Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki
Yıl: 2020 Cilt: 7 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 421 - 430 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5222/SHYD.2020.71676 İndeks Tarihi: 11-06-2021
Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki
Öz: Amaç:Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile otonomi düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem:Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte olan araştırma, bir devlet üniversitesinin hemşirelik bölümünde okuyan 288 hemşirelik öğrencisiyle yürütülmüştür. Veriler sosyo-demografik özellikleri içeren “Tanıtıcı Özellikler Bilgi Formu, California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği ve Sosyotropi-Otonomi Ölçeği” ile toplanmıştır. Veriler sayı, yüzde, ortalama, standart sapma ve Pearson korelasyon testleri ile analiz edilmiştir. Bulgular:Öğrencilerin “Sosyotropi-Otonomi Ölçeği” otonomi alt boyutu puan ortalamasının 87,43±11,27 ve eleştirel düşünme eğilimi genel puan ortalamasının 232,52±23,30 olduğu bulunmuştur. Öğrencilerinin “California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği” genel puan ortalaması ile “Sosyotropi-Otonomi Ölçeği” otonomi alt boyutu puan ortalamaları arasında pozitif yönde orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=0,526, p<0,010).Sonuç:Bu araştırmada,öğrencilerinotonomi düzeylerinin orta düzeyin üzerinde; eleştirel düşünme eğilim düzeylerinin düşük düzeyde olduğu; eleştirel düşünme eğilimi ile otonomi düzeyleri arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın sonucu, hemşirelik eğitiminde öğrencilerin eleştirel düşünme ve otonomi düzeylerini yükseltmeye yönelik hemşirelik eğitim müfredatlarının gözden geçirilerek, yeniden yapılandırılması gerektiğini düşündürmektedir.
Anahtar Kelime: Relationship Between The Student Nurses’ Critical Thinking Dispositions and Their Autonomy Levels
Öz: Aim: The aim of this study was to determine the relationship between nursing students’ critical thinking disposition and autonomy levels.Method: The descriptive-relationship seeking study was conducted with 288 nursing students in the nursing department of a state university. Data were collected by using the Descriptive Characteristics Information Form, which included socio-demographic characteristics, California Critical Thinking Disposition Scale and Sociotropy-Autonomy Scale. Data were analyzed by number, percentage, mean, standard deviation and Pearson correlation tests.Results: It was found that the students’ mean autonomy subscale of Sociotropy-Autonomy Scale score was 87.43±11.27 and the overall mean score of critical thinking disposition was 232.52±23.30. There was a statistically significant positive correlation between the students›overall mean scores of California Critical Thinking Disposition Scale and autonomy subscale scores of Sociotropy-Autonomy Scale (r = 0.526, p <0.010).Conclusion: In the study, the autonomy levels of the students were above the middle level; critical thinking disposition levels were low; There was a positive relationship between critical thinking disposition and autonomy levels. The results of the study suggest that nursing education curricula should be revised and restructured in order to raise students’ critical thinking and autonomy levels in nursing education.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Afşar, F., Özkan, A. & Arslanoğlu, A. (2018). Hemşirelerinin eleştirel düşünme eğilimleri: Bir eğitim ve araştırma hastanesi örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(1), 71-75. Aghamohammadi, D., Dadkhah, B. & Aghamohammadi, M. (2019). Nurse–physician collaboration and the professional autonomy of intensive care units nurses. Indian journal of critical care medicine: Peer-reviewed, official publication of Indian Society of Critical Care Medicine, 23(4), 178. https://doi.org/10.5005/jp-journals-10071-23149
- Akça, N. K. & Taşçı, S. (2009). Hemşirelik eğitimi ve eleştirel düşünme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2),187-195.
- Ali-Abadi, T., Babamohamadi, H. & Nobahar, M. (2020). Critical thinking skills in intensive care and medical-surgical nurses and their explaining factors. Nurse Education in Practice, 102783. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2020.102783
- Arabacı, L. B., Taş, G., Kavaslar, İ., Dikmen, M. & Teke, C. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin sosyotropi-otonomi kişilik özellikleri ve kişilerarası duyarlılıkları ile facebook bağımlılıkları arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi, 18(3), 69-79.
- Atalay, E., Karadağ, A. & Göçmen, Z. (2005, 5-6 Mayıs). Gazi Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin sosyotropi-otonomi düzeyleri. (Kongre Özet Kitabı, pp. 30). IV. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, Ordu, Türkiye.
- Azak, A. & Taşçı, S. (2009). Klinik karar verme ve hemşirelik. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History, 17(3),176-183.
