İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ

ANAÇ, Serhat; Özyer, Kubilay; IRK, Ersin

İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ

Kubilay ÖZYER, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Tokat, Türkiye)

Ersin IRK, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Erbaa Sağlık Yüksekokulu, Tokat, Türkiye)

Serhat ANAÇ (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Farabi Koordinatörlüğü, Tokat, Türkiye)

Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi

9 0

Yıl: 2015 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 261 - 278 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ

Öz:

Bu araştırma da iş tatmini ve yaşam tatmini ilişkisinde iş arkadaşlığının aracılık etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışma sağlık sektöründe görev yapan 223 sağlık çalışanına yüz yüze anket uygulanarak yapılmıştır. Araştırma sonucunda iş arkadaşlığının iş tatmini yaşam tatmini ilişkisinde kısmi aracılık etkisi olduğu anlaşılmıştır. Çalışmada katılımcılarım demografik özellikleri de değişkenler açısından incelenmiş ve farklı sonuçlar elde edilmiştir. Örneğin, kadrolu çalışanların kadrosuz çalışanlara göre yaşam tatminlerinin daha yüksek olduğu, gelir seviyesi yüksek olanların yaşam tatminlerinin gelir seviyesi düşük olanlara göre daha yüksek olduğu ve tıbbi sekreterlerin doktor, hemşire ve sağlık memurlarına göre iş ve yaşam tatminlerinin daha düşük olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Tıbbi İnformatik Bahçe Bitkileri Endüstri Mühendisliği Malzeme Bilimleri, Özellik ve Test Malzeme Bilimleri, Kaplamalar ve Filmler Ekoloji Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Entomoloji Malzeme Bilimleri, Biyomalzemeler Ziraat, Toprak Bilimi

Mediator Role of Informal Relationship in the Relation Between Job Satisfaction and Life Satisfaction

Öz:

In this study, it has been investigated is there any mediator role of informal relationship in the relation between job satisfaction and life satisfaction. The study has been helded with 223 participants who are working in the health sector. As a result it has been found in formal relationship is partial mediator in the relation between job satisfaction and life satisfaction. In the study demographic factors also have been analysed and found different reasults. For example, permanent workers have more life satisfaction than temporarily workers. People who has high level of income has more life satisfaction than low level of income. Furthermore, medical secretaries have lower life and job satisfaction than doctors, nurses and medical employess.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AKÇADAĞ, Sibel ve ÖZDEMİR, Ekrem (2005), "İnsan Kaynakları Kapsamında 4 ve 5 Y ıldızlı Otel İşletmelerinde İş Tatmini: İstanbul'da Yapılan Ampirik Bir Çalışma", Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (10) 2, 167-193.
AKINCI, Zeki (2002), "Turizm Sektöründe İşgören İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Beş Y ıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama", Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (4), 1-25.
ALTUNIŞIK, Remzi, COŞKUN, Recai, BAYRAKTAROĞLU, Serkan ve YILDIRIM, Engin. (2010), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, 6. Baskı, Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
AŞAN , Öznur ve ERENLER, Esra(2008), "İş Tatmini ve Yaşam Tatmini İlişkisi", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim ler Fakültesi Dergisi, 13 (2), 203-216.
AVŞAROĞLU, Selahattin, DENİZ, M. Engin ve KAHRAM AN, A li(2005), "Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve M esleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenm esi", Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 115-129.
BARON, R. M.,Kenny, D. A. (1986). "TheModeratorMediatorVariableDistinction in SocialPsychologicalResearch: Conceptual, Strategic andStatistical Considerations",Journal o f PersonalityandSocialPsychology, 51, 1173 1182.
BERMAN, Evan.M., WEST, Jonathan.P. ve RICHTER, Maurice.N.Jr. (2002), "WorkplaceRelations: FriendshipPatternsAndConsequence (AccordingToManagers)",Public Administration Review,62 (2), 217-230.
BOZKURT, Öznur ve BOZKURT, İlhan (2008), "İş Tatminini Etkileyen İşletme İçi Faktörlerin Eğitim Sektörü Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Alan Araştırması", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 1-18.
BOYD, Nancy. G., ve TAYLOR, R. R. (1998)., "A DevelopmentalApproachToTheExamination O f Friendship İn Leader- FollowerRelationships",LeadershipQuarterly, 9 (1), 1-25.
ÇALIŞKAN, Sezer Cihan(2011), "Çalışanların Psikolojik Güçlendirilme Algıları Üzerinde İşyeri Arkadaşlıkları ve Örgütsel İletişimin Etkisi", Ç.Ü. Sosyal Bilim ler Enstitüsü Dergisi, 20 (3), 77-92.
ÇARIKÇI, Ilker H. (2000), "Çalışanların Iş Tatminlerini Etkileyen Kişisel Özellikler: Süpermarket Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma", Süleyman Demirel Üniversitesi Iktisadi Idari Bilim ler Fakültesi Dergisi, 5 (2), 155 168.
DIENER Ed, EMMONS, RobertA., LARSEN Randy ve GRIFFIN, Sharon(1985), "TheSatisfactionwith Life Scale", Journal o f PersonalityAssessment, 49 (1), 71-75.
DESHIELDS Oscar W. Jr., KARA Alive KAYNAK Erdener (2005), "Determinants o f Business StudentSatisfactionandRetention in HigherEducation: ApplyingHerzberg'sTwo-FactorTheory", International Journal o f Educational Management, 19 (2), 128-139.
DIKMEN, Ahmet Alpay(1995), "Iş Doyumu ve Yaşam Doyumu Ilişkisi", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50 (3-4), Haziran-Aralık, 115-140.
DÖNMEZ, Beril ve BIRDIR, Kemal (2010), "Seyahat Acentalarında Çalışan Işgörenlerin Demografik ve Bazı Işyeri Özelliklerine Göre Iş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeylerinin Karşılaştırılması", V. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi: 58-76, Nevşehir.
DUYAN , Emin Cihan (2007), "Iş ve Yaşam Tatmininde Y og a'nın Etkileri Üzerine Bir Araştırma", Uludağ Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (1), 25-34.
EĞINLI, A yşen Temel, (2009), "Çalışanlarda Iş Doyumu: Kamu V e Özel Sektör Çalışanlarının Iş Doyumuna Yönelik Bir Araştırma", Atatürk Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 3, 35-52.
ERDIL, Oya, KESKIN Halit, M AMOĞLU Salih Zeki ve ERAT Serhat(2004)," Yönetim Tarzı Ve Çalışma Koşulları, Arkadaşlık Ortamı V e Takdir Edilme Duygusu Ile Iş Tatmini Arasındaki Ilişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5 (1), 17-26.
EREN, Türkan Arslan(2008), "Onkoloji Hemşirelerinin Iş Doyumu Ve Yaşam Doyumunun Incelenmesi", Marmara ÜniversitesiSağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
GRAHAM, Michael W. ve MESSNER E. Philip (1998), "PrinciplesandJobSatisfaction", International Journal o f Educational Management, 15 (2), 196-202.
GÜLMEZ, Mustafa, ve DÖRTYOL, Ibrahim Taylan (2009), "Perakendecilik Sektöründe Iş Gören (Çalışan) Tatminini Etkileyen Faktörler ve Bir Araştırma", Celal Bayar Üniversitesi S.B.E. Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 27-44.
GÜRBÜZ, Sait(2011), "Stratejik Insan Kaynakları Yönetiminin Örgütsel Bağlılığa ve Iş Tatminine Etkisi: Insan Kaynakları Yöneticileri Üzerinde Bir Araştırma", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 397-418.
KAYA, İlker (2007), "Otel İşletmeleriİşgörenlerinin İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Geliştirilen Bir İş Tatmin Ölçeği", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 355-372.
KESER, Aşkın (2005), İş Tatmini ve Yaşam Tatmini İlişkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama", Çalışma ve Toplum, 4, 77-96.
KİTAPÇI, Hakan ve SEZEN, Bülent(2002), " Çalışanların Tatminini Belirleyici Unsurlar Üzerine Bir Araştırma: Kariyer Süreci Örneği", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (1), 219-230.
KÖK, Sabahat Bayrak (2006), "İş Tatmini Ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma", Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (1), 291-317.
