Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki

OZCAN, G�LSEN; NAKİP, Can

Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki

Can NAKİP, (Boş)

Gülsen ÖZCAN (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Bolu, Türkiye)

Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

8 2

Yıl: 2016 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 783 - 795 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki

Öz:

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemini 20142015 öğretim yılı bahar döneminde Batı Karadeniz Bölgesinde bulunan Kastamonu, Bülent Ecevit, Karabük, Abant İzzet Baysal ve Bartın Üniversitesindeki Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümlerinde öğrenim gören ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 193 son sınıf öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak, Tschannen-Moran ve Woolfolk Hoy (2001) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye uyarlaması Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005) tarafından yapılan Öğretmen Öz-Yeterlik İnancı Ölçeği ve Ünver, Bümen ve Başbay (2008) tarafından geliştirilen Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analizlerden, yüzde ve frekans değerlerinden, pearson momentler çarpım korelasyon katsayısı testinden ve Manova testinden yararlanılmıştır.Bu araştırmanın sonunda; öğretmen adaylarının cinsiyetleri, öğrenim gördükleri üniversite ve akademik ortalamalarına göre hem öğretmenlik öz-yeterlik inanç düzeyleri hem de öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasında anlamlı bir farklılık bulumamıştır. Araştırma sonuçları ayrıca, öğretmen adaylarının öğretmenlik öz-yeterlik düzeyi ile mesleğe yönelik tutumları arasında anlamlı ve orta düzeyde bir ilişkinin varlığını (r=. 393, p<0.05) ortaya koymuştur

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Spor Bilimleri

The Relation Between Preservice Teachers' Sense of Self Efficacy And Attitudes Toward Teaching Profession

Öz:

The purpose of this study is to investigate the relation between pre-service teachers' sense of self-efficacy and attitudes toward teaching profession. This research was done in springterm of 20142015 academic year and the sample consisted of 193 volunteering prospective teachers who were senior students of Physical Education Teaching Department in Kastamonu Üniversity, Bülent Ecevit Üniversity, Karabük Üniversity, Abant Izzet Baysal Üniversity and Bartın Üniversity. Teachers' confidence SelfEfficacy scale which was developed by Tschannen-Moran and Woolfolk Hoy (2001) and Attitude toward Teaching Profession scale which was developed by Ünver, Bümen and Başbay (2008) were used to collect data. Descriptive analysis, percentage and frequency values, Pearson Product-Moment Correlation Coefficient test and Manova test were used for statistical analysis. At the end of this research, it was seen that the variables of gender, department of university and academic achievement did not create significant difference in their level of sense of self-efficacy and attitude toward teaching profession. Results of this research also stated that there was a significant and medium-level relationship (r=.393,p<0.05).between the preservice students' sense of self-efficacy and attitudes toward teaching profession

