Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools

TÜRE, ERSİN; KARAKÜÇÜK, Suna Arslan

Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools

Ersin TÜRE, (Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Eğitimde Program Geliştirme Bölümü Ankara, Türkiye)

Suna Arslan KARAKÜÇÜK (Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Sivas, Türkiye)

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi

2 1

Yıl: 2011 Cilt: 44 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 165 - 197 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools

Öz:

Bu çalışmada disiplinlerarası bir yaklaşımla; Eğitimbilim, Çevresel Psikoloji ve Mimarlık alanlarının kuramsal boyutları ortak bir paydada buluşturulmuştur. Çalışma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada; doküman analizi yöntemi ile YİBO’larda bulunması gereken mekânlar ve öğrencilerin hangi iç ve dış mekânlarda en çok zaman geçirdikleri saptanmıştır. İkinci aşamada, belirlenen mekânlara ait “Fiziksel/mekânsal koşul memnuniyet anketi” çalışma grubuna uygulanmıştır. Veriler, SPSS16.0 paket programında Ki-Kare tekniği ile analiz edilerek; YİBO’lara ait fiziksel/mekânsal koşulların genel sorunları ve bu sorunların hangi YİBO’larda daha fazla görüldüğü saptanmıştır. Üçüncü aşamada, belirlenen YİBO’larda, saptanan sorunların nedenlerine ilişkin “odak grup görüşmeleri” ve “mekanik gözlemler” yapılmıştır. Veri analizi, QSR Nvivo 8 programıyla yapılmıştır. YİBO öğrencilerinin, fiziksel/mekânsal koşullara ilişkin memnuniyet/memnuniyetsizlik düzeyleri ve ilgili sorunların nedenleri belirlenmiştir; daha etkili eğitim ortamlarının hazırlanması için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelime: yatılı ilköğretim bölge okulları okul mimarisi öğretim ortamı fiziksel koşullar

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Yatılı İlköğretim Bölge Okullarında eğitim ortamlarının fiziksel/mekânsal değişkenleri açısından incelenmesi

Öz:

In this study with the interdisciplinary approach, theoretical aspects of Educational Science, Environmental Psychology and Architecture have been met on a common denominator. The study has been conducted in three stages. In the first stage, through document analysis, the spaces that must be present in Regional Primary Boarding Schools (RPBS) and in what indoor and outdoor spaces the students spend most of their time have been determined. In the second stage, the instrument of “Physical/spatial conditions satisfaction questionnaire” has been applied to the universe of the study. Data has been analyzed with the chi-square technique in SPSS16.0 package program and the general problems of the physical/spatial conditions pertaining to RPBSs and in what RPBSs these problems have been observed more have been determined. In the third stage, “focus group interviews” and “mechanical observations” concerning the reasons of the specified problems have been performed in determined RPBSs. Data analysis has been performed with the QSR Nvivo 8 program. Satisfaction/dissatisfaction levels of the students of RPBS concerning physical/spatial conditions and the reasons of the related problems have been determined. Suggestions have been offered to prepare more effective educational environments.

Anahtar Kelime: school architecture educational environment physical conditions regional primary boarding schools

