Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi

YAMALTDINOVA, Adilya; ERDOĞAN, MAHMUT

Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi

Mahmut ERDOĞAN, (Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi, İktisat ve İdari Bilimleri Fakültesi, Kırgızistan)

Adilya YAMALTDINOVA (Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi, İşletme Bölümü, Kırgızistan)

Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi

0 0

Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 19 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-04-2019

Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi

Öz:

Bu çalışmada, Borsa İstanbul’da (BIST) kote olmuş 13 turizm şirketinin 2011-2015 dönemine ait finansal performansları TOPSIS yöntemi ile incelenmiştir. Çalışmada, şirketlerin finansal güçlülüğünü tespit etmek amacıyla öncelikle mali oranlar hesaplanmış, finansal oranlar kullanılarak TOPSIS metoduyla genel şirket performansı tespit edilmiş ve şirketler bu skorlara göre sıralanmıştır. Her bir şirketin dönemler itibariyle sahip olduğu performans sıralaması yapıldıktan sonra, dönemlik ortalamalar üzerinden şirketlerin performans sıralaması gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın bulguları, turizm sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal performans puanlarının yıllara göre değiştiğini göstermektedir. Analiz sonuçlarına göre 2011 yılında en iyi performansa sahip turizm şirketleri sırasıyla Net Turizm, Tekart Turizm ve Marmaris Altınyunus iken en kötü performansa sahip şirket ise Metemtur’dur. Ancak 2015 yılında ise Metemtur, Kuşadası Turizm ve Marmaris Altınyunus en iyi performans sergilerken, Martı Otel en kötü performansa sahip bulunmuştur. İncelenen dönemde Net Turizm ve Marmaris Altınyunus sürekli iyi performans gösterirken, Metemtur ise en fazla dalgalanma gösteren şirket olmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme İşletme Finans

Financial Performance Analysis of BIST Tourism Companies with TOPSIS for 2011-2015 Period

Öz:

