OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ

Eksi, Halil; ISMUK, ESRA; Parlak, Simel

OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ

Halil EKŞİ, (Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı İstanbul, Türkiye)

ESRA ISMUK, (Çayırova Mehmet Akif İlkokulu)

Simel PARLAK (Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı İstanbul, Türkiye)

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

4 0

Yıl: 2015 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 84 - 103 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ

Öz:

Bu araştırmada devlet okullarında çalışan psikolojik danışmanların, psikolojik danışma özyeterlik algıları, dinleme becerileri ve iş doyumları incelenmiştir. Araştımanın örneklemini, Kocaeli iline bağlı Çayırova, Darıca, Gebze, Dilovası ilçelerinde çalışan 160 rehber öğretmen oluşturmuştur.Araştırmada veri toplama araçları olarak, Psikolojik danışma özyeterlik ölçeği ,dinleme becerisi ölçeği veiş doyumu ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde tek yönlü varyans analizi (ANOVA), t testi, mann whitney u, kruskal wallis-h veçoklu regresyon kullanılmıştır. Bulgulara göre, psikolojik danışma özyeterliği ve dinleme becerileri değişkenleri birlikte, iş doyumundaki toplam varyansın yaklaşık %23'ünü açıklamaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji

IN PSYCHOLOGICAL COUNSELOR SELF-EFFICACY BELIEFS AND ACTIVE LISTENING SKILLS AS PREDİCTOR OF JOB SATISFACTION

Öz:

In this study, the level of psychology consulting self-efficacy beliefs, active listening skills and job satisfaction of school counselors who work in primary and high schools were examined. The sample of the study consists of 160 school counselor who work in Çayırova, Gebze and Dilovası, which are provinces Kocaeli. Psychology consultıng self-effıcacy belıefs , active listening skills and job satisfaction was used for data collection.Data were analyzed using One Way ANOVA, Kruskal Wallis-h, t Test, Mann Whitney U. Findings indicate that psychology consulting self-efficacy beliefs and listening skills explain %23 of the total variance on job satisfaction.

Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Agnew, T, Vaught, C. C., Getz, H. G. ve Fortune, l. (2000). Peer group clinical supervision program fosters confidence and professionalism, Professional School Counseling, 4, 6-12.
Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1 10.
Aksoy, V. ve Diken, İ.H. (2009). Rehber öğretmen özel eğitim özyeterlik ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Ünivesitesi Eğitim Bilimlei Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(1), 29-37
Akın, U. (2006). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Aliyev, R., Tunc, E. (2014). Self-efficacy in counseling. The role of organizational psychological capital, job satisfaction, and burnout. 2 nd Global Conference on Psychology Researches, 28-29
Atıcı, M., Sanberk, İ., Ortakale, Y. (2011). Mesleki ve kişisel gelişim açısından PDR 3. Sınıf öğrencilerinin grup rehberliği etkinliğine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 459-474.
Azırı, Brikend (2011). Job satisfaction: a literature review.In Management Research and Practice, 3(4), 77-88.
Balcı, A. (1985). Eğitim yöneticisinin iş doyumu.Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall Inc.
Bandura, A. (1994). Self-Efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of Human Behavior (Vol. 4), New York, Academic Press.
Bandura, Albert (1995). Self efficacy in changing societies. Cambridge:Cambridge University Press.
Basak, R., Ghosh, A. (2011).School environment and locus of control in relation to job satisfaction among school teachers- a study from Indian perspective. Procedia-Social and Behavioural Sciences,29,1199-1208.
Baylor University. (2004). Baylor UniversityCommunity Mentoring for Adolescent DevelopmentTrainers Manual.Mentor/National Mentoring Partnership. Texas: Baylor University
Brown, Nicole (2004). A study of the job satisfaction of beginning school counselors and their transition into the field.A Research Paper Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Science Degree in Guidance and Counseling .
Bishay, Andre (1996).Teacher motivation and job satisfaction: A study employing the experience sampling method. J. Undergrad. Sci., 3, 147-154
Bozgeyikli, H., Bacanlı, F. & Doğan, H. (2009). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerininmesleki karar verme yetkinliklerinin yordayıcılarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 125 136.
Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Borgogni, L., Steca, P. (2003). Efficacy beliefs as determinants of teacher's job satisfaction. Journal of Educational Psychology, 95(4), 821-832
Cihangir Çankaya,Z. (2012).Dinleme becerisi ölçeğinin yeniden incelenmesi: Psikolojik danışma ve rehberlik öğrencilerinin dinleme becerilerinin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,12(4).
Cormier, S. & Hackney, H. (2014). Psikolojik danışma; Stratejiler ve müdahaleler. Ankara: Pegem Akademi Çoban, Aysel Esen (2005). Psikolojik danışmanlar için meslek dayanışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1),167-174
Değirmenci, S. (2006). Lise yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin öğretmenlerin iş doyumuna etkisi.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Doğan, Y. (2012). Dinleme Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Eğinli, Ayşe Temel (2009). Çatışmalarda iş doyumu: kamu ve özel sektör. Atatük Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3)
Glenn, N.D., Taylor, R. D. , Weaver, C.N. (1977). Age And Job Satisfaction Among Males And Females: A Multivariate Multi-Study. Journal Of Applied Psychology, 62,190-193 Gülay, H. E. (2006). Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyum düzeylerinin araştırılması (Kocaeli il örneği).Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Günbayı, İ. (2000). Örgütlerde iş doyumu ve güdülenme. Ankara: Özen Yayımcılık.
Hatunoğlu,Yavuz (2006).Okullarda verilen rehberlik hizmetlerinin problem alanlari. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 333-338
İkiz, F. Ebru (2010). Psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2),25-43
Karadağ, E., Başaran, A. ve Korkmaz, T. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin algıladıkları liderlik biçimleri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enititüsü Dergisi, 12 (21), 32-45
Karaköse, T. & Kocabaş, İ. (2006). Özel ve devlet okullarında öğretmenlerin beklentilerinin İş doyumu ve motivasyon üzerine etkileri. Journal of Theory and Practice in Education (Eğitimde Kuram ve Uygulama), 2 (1), 3-14.
Kınalı, G. (2000). Resmi ve özel okullardaki rehber öğretmenlerin iş tatminleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kline, John A. (1996). Listening effectively. Air University Press. Maxwell Air Force Base: Alabama Koruklu, N., Feyzioğlu, B., Özenoğlu Kiremit, H. & Aladağ, E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 119-137
Kumaş, V. & Deniz, L. (2010). Öğretmenlerin iş doyum düzeylerinin incelenmesi.Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 32, 123-139
Kurbanoğlu, Serap (2004). Özyeterlik inancı ve bilgi profosyenelleri için önemi. Bilgi Dünyası, 5(2),137-152
Kuruüzüm, A. & Çelik, N. (2005).İkinci mertebe faktör modeli ile ögretmen iş doyumunu belirleyen faktörlerin analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,29,137-146
Levitt, D. H. (2002).Active listening and counselor self efficacy: Emphasis on one microskill in beginnig counselor training. The Clinical Supervisor, 20(2),101- 115
Meyer, Regina Lynn (2012). Predictors of counselor self-efficacy among master's level counselor trainess: Impact of cohort versus non-cohort educational pograms. 29 Haziran 2015 tarihinde http: //scholarworks.wmich.edu/dissertations adresinden edinilmiştir.
Meydan, Betül (2014). Psikolojik danışman adaylarına psikolojik danışma becerilerinin kazandırılması: karşılaştırmalı bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3),110-123
Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik, Üçüncü Bölüm. Rehberlik Alan Öğretmeni Norm Kadrosu, Madde 21(3),6 Muchinsky, P. M. (1983). Psychology applied to work: an introduction to industrial and organizational psychology.San Diego, CA: Academic Press.
Okpara, J. O. (2006). Gender and the relationship between perceived fairness in pay, promtion and job satisfaction in a sub-Saharan African economy. Women in Management Review, 21(3),224-240
Ololube, N. P. (2006). Teachers job satisfactiopn and motivation for school effectiveness: an assesmet. Essays In Education (EIE), 18(9).
Ozgun, M. S. (2007). A Survey between the school psychological counselors personality features and occupational self-efficacy. Unpublished Masters Thesis, Cukurova University, Adana Pamukçu, B. & Demir, A. (2013). Psikolojik danışma öz-yeterlik ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması (The validity and reliability study of the turkish version of counseling self-efficacy scale).Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi , 5 (40),212-221
Peck, B. J. (2002). A high school pricipals challenge: toward work environments that enhance new teacher satisfaction and retention.Unpublish doctoral dissertation, University of Wisconsin at Madison.
Rogers, C. R. (1980). A way of being. New york: Houghton Mifflin Company Sanna, J. Lawrence (1992). Self efficacy theory: implications for social facilitation and social loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 62(5),774-786.
Schwarzer, R. & Hallum, S. (2008). Percieved teacher self-efficacy as a predictor of job stress and burnout: mediation analyses. Applied Pschology: An International Review, 57, 152-171.
Skaalvik, E.M. & Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burn out: a study of relations.Teaching and Teacher Education, 26(4), 10591069
Sayıl, I., Haran, S., Ölmez, S. & Özgüven, H. D. (1997). Ankara üniversitesi hastanelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Kriz Dergisi, 5 (2), 7177.
Schwarzer, R. & Luszczynska, A. (2007). Self-efficacy. 09.08.2015 tarihinde http: //dccps.cancer.gov/brp/constructs/ adresinden alınmştır.
Şahin, İ. (1999). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin iş doyum düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Tan, H. (2014). Psikolojik yardım ilişkileri; Psikolojik danışma ve psikoterapi. Ankara: Nobel Taşdan, M. & Tiryaki, E. (2008). Özel ve devlet ilköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33 (147),54 70
Turcan, H. G. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin özyeterlik algilari ile iş doyumlari arasindaki ilişkinin incelenmesi.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dali Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlamasi ve Ekonomisi Bilim Dali, Konya Uslu, M. (1999). A Comparison of job satisfaction and burnout levels of psychological counseling and guiding professionals working at legal educational institutions according to locus of control and other variables. Unpublished Masters Thesis, Selcuk University, Konya.
Yeşilyaprak, B. (2001). Rehber Öğretmenlerin İş Doyumunun Yordanması. Eurasian Journal of Educational Research,3(4), 139-143.
Yılmaz, M. & Köseoğlu, P. , Gerçek, C. ve Soran, H. (2004). Öğretmen özyeterlik inancı. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 50-54
Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C.ve Soran, H. (2004). Yabancı dilde hazırlanan bir öğretmen özyeterlik ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 260-267
Yiyit, F. (2001). Okul psikolojik danışmanlarının yetkinlik beklentilerini ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Yüksel, K., Diken, İ. H. , Aksoy, V. & Karaaslan, Ö. (2012). Rehber öğretmen adaylarının özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin öz-yeterlik algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 137-148