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Spor Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abbasoğlu, E. ve Öncü, E. (2013). Beden Eğitimi öğretmeni adaylarının benlik saygıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (2), 407-425.
Akbaş, A. ve Çelikkaleli, Ö. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz-yeterlik inançlarının cinsiyet, öğrenim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 98-110.
Akkuş, Z. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının özyeterlik inanç düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 102-116.
Akpınar, Y. (2004). Eğitim teknolojisiyle ilgili öğrenmeyi etkileyebilecek bazı etmenlere karşı öğretmen yaklaşımları. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3 (3), 124-135.
Ashton, P. (1984). Teacher efficacy: A motivational paradigm for effective teacher education, Journal of Teacher Education, 35 (5), 28-32.
Aslan, K. (2002). Değişen toplumda aile ve çocuk eğitiminde sorunlar. Ege Eğitim Dergisi, 1 (2), 25-33.
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory, NJ: Englewood Cliffs,
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191-215.
Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman.
Bandura, A., Barbaranelli, C., Caprara, C.V., & Pastorelli, c. (1996). self-efficacy beliefs as shapers of children's aspirations and career trajectories. Child Development, 72(1), 187- 206.
Baykul, Y. (1996). İstatistik: methodlar ve uygulamalar. Ankara: Lazer Offset Yayıncılık.
Bayraktar, Ş. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimine yönelik yeterlik inançlarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 38 (182), 58-71.
Bilgin, N. (1985). Sosyal psikolojide yöntem ve pratik çalışmalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Bulut, H. ve Doğar, Ç. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Erzincan Eğitim fakültesi Dergisi, 8 (1), 13-27.
Bulut, H. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24.
Büyüköztürk, Ş. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayınları.
Cannon, J. R., & Scharmann, L. C. (1996). Influence of a cooperative early field experience on preservice elementary teachers' science self-efficacy. Science Education, 80(4), 419- 436.
Çakır, Ö. (2005). Anadolu üniversitesi açık öğretim fakültesi ingilizce öğretmenliği lisans programı (İÖLP) ve eğitim fakülteleri ingilizce öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin mesleğe yönelik tutumları ve mesleki yeterlik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (6), 27-42.
Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Çapa Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 69- 73.
Çapa, Y., Çakıroğlu, J. ve Sarıkaya, H. (2005). Öğretmenlik özyeterlik ölçeği türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 30 (137), 74-81.
Çapri, B. ve Kan, A. (2007). Öğretmenlerin kişilerarası öz-yeterlik inançlarının hizmet süresi, okul türü, öğretim kademesi ve unvan değişkenleri açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (1), 63-83.
Çapri, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 33-53.
Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36 (159), 96-111.
Erişen, Y., ve Çeliköz, N. (2003). Öğretmen adaylarının genel öğretmenlik davranışları açısından kendilerine yönelik yeterlilik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (4), 427-439.
Erkuş, A., Sanlı, N., Bağlı, M.T. ve Güven, K. (2000). Öğretmenliğe ilişkin tutum ölçeği geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 25(116), 27-32.
Gibson, S., & Dembo, M. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76, 569-582.
Gürbüz, H. ve Kışoğlu, M. (2007). Tezsiz yüksek lisans programına devam eden fen edebiyat ve eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Atatürk Üniversitesi Örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi. 9 (2), 71-83.
Gürbüztürk, O. ve Genç, S.Z. (1997). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin fakülteye ilişkin tutumları ile akademik başarıları arasındaki ilişki: Atatürk üniversitesi örneği. 4. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri I: Program geliştirme, öğretmen yetiştirme, yaygın eğitim. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, 51, 473-485
Hampton, N.Z., & Mason, E. (2003). Learning disabilities, gender, sources of selfefficacy, self- efficacy beliefs, and academic achievement in high school students. Journal of School Psychology, 41(2), 101-112.
Karasar, N. (1984). Bilimsel araştırma metodu. Ankara: Hacetepe Taş Kitapçılık.
Koparan, Ş., Öztürk, F. ve Haşıl Korkmaz, N. (2011). Beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterlik ve beden eğitimi yeterliklerinin incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayısı, 52-61.
Kumar, H. (2012). A comparative study of attitude towards professionalism of government and non-government school teachers, abhinav-national monthly refereed. Journal of Research In Commerce & Management, 2 (12), 105-115.
Morgil, İ., Seçken, N. ve Yücel, S. (2004). Kimya öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 6 (1), 62-72.
Nachimuthu, N., & Vijayakumari, G. (2012). Teacher educators' perceptions & attitudes of their Profession. International Journal of Behavioral Social and Movement Sciences, 1 (02), 81-89.
Oğuz, A. ve Topkaya, N. (2008). Ortaöğretim alan öğretmenliği öğrencilerinin öğretmen özyeterlik inançları ile öğretmenliğe ilişkin tutumları. Akademik Bakış, 14, 23-36.
Özder, H., Konedralı, G. ve Zeki, C.P. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16 (2), 253-275.
Özdemir, S.M. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 54, 277-306.
Papanastasiou, C. (2002). School, teaching and family ınfluence on student attitudes toward science: based on TIMSS data for Cyprus. Studies in Eucational Evaluation, 28, 71-86.
Pajares (2002). Overview of social cognitive theory and of self-efficacy. 16 Ekim, 2015 tarihinde http://www.emory.edu/EDUCATION/mfp/eff.html adresinden alınmıştır
Ramey, G.L. & Shroyer, M.G., (1992). Enhancing science teaching self-efficacy in preserves elementary teachers. Journal of Elementary Science Education, 4, 26-34.
Riggs, I. M., & Enochs L. G. (1990). Toward the development of an elementary teacher's science teaching efficacy belief instrument, Science Education. 74 (69), 625-637.
Soodak, L., & Podell, D. (1993). Teacher efficacy and student problem as factors in special education referral. Journal of Special Education, 27, 66-81.
Şeker, H., Deniz, S. ve Görgen, İ. (2005). Tezsiz yüksek lisans öğretmen adaylarının öğretmenlik yeterlikleri üzerine değerlendirmeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 42, 237-253.
Şahin Taşkın, Ç. ve Hacıömeroğlu, G. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançları: nicel ve nitel verilere dayalı bir inceleme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (1), 21-40.
Taşkın Can, B., Cantürk Günhan, B. ve Öngel Erdal, S. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen derslerinde matematiğin kullanımına yönelik özyeterlik inançlarının incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 47-52.
Taşdemir, C. (2014). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2 (3), 91- 113.
Tschannen-Moran, M., & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17 (7), 783-805.
Ünver, G., Bümen, N.T. ve Başbay, M., (2008). Ege Üniversitesi'nde yürütülmekte olan ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programının değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Şube Müdürlüğü tarafından desteklenen 05 EGF 003 nolu proje, İzmir.
Üredi, I. ve Üreci, C. (2005). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının matematik başarısını yordama gücü, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 250-260.
Üstüner, M. Demirtaş, H. ve Cömert, M. (2009). The Attitudes of prospective teachrs towards the Professional of teaching. Education and Science, 34 (151), 140-155.
Yaman, S., Koray, Ö.C. ve Altunçekiç, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), 355-364.
Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterl?k algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (45) 88-104.
Zajacova, A., Lynch, S.M., & Espenshade, T.J. (2005). Self-efficiacy, stress and academic success in college. Research in Higher Education, 46 (6), 677-706.
Zimmerman, B.J., & Kitsantas, A. (2005). Reliability and validity of self-efficacy for learning form, scores of college students. Journal of Psychology, 215 (3), 157-163.
Woolfolk, A.E., Rosoff, B., & Hoy, W.K. (1990). Teacher's sense of efficacy and their beliefs about managing students. Teaching and Teacher Education, 6 (2), 137-148.