The main aim of this paper is to investigate of financial performance of 13 tourism firms quoted on BIST with TOPSIS method by exploitation of financial ratios for the 2011-2015 period. Basically, to determine financial power of the tourism firms financial ratios have measured and then general corporate performance scores estimated by TOPSIS method. Algorithm of the TOPSIS method is repeated and ranking orders of firms are calculated for each year. However, companies’ yearly performances are outlined and an average ranking is stated for 6 years. Lastly, tourism corporations have ranked with these scores. The result of this paper shows that financial performance of tourism companies point instability out during the all period. According to the results of analysis Net Turizm, Tekart Turizm, and Marmaris Altinyunus have the best performance in 2011 respectively, but Metemtur has the worst. On the other hand, surprisingly, Metemtur has the best financial efficiency and Martı Otel has the worst performance in 2015. However, Net Turizm and Marmaris Altinyunus have been continuing their financial stability and Metemtur is very volatile company in given term.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akbulut, R. & Rençber, Ö. F. (2015). BİST’te imalat sektöründeki işletmelerin finansal performansları üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 65, 118-136.
Akgün, M., & Temür, A. (2016). BIST Ulaştırma Endeksine Kayıtlı Şirketlerin Finansal Performanslarının Topsis Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 30, 173-186.
Aydeniz, E. Ş. (2009). Makroekonomik Göstergelerin Firmaların Finansal Performans Ölçütleri Üzerindeki Etkisinin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma: İMKB’ye Kote Gıda Ve İçecek İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Marmara üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2), 263-278.
Blanke, J., & Chiesa, T. (2015). The travel & tourism competitiveness report 2015. The World Economic Forum.
Bulgurcu, B. K. (2012). Application of TOPSIS technique for financial performance evaluation of technology firms in Istanbul stock exchange market. Social and Behavioral Sciences, 62, 1033-1040.
Chen, M. H. (2011). The response of hotel performance to international tourism development and crisis events. International Journal of Hospitality Management, 30(1), 200–212. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2010.06.005
Chou, M. C. (2013). Does tourism development promote economic growth in transition countries? A Panel Data Analysis. Economic Modelling, 33, 226-232.
Çetintaş, H. & Bektaş, Ç. (2008). Türkiye’de turizm ve ekonomik büyüme arasındaki kısa ve uzun dönemli ilişkiler. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, Bahar: 37-44.
Demireli, E. (2010). TOPSIS çok kriterli karar verme sistemi: Türkiye’deki kamu bankaları üzerine bir uygulama. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 101-112.
Dumanoğlu, S. & Ergül, N. (2010). İMKB’de işlem gören teknoloji şirketlerinin mali performans ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 48, 101-111.
Ecer, F., & Günay, F. (2014). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Turizm Şirketlerinin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Ölçülmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 35. https://doi.org/10.17123/atad.vol25iss195016
Ergül, N. (2014). BİST-Turizm sektöründeki şirketlerin finansal performans analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 325-340.
Gökdeniz, A., & Erdem, B. (2015). Turizm politikasında ekonomik başarı koşulları ve Ayvalık örneği. Journal of Marmara Social Research/Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, (5), 1-32.
https://www.wttc.org/research/economic-research/economic-impact-analysis/
Huang, J. H., & Peng, K. H. (2012). Fuzzy Rasch model in TOPSIS: A new approach for generating fuzzy numbers to assess the competitiveness of the tourism industries in Asian countries. Tourism Management, 33(2), 456-465.
Hwang, S. N. and Chang, T. Y. (2003). Using Data Envelopment Analysis to Measurement Hotel Managerial Efficiency Change in Taiwan, Tourism Management, 24: 357-369.
İlkuçar, M., & Çifci, A. (2016). Performance evaluation of electricity generation companies traded on BIST according to the financial parameters through the application of TOPSIS method. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(3), 1010-1021.
Kahiloğulları, S., & Karadeniz, E. (2015). Halka Açık Konaklama Şirketlerinin Finansal Yapılarının Analizi: Uluslararası Bir Karşılaştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 2, 531-548.
Karaatlı, M., Ömürbek, N., & Köse, G. (2014). Analitik Hiyerarşi Süreci temelli TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile futbolcu performanslarının değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 1, 25-61.
Karadeniz, E., & Kahiloğulları, S. (2013). Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Finansal Oranların Kullanımı: Akdeniz Bölgesi'nde Bir Araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 10(3), 84-106.
Karim, R., & Karmaker C. L. (2016). Machine selection by AHP and TOPSIS methods. American Journal of Industrial Engineering, Vol. 4, No. 1, 7-13.
Morteza, Z., Reza, F. M., Seddiq, M. M., Sharareh, P., & Jamal, G. (2016). Selection of the optimal tourism site using the ANP and Fuzzy TOPSIS in the framework of Integrated Coastal Zone Management: A case of Qeshm Island. Ocean & Coastal Management, 130, 179-187.
Ömürbek, N, Karaatlı, M., & Yetim, T. (2014). Analitik Hiyerarşi Sürecine dayalı TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile ADIM üniversitelerinin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 189-207.
Özçelik, H., & Kandemir, B. (2015). BIST’de işlem gören turizm işletmelerinin TOPSIS yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 18(33), 97-114.
Saldanlı, A., & Sırma, İ. (2014). TOPSİS yönteminin finansal performans göstergesi olarak kullanılabilirliği. Journal of Marmara University Social Sciences Institute/Öneri, 11(41), 185-202.
Samut, P. K. (2014). İki aşamalı çok kriterli karar verme ile performans değerlendirmesi: AHP ve TOPSIS yöntemlerinin entegrasyonu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Vol.: 14 - Sayı/No: 4 (57-68).
Supçiller, A. A., & Çapraz, O. (2011). AHP-TOPSIS yöntemine dayalı tedarikçi seçimi uygulaması. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı: 13 (12. Uluslararası Ekonometri, Yöneylem Araştırması, İstatistik Sempozyumu, Özel Sayısı), 1–22.
Şimşek, A., Çatır, O., & Ömürbek, N. (2015). TOPSIS ve MOORA yöntemleri ile tedarikçi seçimi: turizm sektöründe bir uygulama. Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 18(33), 133-161.
Temizel, F., & Bayçelebi, B. E. (2016). Finansal oranların TOPSIS sıralaması ile yıllık getiriler arasındaki ilişki: tekstil imalatı sektörü üzerine bir uygulama. Anadolu University Journal of Social Sciences, 16(2).
TOBB Turizm Sektör Meclisi Turizm Raporu, Yıl: 6, Sayı: 11, 2016.
Türkmen, S. Y., & Çağıl, G. (2012). İMKB’ye kote bilişim sektörü şirketlerinin finansal performanslarının TOPSIS yöntemi ile değerlendirilmesi. Maliye Finans Yazıları, 1(95).
Uygurtürk, H., & Korkmaz, T. (2012). Finansal performansın TOPSIS çok kriterli karar verme yöntemi ile belirlenmesi: ana metal sanayi işletmeleri üzerine bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2), 95-115.
Uzun, S. & Kazan, H. (2016). Çok kriterli karar verme yöntemlerinden AHP TOPSIS ve PROMETHEE karşılaştırılması: Gemi inşada ana makine seçimi uygulaması. Journal of Transportation and Logistics, 1(1), 99-113.
Ünlü, U., & Saygın, O. (2014). Arındırılmış Ekonomik Katma Değer (REVA) Yöntemiyle Performans Ölçümü: Turizm Sektörü Uygulaması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (63), 139-150.
www.tursab.org.tr
Yavuz, N. Ç. (2006). Türkiye'de turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye etkisinin testi: yapısal kırılma ve nedensellik analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
Yayar, R., & Baykara, H. V. (2012). TOPSIS yöntemi ile katılım bankalarının etkinliği ve verimliliği üzerine bir uygulama/An implementation upon efficiency and productivity of participation banks with TOPSIS method. Business and Economics Research Journal, 3(4), 21-42.
Yılmaz, T., Kaygın, E., & Gerekan, B. (2016) Gıda Maddeleri Sanayii Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performansının TOPSIS Yöntemi İle Ölçülmesi: BİST Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 33, Kasım 2016, 609-623.
Yükçü, S., & Atağan, G. (2010). TOPSIS yöntemine göre performans değerleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 45, 55-66.
Zhang, H., Gu, C. L., Gu, L. W., & Zhang, Y. (2011). The evaluation of tourism destination competitiveness by TOPSIS & information entropy–A case in the Yangtze River Delta of China. Tourism Management, 32(2), 443-451.