APA	Eksi H, ISMUK E, Parlak S (2015). OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. , 84 - 103.
Chicago	Eksi Halil,ISMUK ESRA,Parlak Simel OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. (2015): 84 - 103.
MLA	Eksi Halil,ISMUK ESRA,Parlak Simel OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. , 2015, ss.84 - 103.
AMA	Eksi H,ISMUK E,Parlak S OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. . 2015; 84 - 103.
Vancouver	Eksi H,ISMUK E,Parlak S OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. . 2015; 84 - 103.
IEEE	Eksi H,ISMUK E,Parlak S "OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ." , ss.84 - 103, 2015.
ISNAD	Eksi, Halil vd. "OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ". (2015), 84-103.

APA	Eksi H, ISMUK E, Parlak S (2015). OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 84 - 103.
Chicago	Eksi Halil,ISMUK ESRA,Parlak Simel OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 15, no.2 (2015): 84 - 103.
MLA	Eksi Halil,ISMUK ESRA,Parlak Simel OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.15, no.2, 2015, ss.84 - 103.
AMA	Eksi H,ISMUK E,Parlak S OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 15(2): 84 - 103.
Vancouver	Eksi H,ISMUK E,Parlak S OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015; 15(2): 84 - 103.
IEEE	Eksi H,ISMUK E,Parlak S "OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, ss.84 - 103, 2015.
ISNAD	Eksi, Halil vd. "OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARINDA İŞ DOYUMUNUN YORDAYICISI OLARAK PSİKOLOJİK DANIŞMA ÖZYETERLİĞİ VE DİNLEME BECERİLERİ". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 15/2 (2015), 84-103.