KRAM, Kathy E., ve ISABELLA, Lynn A. (1985), "MentoringAlternatives: The Role O f Peer Relationships in Career Development", Academy o f Management Journal, 28(1), 110-132.
LINCOLN, James R. ve MILLER, Jon (1979), "WorkAndFriendshipTies In Organizations: A Comparative Analysis O f Relational Networks", AdministrativeScienceQuarterly, 24, 181-199.
MADEN TURGUT, Esengül (2010), "İş Doyumu Ve Yaşam Doyumu İlişkisi Ve İstanbul' daki Devlet Üniversite Hastanelerinde Çalışan Ameliyathane Hemşirelerine Yönelik Bir Araştırma", Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
MAO, Hsiao-Yen, CHEN, Chien-Yu, HSIEH ve Ting-Hua(2009), "TheRelationshipBetweenBureaucracyAndWorkplace Friendship", Social BehaviorAndPersonality, 37(2), 255-266.
MAO, Hsiao-Yen (2006), "TheRelationshipBetweenOrganizational Level AndWorkplaceFriendship", International Journal o f Human Resource Management, 17(10), 1819-1833.
MORRISON, R. (2004)., "InformalRelationships İn TheWorkplace: AssociationsWithJobSatisfaction, OrganisationalCommitmentAndTurnoverİntentions", New ZealandJournal o f Psychology, 33(3), 114-128.
NIELSEN, Ivy K., JEX Steve M. ve ADAMS, Gary A. (2000), "Development AndValidation O f Scores On A TwoDimensionalWorkplaceFriendshipScale",EducationalandPsychologicalMea surement, 60 (4), 628-643.
ODDEN, C. M., ve SIAS, P. M. (1997), "Peer CommunicationRelationshipsAndPsychologicalClimate", CommunicationQuarterly, 45(3), 153-166.
OSHAGBEMI, Titus. (2000), "SatisfactionWithCo-workers' Behaviour", EmployeeRelations, 22 (1), 88-106.
ÖRKÜN Ümran(2011), "Tekstil Sektörü Mavi Yaka Çalışanlarının Yaşam Doyumu Ve Tükenmişlik Düzeylerinin İş Doyumu Tarafından Yordanması", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
ÖRÜCÜ, Edip, YUM UŞAK, Sedat, BOZKIR, Yasin(2006), "Kalite Yönetimi Çerçevesinde Bankalarda Çalışan Personelin İş Tatmini ve İş Tatminini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma", Celal Bayar Üniversitesi, Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, 13 (1), 39-51.
ÖZDEVECİOĞLU, M. ve DORUK, N. Ç. (2009) "Organizasyonlarda İş-Aile ve Aile İş Çatışmalarının Çalışanların İş ve Yaşam Tatminleri Üzerindeki Etkisi", Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33 (Temmuz-Aralık), 69-99.
ÖZTÜRK, Nazife ŞAHAN ve AKBULUT, Yasemin(2011), "Hemşirelerin İş Gücü Verimliliğini Etkileyen Örgütsel Faktörler Konusundaki Tutumlarının Belirlenmesi", Ankara Üniversitesi Dikimevi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 10 (1), 19-30.
PINAR, İbrahim, KAMAŞAK, Rıfat ve BULUTLAR, Füsun(2008), "İş tatmini oluşturan boyutların toplam tatmin üzerindeki etkilerinin doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmesi üzerine Türk işletmelerinde bir araştırma", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37 (2), 151-166.
ROBERTS, K. H. ve O'REILLY C. A. (1979), "SomeCorrelations o f CommunicationRoles in Organizations", Academy o f Management Journal, 22 (1), 42-57.
SARPKAYA, Ruhi. (2000), "Liselerde Çalışan Öğretmenlerin İş Doyumu: Manisa İli Örneği", Amme İdaresi Dergisi, 33 (3), 111-124.
SEVİMLİ Figen ve Ömer F. İŞCAN (2005); "Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu", Ege Akademik Bakış, Ekonomi, İşletme ve Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimleri Dergisi, 5 (1-2), 55-64.
SIAS, Patricia M., HEATH, Renee , PERRY, Tara, SILVA, Deborah ve FIX, Brain (2004). "NarrativesOf WorkPlaceFriendShipDeterioration". Journal o f SocialandPersonalRelationships", 21(3), 321-340.
SIAS, Patricia M., SMITH, Guy ve AVDEYEVA, Tatyana (2003)., "SexAndSexCompositionDifferencesAndSimilarities İn Peer WorkPlaceFriendship Development", CommunicationStudies, 54 (3), 322-340.
SIAS, Patrica M. ve CAHILL, Daniel J. (1998), "FromCoworkerstoFriends:The Development o f Peer Friendships in theWorkplace", Western Journal of Communication, 62(3), 273-299.
ŞEKER, Betül Dilara ve ZIRHLIOĞLU, Gürol(2009), "Van Emniyet Müdürlüğü Kadrosunda Çalışan Polislerin Tükenmişlik, İş Doyumu Ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkilerin Değerlendirilmesi", Polis Bilimleri Dergisi, 11 (4), 1-26.
ŞİMŞEK, Eylem (2011), " Örgütsel İletişim Ve Kişilik Özelliklerinin Yaşam Doyumuna Etkileri", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
TARLAN, Deniz ve TÜTÜNCÜ, Özkan (2001), "Konaklama İşletmelerinde Başarım Değerlemesi ve İşdoyumu Analizi", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 141-163.
TOKER, Boran(2007), "Demografik Değişkenlerin İş Tatminine Etkileri: İzmir'deki Beş Ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8 (1), 92-107.
TSUKAMOTO, Kohji, HAYASHI, Takeshi, SUZUKI, Takashi, ve ABE, Kazuhiko (1997). 'W orkSettingFactorsAndReasonsForDrinkingInJapanese Male Workers: A QuestionnaireSurvey", StressMedicine, 13 (4), 245-250.
TUZGÖL DOST, Meliha(2007), "Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi", Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (2), 132-143.
UYGUÇ, Nermin, ARBAK, Yasemin, DUYGULU Ethem ve ÇIRAKLAR, Nurcan H.(1998), "İş Ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin Üç Temel Varsayım Altında İncelenmesi", D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 13 (2), 193-204.
ÜNAL, Süheyla, KARLIDAĞ, Rıfat ve YOLOĞLU, Saim (2001), "Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam Doyumu Düzeyleri İle İlişkisi", Klinik Psikiyatri, 4, 113-118.
VARA, Şenay (1999), "Yoğun Bakım Hemşirelerinde İş doyumu ve Genel Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi", Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
YAZICIOĞLU, Irfan (2010), "Örgütlerde Iş Tatmini ve Işgören Performansı Ilişkisi: Türkiye ve Kazakistan Karşılaştırması", Ahmet Yesevi Üniversitesi, Bilig Dergisi, 55, 243-264.
YETIM , Ü nsal (1991), "K işisel Projelerin O rganizasyonu v e Örüntüsü Açısından Yaşam D oyum u", Y ayınlanm am ış D oktora Tezi, E ge Ü niversitesi.
YIĞIT, Ruhi, DILMAÇ, Bülent, ve DENIZ, M.Emin (2011), "Iş Ve Yaşam Doyumu: Konya Emniyet Müdürlüğü Alan Araştırması", Polis Bilimleri Dergisi, 13 (3), 1-18.
YÜKSEL, Ihsan (2005), "Iletişimin Iş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir Işletmede Yapılan Görgül Çalışma", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6 (2), 291-306.