APA	ERDOĞAN M, YAMALTDINOVA A (2018). Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. , 19 - 36.
Chicago	ERDOĞAN MAHMUT,YAMALTDINOVA Adilya Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. (2018): 19 - 36.
MLA	ERDOĞAN MAHMUT,YAMALTDINOVA Adilya Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. , 2018, ss.19 - 36.
AMA	ERDOĞAN M,YAMALTDINOVA A Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. . 2018; 19 - 36.
Vancouver	ERDOĞAN M,YAMALTDINOVA A Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. . 2018; 19 - 36.
IEEE	ERDOĞAN M,YAMALTDINOVA A "Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi." , ss.19 - 36, 2018.
ISNAD	ERDOĞAN, MAHMUT - YAMALTDINOVA, Adilya. "Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi". (2018), 19-36.

APA	ERDOĞAN M, YAMALTDINOVA A (2018). Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 19 - 36.
Chicago	ERDOĞAN MAHMUT,YAMALTDINOVA Adilya Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi 5, no.1 (2018): 19 - 36.
MLA	ERDOĞAN MAHMUT,YAMALTDINOVA Adilya Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, vol.5, no.1, 2018, ss.19 - 36.
AMA	ERDOĞAN M,YAMALTDINOVA A Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2018; 5(1): 19 - 36.
Vancouver	ERDOĞAN M,YAMALTDINOVA A Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2018; 5(1): 19 - 36.
IEEE	ERDOĞAN M,YAMALTDINOVA A "Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi." Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5, ss.19 - 36, 2018.
ISNAD	ERDOĞAN, MAHMUT - YAMALTDINOVA, Adilya. "Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi". Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi 5/1 (2018), 19-36.