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akar, R ve Sadık, F. (2003). İlköğretim Binalarının Fiziksel Açıdan Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 28 (130), 16-23.
Akgül, A. ve Çevik, O. (2003). İstatiksel Analiz Teknikleri. Ankara: Emek Ofset Alkan, C. (1979). Eğitim Ortamları. Ankara Üniversitesi Eğitim. Ankara Fakültesi Yayınları. No: 85.
Baş, T. ve Akturan, U. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri, Nvivo7 ile Nitel Veri Analizi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Başar, M. A. (2000). “İlköğretim Okullarının İşgören ve Fiziki Olanakları (4. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (8), Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
Başaran, İ.E.(1994). Eğitime Giriş. Ankara: Kadıoğlu Matbaası (4. Baskı)
Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, (1999). Türk Ailesinin Yaşadığı Mekânlara/Konulara İlişkin Eğilimler. Birinci Cilt. Bilim Serisi:114
Başkan, T.B. ve Sözen M.Ş.(2006).Dersliklerde Görsel Konfor ve Etkin Enerji Kullanımı–Bir Örnek Derslik Aydınlatması.Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi e-Dergisi,1(2-3), 143-153.
Baykal, A. (2004). Program Geliştirme Yaklaşımlarında Alansal Bağlam. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PEGEM Akademi.
Çınar, C., Çizmeci, F. ve Akdemir, Z. (2007). 8 Yıllık Temel Eğitim Okullarında Müfredatın Gerektirdiği Mekân Standartlarının İstanbul Okulları Üzerinden Analizi. Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi e-Dergisi, 2(4)188-203.
Çınkır, Ş. (1996). Okul Büyüklüğünün Öğrenci Başarısı İle İlişkisi. Yüksek lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi.
Dewey, J. (1939). Türkiye Maarifi Hakkında Rapor. İstanbul: Devlet Basımevi.
Dinç, P. ve Onat E. (2002). Bir İlköğretim Yapısının Bina Programı ve Tasarımı Bağlamında Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi,17( 3)35-55.
Dönmez, B. (2008). “Okul ve Sınıf Ergonomisi ya da İnsanı Öncelemek.” Eğitime Bakış Dergisi, Nisan, Mayıs, Haziran (11).
Edgü, E. ve Ünlü, A. (2003). Konutlarda Mekansal Dizin Verilerinin Mekan Tercihleri İle İlişkisi, Faktörler. İtüdergisi/a mimarlık, plamlama, tasarım, 2(1)27-40
Ekiz. D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
Ergün, M. (1995). Bilimsel Araştırmalarda Bilgisayarla İstatistik Uygulamaları. Ankara: Ocak Yayınları.
Ersoy, A. (2005). İlköğretim Bilgisayar Dersindeki Sınıf Yerleşim Düzeni ve Öğretmen Rolünün Yapılandırmacı Öğrenmeye Göre Değerlendirilmesi. The Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET [Elektronik Dergi], 4(4)170-181
Fidan N. ve Erden, M. (1998).Eğitime Giriş. İstanbul: Alkım Yayınları. Freedman, J.L., Sears, D.O. ve Carlsmith, J.M. (1989). Sosyal Psikoloji. (Çev. Ali Dönmez). İstanbul: Ara Yayıncılık.
Gömleksiz M., Kilimci, S., Vural, R.A., Demir Ö., Meek Ç.K., Erdal, E. (2008).Okul bahçeleri Mercek altında: Şiddet ve Çocuk hakları üzerine Nitel Bir Çalışma. İlköğretim Online Dergisi, 7(2)273-287.
Güçyılmaz, N. (1983). Az ya da Çok Çocuklu Ailelerden Gelen Kız ve Erkek Çocukların Günlük Yaşamları. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitimbilimleri Fakültesi, Ankara.
Günal B. ve Esin N. (2007). İnsan – Mekân İletişim Modeli Bağlamında Konutta Psiko-Sosyal Kalitenin İrdelenmesi. İtüdergisi/a mimarlık, plamlama, tasarım, 6 (1), 19-30.
Gürkaynak, İ. (1988). Çevresel Psikoloji: Doğası, Tarihçesi, Yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 21(1)1-9.
Güven, B. & Karataş, İ. (2004). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Sınıf Ortamı Tasarımları. İlköğretim-Online Dergisi, 3(1),25-34. (http://ilköğretim-online.org.tr, Ulaşım Tarihi; 22.06. 2009)
Hisargil, B.O. (2008). Martin Heidegger’de “Mekân” Düşüncesi: Hermeneutik-Fenomonolojik Bir Yaklaşım. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (25)23-34.
Holahan, C.J. (1982). Environment Psychology. Newyork: Random House.
İmamaoğlu, O. (1997). İnsan Çevre Toplum. (Ed. R. Keleş). Ankara: İmge Kitabevi.
Karaküçük, S. (1999). Ev Dışında Çalışmayan Farklı Sosyo-Ekonomik Yapıdaki Kadınların Etkinlik Sınırı. Altıncı Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
Karaküçük, S.A. (2004). Bir Mekânsal Paradigma Olarak Öteki: Kurgusal Metinlerde Ötekilerin Mekânlarına İlişkin Bir İnceleme. Eğitim Toplum Bilim Dergisi. 2 (8), 76-90.
Kelekçi, L.Ö ve Berköz L. (2006). Konut ve Çevresel Kalite Memnuniyetini Yükselten Faktörler. İtü Dergisi/a mimarlık, plamlama, tasarım, 5(2) 165-176.
Kuş, E. (2006). Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Veri Analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Manav, B. ve Küçükdoğu, M.Ş. (2006). Aydınlık Düzeyi ve Renk Sıcaklığının Performansa Etkisi. İtüdergisi/a mimarlık, planlama, tasarım, 5(2)3-10.
MEB. (2008). Yatılı İlköğretim Bölge Okulları Yönetici Kılavuzu. Ankara: MEB. Özer, N. ve Dönmez, B. (2007). Okul Güvenliğine İlişkin Kurumsal Etkenler ve Alınabilecek Önlemler. Milli Eğitim Dergisi, (173)299-313.
Punch, K.F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Saillard, E.K. (2009). Nvivo8 ile Nitel Araştırma Projeleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Ünal, S., Öztürk, M. ve Gürdal A. (2000). “İlköğretim Okullarının Bina Standartlarına Uygunluğu”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (http://egitimdergi.pamukkale.edu.tr/makale/say%.pdf.Ulaşım Tarihi: 28.09.2009)
Yaman, E. (2006). Eğitim Sistemindeki Sorunlardan Bir Boyut: Büyük Sınıflar ve Sınıf Yönetimi, Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(3)261-274.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım,K., Hidayetoğlu, M.L. ve Şen, A. (2007). Farklı Mimari Biçimlerdeki Kafe/Pastane Mekânlarının Kullanıcılarının Algı- Davranışsal Performansı Üzerine Etkisi. Politeknik Dergisi, 10(3)295-301.
Yılmaz, S. ve Bulut, Z., (2002). Kentsel Mekânlarda Çocuk Oyun Alanları Planlama İlkeleri. Ziraat Fakültesi Dergisi, 3, Erzurum.
Yurtal, F. (2007). “İlköğretim Okullarındaki Rehberlik Servislerinin Mekân, Donanım, Ekipman ve İnsan Kaynakları Açısından Durumu”, Milli Eğitim Dergisi, (173).
Yüksel, N. (2005). Günümüz Kamu Kurumlarında Yapısal Konfor Koşullarının Tespit Edilmesine Yönelik Bir Çalışma. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 10(2)21-