APA	NAKİP C, OZCAN G (2016). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. , 783 - 795.
Chicago	NAKİP Can,OZCAN G�LSEN Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. (2016): 783 - 795.
MLA	NAKİP Can,OZCAN G�LSEN Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. , 2016, ss.783 - 795.
AMA	NAKİP C,OZCAN G Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. . 2016; 783 - 795.
Vancouver	NAKİP C,OZCAN G Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. . 2016; 783 - 795.
IEEE	NAKİP C,OZCAN G "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki." , ss.783 - 795, 2016.
ISNAD	NAKİP, Can - OZCAN, G�LSEN. "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki". (2016), 783-795.

APA	NAKİP C, OZCAN G (2016). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 783 - 795.
Chicago	NAKİP Can,OZCAN G�LSEN Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12, no.3 (2016): 783 - 795.
MLA	NAKİP Can,OZCAN G�LSEN Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.12, no.3, 2016, ss.783 - 795.
AMA	NAKİP C,OZCAN G Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 12(3): 783 - 795.
Vancouver	NAKİP C,OZCAN G Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 12(3): 783 - 795.
IEEE	NAKİP C,OZCAN G "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, ss.783 - 795, 2016.
ISNAD	NAKİP, Can - OZCAN, G�LSEN. "Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz- Yeterlik İnançları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12/3 (2016), 783-795.