profili-arastirmasi-tepa-2013/tepa2013-teksf.pdf
  • https://indigodergisi.com/2016/02/cocuklar-anne-babayi-rol-model-olarak-aliyor/
  • http://www.ensonhaber.com/genclerin-ornek-aldigi-50-rol-model-2013-02-01.html
  • http://www.milliyet.com.tr/yazarlar/ali-eyuboglu/genclerin-rol-modeli--ezel--1313285/
APA KABAKLI ÇİMEN L (2019). EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. , 88 - 110.
Chicago KABAKLI ÇİMEN LATİFE EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. (2019): 88 - 110.
MLA KABAKLI ÇİMEN LATİFE EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. , 2019, ss.88 - 110.
AMA KABAKLI ÇİMEN L EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. . 2019; 88 - 110.
Vancouver KABAKLI ÇİMEN L EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. . 2019; 88 - 110.
IEEE KABAKLI ÇİMEN L "EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ." , ss.88 - 110, 2019.
ISNAD KABAKLI ÇİMEN, LATİFE. "EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ". (2019), 88-110.
APA KABAKLI ÇİMEN L (2019). EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. Manas Journal of Social Studies, 8(1), 88 - 110.
Chicago KABAKLI ÇİMEN LATİFE EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. Manas Journal of Social Studies 8, no.1 (2019): 88 - 110.
MLA KABAKLI ÇİMEN LATİFE EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. Manas Journal of Social Studies, vol.8, no.1, 2019, ss.88 - 110.
AMA KABAKLI ÇİMEN L EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. Manas Journal of Social Studies. 2019; 8(1): 88 - 110.
Vancouver KABAKLI ÇİMEN L EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ. Manas Journal of Social Studies. 2019; 8(1): 88 - 110.
IEEE KABAKLI ÇİMEN L "EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ." Manas Journal of Social Studies, 8, ss.88 - 110, 2019.
ISNAD KABAKLI ÇİMEN, LATİFE. "EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ROL MODEL TERCİHLERİ". Manas Journal of Social Studies 8/1 (2019), 88-110.