- Azemian, A., Pour, M. R., Vanaki, Z. & Afsar, L. (2014). The standards of professionalism in nursing: The nursing instructors’ experiences. Evidence Based Care, 4(1), 27-40. https://doi.org/10.7748/ns2013.06.27.40.26.s35
- Azizi-Fini, I., Hajibagheri, A. & Adib-Hajbaghery, M. (2015). Critical thinking skills nursing students: A comparasion between freshmen and senior students. Nursing and Midwifery Studies, 4(1), e25721. https://doi.org/10.17795/nmsjournal25721
- Banfield, V., Fagan, B. & Janes, C. (2012). Charting a new course in knowledge: Creating life-long critical care thinkers. Dynamics, 23(1), 24-28.
- Bingöl, G., Görgen, Ö. & Özdelikara, A. (2012). Hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve bunu etkileyen faktörler. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 20(3),219-226.
- Bıkmaz, Z. (2016). Öğrenci ve mezun hemşirelerin yetkinlik algıları ile otonomi ve eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişki (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye. YOK TEZ https://tez.yok.gov. tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analiz el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara, Türkiye: Pegem A Yayıncılık.
- Çelik, S., Yılmaz, F., Karataş, F., Betül, A. L. & Karakaş, N. S. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(1), 74-85. https://doi.org/10.17681/hsp.27211
- Çınar, N., Akduran, F., Aşkın, M. & Altınkaynak, S. (2012). Nursing students’ level of critical thinking and factors influencing critical thinking. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 4(1), 8-14.
- Dikmen, Y., Yönder, M., Yorgun, S., Usta, Y. Y., Umur, S. & Aytekin, A. (2014). Hemşirelerin profesyonel tutumları ile bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3),158-164.
- Dikmen, Y. D. & Usta, Y. Y. (2013). Hemşirelikte eleştirel düşünme. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(1), 31-38.
- Dirimeşe, E. & Dicle, A. (2012). Hemşirelerin ve hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2), 89-98.
- Erikmen, E. & Vatan, F. (2019). Hemşirelerin bireysel ve mesleki otonomilerinin incelenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 2(6), 141-152.
- Erkuş, B. & Bahçecik, N. (2015). Level of critical thinking and problem solving skills of administrator nurses and nurses who work at private hospitals. Journal of Marmara University Institute of Health Sciences. 5(1), 1-9. https://doi.org/10.5455/musbed.20141106035312
- Hunter, S., Pitt, V., Croce, N. & Roche, J. (2014). Critical thinking skills of undergraduate nursing students: Description and demographic predictors. Nurse Education Today, 34(5), 809-814. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2013.08.005
- Kanbay, Y., Aslan, Ö., Işık, E. & Kılıç, N. (2013). Hemşirelik lisans öğrencilerinin problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 244-251.
- Kanbay, Y., Işık, E. & Aslan, Ö. (2011). Hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(3), 123-127.
- Karadağlı, F. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 123-128. https://doi.org/10.17681/hsp.00992
- Karadağ, M., Alparslan, Ö. & İşeri, Ö. P. (2018). Ebelik ve hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve öğrenme stilleri. Cukurova Medical Journal, 43(1), 13-21. https://doi.org/10.17826/cumj.340090
- Karagözoğlu, Ş. (2009). Nursing students’ level of autonomy: A study from Turkey. Nurse Education Today, 29(2), 176-187. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2008.08.002
- Karagözoğlu, Ş., Türk, G. & Özden, D. (2015). Farklı müfredat programlarında öğrenim gören hemşirelik son sınıf öğrencilerinin otonomi düzeyleri: Kesitsel çalışma. Cumhuriyet Medical Journal, 37(2), 87-101. https://doi.org/10.7197/cmj.v37i2.5000071061
- Kaya, N., Aştı, T., Acaroğlu, R., Kaya, H. & Şendir, M. (2006). Hemşire öğrencilerin sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(3), 1-11.
- Kavaklı, Ö., Uzun, Ş. & Arslan, F. (2009). Yoğun bakım hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 51(3),168-173.
- Kim, D. H., Moon, S., Kim, E. J., Kim, Y. J. & Lee, S. (2014). Nursing students’ critical thinking disposition according to academic level and satisfaction with nursing. Nurse Education Today, 34(1), 78-82. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2013.03.012
- Kloos, N., Trompetter, H. R., Bohlmeijer, E. T. & Westerhof, G. J. (2019). Longitudinal associations of autonomy, relatedness, and competence with the well-being of nursing home residents. The Gerontologist, 59(4), 635-643. https://doi.org/10.1093/geront/gny005
- Kobya Bulup, H. & Bulut, E. (2020). Pediatri hemşirelerinin eleştirel düşünme eğilim düzeyleri ve etkileyen faktörler. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri, 12(1), 37-48. https://doi.org/10.5336/nurses.2019-70655
- Korkmaz, F. & Görgülü, S. (2010). Hemşirelerin, meslek ölçütleri bağlamında hemşireliğe ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 17(1),1-17.
- Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye. YOKTEZ https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
- Labrague, L. J., McEnroe-Petitte, D. M. & Tsaras, K. (2019). Predictors and outcomes of nurse professional autonomy: A cross-sectional study. International journal of nursing practice, 25(1), e12711. https://doi.org/10.1111/ijn.12711
- Malak, B. & Üstün, B. (2011). Hemşirelerin sosyotropi-otonomi kişilik özellikleri ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 18(2), 1-16.
- Madadkhani, Z., Nikoogoftar, M. & Keramatkar, M. (2014). Emotional intelligence and critical thinking dispositions in nurses Based on demographic characteristic. Iranian Journal of Psychiatric Nursing. 2(3), 24–36.
- Maurits, E. E. M. (2019). Autonomy of nursing staff and the attractiveness of working in home care (Doctoral thesis). Utrecht University, Nederlands.
- Moghimi Hanjani, S. & Tajvidi, M. (2019). The Relationship between critical thinking and clinical competence in nurses. Strides in Development of Medical Education, 16(1), 0-0.
- Oshodi, T. O., Bruneau, B., Crockett, R., Kinchington, F., Nayar, S. & West, E. (2019). Registered nurses’ perceptions and experiences of autonomy: A descriptive phenomenological study. BMC Nursing, 18(1), 51. https://doi.org/10.1186/s12912-019-0378-3
- Paul, S. A. (2014). Assessment of critical thinking: A Delphi study. Nurse Education Today, 34(11), 1357-1360. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2014.03.008
- Sabancıoğulları, S. & Doğan, S. (2012). Profesyonel kimlik gelişimi ve hemşirelik. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 15(4), 275-282.
- Savaşır, I. & Şahin, N.H. (1997). Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. Ankara, Türkiye: Özyurt.
- Shohani, M. & Zamanzadeh, V. (2017). Nurses’ attitude towards professionalization and factors influencing it. Journal of Caring Sciences, 6(4), 345-357. https://doi.org/10.15171/jcs.2017.033
- Süt, H. K. & Demir, N. G. (2016). Hemşirelik bölümü öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilim düzeyleri üzerine etkili faktörlerin incelenmesi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 1(2), 58-76.
- Şahinoğlu, S. & Baykara, G. Z. (2013). Hemşirelikte mesleki özerklik kavramının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(3),176-181.
- Tarhan, M. & Doğan, P. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin bireysel yenilikçilik davranışları ile otonomi düzeyleri arasındaki ilişki. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5(1), 51-58. https://doi.org/10.17681/hsp.339991
- Taşçı, S. (2005). Hemşirelikte problem çözme süreci. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14, 73-78.
- Taylan, S., Alan, S. & Kadıoğlu, S. (2012). Hemşirelik rolleri ve özerklik. Turkish Journal of Research & Development in Nursing, 14(3), 66-74.
- Ulusoy, H., Tosun, N. & Aydın, J. C. (2016). Sağlık yönetimi öğrencilerinin eleştirel düşünme, boyun eğici davranışlar ve otonomi düzeyleri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(1), 8-17.
- Yıldırak, Ö. & Bulut, D. (2003, 8-9 Mayıs). Muğla Üniversitesi Muğla Sağlık Yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin sosyotropi ve otonomi düzeylerinin belirlenmesi. (Kongre Özet Kitabı pp. 101). II. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, İzmir, Türkiye.
- Zhang, H. & Lambert, V. (2008). Critical thinking dispositions and learning styles of baccalaureate nursing students from China. Nursing & health sciences, 10(3), 175-181
| APA | uyar m, Güven Ş (2020). Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. , 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| Chicago | uyar mehmet günay,Güven Şefika Dilek Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. (2020): 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| MLA | uyar mehmet günay,Güven Şefika Dilek Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. , 2020, ss.421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| AMA | uyar m,Güven Ş Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. . 2020; 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| Vancouver | uyar m,Güven Ş Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. . 2020; 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| IEEE | uyar m,Güven Ş "Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki." , ss.421 - 430, 2020. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| ISNAD | uyar, mehmet günay - Güven, Şefika Dilek. "Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki". (2020), 421-430. https://doi.org/10.5222/SHYD.2020.71676 |
| APA | uyar m, Güven Ş (2020). Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 7(3), 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| Chicago | uyar mehmet günay,Güven Şefika Dilek Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 7, no.3 (2020): 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| MLA | uyar mehmet günay,Güven Şefika Dilek Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.7, no.3, 2020, ss.421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| AMA | uyar m,Güven Ş Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2020; 7(3): 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| Vancouver | uyar m,Güven Ş Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2020; 7(3): 421 - 430. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| IEEE | uyar m,Güven Ş "Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 7, ss.421 - 430, 2020. 10.5222/SHYD.2020.71676 |
| ISNAD | uyar, mehmet günay - Güven, Şefika Dilek. "Hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Otonomi Düzeyleri Arasındaki İlişki". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 7/3 (2020), 421-430. https://doi.org/10.5222/SHYD.2020.71676 |