APA	TÜRE E, KARAKÜÇÜK S (2011). Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. , 165 - 197.
Chicago	TÜRE ERSİN,KARAKÜÇÜK Suna Arslan Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. (2011): 165 - 197.
MLA	TÜRE ERSİN,KARAKÜÇÜK Suna Arslan Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. , 2011, ss.165 - 197.
AMA	TÜRE E,KARAKÜÇÜK S Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. . 2011; 165 - 197.
Vancouver	TÜRE E,KARAKÜÇÜK S Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. . 2011; 165 - 197.
IEEE	TÜRE E,KARAKÜÇÜK S "Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools." , ss.165 - 197, 2011.
ISNAD	TÜRE, ERSİN - KARAKÜÇÜK, Suna Arslan. "Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools". (2011), 165-197.

APA	TÜRE E, KARAKÜÇÜK S (2011). Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 165 - 197.
Chicago	TÜRE ERSİN,KARAKÜÇÜK Suna Arslan Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 44, no.2 (2011): 165 - 197.
MLA	TÜRE ERSİN,KARAKÜÇÜK Suna Arslan Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.44, no.2, 2011, ss.165 - 197.
AMA	TÜRE E,KARAKÜÇÜK S Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2011; 44(2): 165 - 197.
Vancouver	TÜRE E,KARAKÜÇÜK S Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2011; 44(2): 165 - 197.
IEEE	TÜRE E,KARAKÜÇÜK S "Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44, ss.165 - 197, 2011.
ISNAD	TÜRE, ERSİN - KARAKÜÇÜK, Suna Arslan. "Study of education environments in terms of physical/spatial variables in regional primary boarding schools". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 44/2 (2011), 165-197.