APA	Özyer K, IRK E, ANAÇ S (2015). İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. , 261 - 278.
Chicago	Özyer Kubilay,IRK Ersin,ANAÇ Serhat İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. (2015): 261 - 278.
MLA	Özyer Kubilay,IRK Ersin,ANAÇ Serhat İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. , 2015, ss.261 - 278.
AMA	Özyer K,IRK E,ANAÇ S İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. . 2015; 261 - 278.
Vancouver	Özyer K,IRK E,ANAÇ S İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. . 2015; 261 - 278.
IEEE	Özyer K,IRK E,ANAÇ S "İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ." , ss.261 - 278, 2015.
ISNAD	Özyer, Kubilay vd. "İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ". (2015), 261-278.

APA	Özyer K, IRK E, ANAÇ S (2015). İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(1), 261 - 278.
Chicago	Özyer Kubilay,IRK Ersin,ANAÇ Serhat İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 16, no.1 (2015): 261 - 278.
MLA	Özyer Kubilay,IRK Ersin,ANAÇ Serhat İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.16, no.1, 2015, ss.261 - 278.
AMA	Özyer K,IRK E,ANAÇ S İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2015; 16(1): 261 - 278.
Vancouver	Özyer K,IRK E,ANAÇ S İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2015; 16(1): 261 - 278.
IEEE	Özyer K,IRK E,ANAÇ S "İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ." Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16, ss.261 - 278, 2015.
ISNAD	Özyer, Kubilay vd. "İŞ TATMİNİ VE YAŞAM TATMİNİ İLİŞKİSİNDE İŞ ARKADAŞLIĞININ ARACILIK ROLÜ". Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 16/1 (2015), 261-278.