Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi

YURDATAPAN, Mehtap; Sürmeli, Hikmet; Ergun, Mustafa

Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi

Mustafa ERGUN, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Amasya Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Öğretimi Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Mehtap YURDATAPAN, (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Hikmet SÜRMELİ (Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye)

Milli Eğitim

8 1

Yıl: 2013 Cilt: 42 Sayı: 200 Sayfa Aralığı: 49 - 67 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi

Öz:

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan son değişiklikle 2006 yılından itibaren öğretim programlarının uygulamaya geçmesiyle birlikte Fen ve Teknoloji öğretmeni yeterlikleri ile ilgili yeni tanımlamalar belirlenmeye başla- mıştır. Milli Eğitim Bakanlığı tüm bu yeterliklere sahip öğretmenlerle Fen ve Teknoloji öğretim programlarının vizyonunu gerçekleştirmeyi planlamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak Fen Bilgisi öğretmen adaylarının üniversitelerin eğitim fakültelerindeki eğitimlerinin bu yeterliklere sahip olacak şekilde yetişti- rilmesi hedeflenmektedir. Bu çalışma ile Fen Bilgisi Öğretmen adaylarının, lisans eğitimi boyunca aldıkları derslerin, onların özel alan yeterliklerine etkisi ile ilgili görüşlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu nedenle Öğretmen adaylarının lisans eğitimleri boyunca aldıkları dersler ile Fen ve Teknoloji öğret- meni özel alan yeterliklerini kazanmalarına ilişkin algılarında cinsiyet, akade- mik başarı, yaşadıkları yer ve bilgisayar kullanımı açısından fark var mıdır?sorusu araştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu üç farklı şehirde bulunan devlet üniversitesinde Fen Bilgisi Öğretmenliği anabilim dalındaki 213 son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmacılar tarafından 24 sorudan oluşan dört basamaklı likert tipte geliştirilen iç tutarlık katsayısı .92 olan Fen ve Teknoloji Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri Hakkında Öğretmen Adaylarının Görüş Anketi öğretmen adaylarına uygulanarak görüşleri alınmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS paket programında değerlendirilerek öğretmen adaylarının özel alan yeterliklerinin eğitim fakültesinde aldıkları eğitimle ile ilgili görüşleri- nin cinsiyete, yaşadığı yere ve bilgisayar kullanımına göre değişmediği tespit edilmiştir. Ancak bu görüşlerinin akademik başarı durumuyla ve teknoloji kul- lanma bilgi ve becerisiyle anlamlı farklılıklar gösterdiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Evaluation of preservice teachers opinions about gaining science and technology special area competencies in teacher training programs

Öz:

With implementation of new curricula by Ministry of National Education, new definitions have determined related to Science and Technology teachers competencies. Ministry of National Education is planning to carry out the vision of Science and Technology program with all the teachers who have these competencies. As a natural result of this, it is aimed to educate preservice science and technology teachers as having these competencies in education fac- ulties of universities. In this study, it is aimed to determine preservice science and technology teachers ideas about effect of courses, they attended during their undergraduate education, on their special area. For this reason, the ques- tion Is there any difference between the courses preservice teachers attended during their undergraduate education and their perceptions of Science and Technology teachers special area competencies, in terms of gender, academic achievement, place of residence and use of computer? was investigated. The research sample was 213 senior preservice teachers at state universities, Science and Technology Education Departments located in three different cities. In this study, Preservice Teachers Opinions About Special Area Competencies of Science and Technology Teacher Survey , developed by researchers, was appli- ed to preservice teacher to find their ideas. The survey consists of 24 items, and reliability was found .92. Data obtained from this study was carried out by means of SPSS program. It was found that preservice teachers ideas about speacial area related with courses they attended in education faculty did not change in terms of gender and use of computer. However, these opinions sho- wed significant differences in terms of academic achievement and technology knowledge and skills.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar., F.E. (2010). Sınıf Öğretmenliği Programından Mezun Olan Öğretmenlerin Türkçe Dersine İlişkin Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 89-115.
Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin Yeni Bilgi Teknolojileri Kullanımında Yükseköğretimin Etkisi: İstanbul Okulları Örneği. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(2), 79-96.
Akyüz, Y. (2000). Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Altunçekiç, A., Yaman, S., Koray, Ö. (2005). Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnanç Düzeyleri ve Problem Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma (Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 93-102.
Arslan, S., Özpınar, İ. (2008). Öğretmen Nitelikleri: İlköğretim Programlarının Beklentileri ve Eğitim Fakültelerinin Kazandırdıkları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 38-63.
Aslan, K.A. (2003). Eğitim Fakültelerinin Yeniden Yapılandırılmalarına İlişkin Bir Değerlendirme, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(6), 23-37.
Aşkın, İ., Demirel, M. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Türkçe Öğretimi Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 178-189.
Aydın, R., Şahin, H., Topal, T. (2008). Türkiyede İlköğretime Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Nitelik Arayışı, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 119-142.
Ayverdi, İ. (2010). Misalli Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul: Kültür ve Sanat Vakfı Yayınları Balkar, B., Özgan, H. (2010). Küreselleşmenin İlköğretim Kademesindeki Eğitim Sürecine Etkilerine İlişkin Öğretmen Görüşleri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 1-2.
Brownstein, E.M., Allan, E., Ezrailson, C.M., Hagevik, R.A., Stane, J.W., Veal, W.R. (2009). Allignment of the 2003 NSTA standards for science teacher preparation with the NCATE assessment system. Journal of Science Teacher Education, 20, 403-413.
Bilir, A. (2011). Türkiyede Öğretmen Yetiştirmenin Tarihsel Evrimi ve İstihdam Politikaları, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 223-246
Bülbül, Ş., Slogar, S.M. (2012). Öğretmen Özel Alan Yeterlilikleri Ne Kadar Özel: Pedagojik Alan Bilgisinin Yapısının Yeniden Gözden Geçirilmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 27-30 Haziran, Niğde
Cüre, F. ve Özdener, N. (2008). Teachers information and communication technologies (ICT) using achievements & attitudes towards ICT. Hacettepe University Journal of Education, 34, 41-53.
Çavaş, P.H., Kesercioğlu, T. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji Öğretim Yeterliklerinin Belirlenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 9(1), 75-94.
Çaycı, B. (2011). Sınıf Öğretmenliği Lisans Programındaki Alan Eğitimi Derslerinin Öğretmen Yeterliği Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(2), 1-12.
Çelikten, M., Şanal, M., Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
Coşkun, E., Gelen, İ., Öztürk, E. P. (2009). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretimi Planlama, Uygulama ve Değerlendirme Yeterlik Algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 140-163.
Çoşkun, E., Özer, B., Tiryaki, E.N. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Özel Alan Yeterlik Algılarının Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 123-136.
Demiral, H., Baydar, F., Gönen, İ. (2010). Sınıf Öğretmenliği Özel Alan Yeterlilikleri Hakkında Öğretmen Adaylarının Görüşleri. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Elazığ.
Doğan, C. (2005). Türkiyede Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Politikaları ve Sorunları. Bilig, 35, 133-149.
Erdemir, N., Bakırcı, H., Eyduran, E. (2009). Öğretmen adaylarının eğitimde teknolojiyi kullanabilme özgüvenlerinin tespiti. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(3), 99-108.
Ekinci, A., Öter, Ö.M. (2012). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Mesleki ve Özel Alan Yeterlikleri, Eğitim Fakültelerinin Öğretmen Yetiştirme Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi. 25 Temmuz 2012 tarihinde http://duabpo.dicle.edu.tr/oygem/dosya/Ogretmen_Adaylari_iç_mizampaj.pdf adresin elde edilmiştir.
Gelen, İ., Özer, B. (2008). Öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine sahip olma düzeyleri hakkında öğretmen adayları ve öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 39-55.
Genç, S. Z. (2005). Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Meselemiz. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 86-99.
Gömleksiz, M. N. (2005). Yeni İlköğretim Programlarının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5(2), 339370.
Kahyaoğlu, M., Yangın S. (2007). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Mesleki Özyeterliklerine İlişkin Görüşleri. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 73-84.
Karaçalı, A. (2004). Kerem Altun ile Öğretmen Yeterlikleri Üzerine. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5 (28).
Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 1-14.
Kayabaş, Y. (2008). Öğretmenlerin hizmet içi eğitimde yetiştirilmesinin önemi ve esasları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 9-32.
Kılıç, A., Acat, M.B. (2007). Öğretmen Adaylarının Algılarına Göre Öğretmen Yetiştirme Programlarındaki Derslerin Gereklilik Ve İşe Vurukluk Düzeyi. Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 21-37.
Kök, M., Çiftçi, M.,Ayık, A. (2011). Öğretmenlik mesleği özel alan yeterliklerine ilişkin bir inceleme (okul öncesi öğretmenliği örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1),169-183.
Köksal, N. (2008). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerinin Öğretmen, Müdür ve Bakanlık Yetkilileri Tarafından Değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 46.
MEB (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html
MEB (2002). Öğretmen Yeterlikleri, Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
MEB (2006). Temel Eğitime Destek Projesi Öğretmen Eğitimi Bileşeni Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, 2590 sayılı tebliğler dergisi, http://otmg.meb.gov.tr/belge- ler/2590.pdf
MEB (2008). Milli Eğitim Bakanlığı Fen ve Teknoloji Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri, 25 Temmuz 2008 tarih ve 2391 sayılı onayı, http://otmg.meb.gov.tr/alanfen.html
Mert Uyangör, S., Kobak, M. (2012). Öğretmen Adaylarının Akademik Başarıları ve Sahip Oldukları Öğretmen Yeterlikleri Arasındaki İlişki. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran 2012, Niğde
Numanoğlu, G., Bayır Ş. (2009). Bilgisayar Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 197-212.
Okçabol, R. (2002). Öğretmen Yeterlikleri ve Yeni Öğretmen Yetiştirme Modeli. Uluslararası Katılımlı 1. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumu, Marmara Üniversitesi, 29-31 Mayıs, İstanbul.
Otero, V., Pollock, S., McCray, R., Finkenlstein, N. (2006). Who Is Responsible for Preparing Science Teachers? Science, 313(5786), 445-446.
Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M., Cömert, N., (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7(1), 103-124.
Öztürk, N., Tezel, Ö., Acat, A.A. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin bsb Kazanma Düzeyleri ile Başarıları ve Fene Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 389-423.
Seferoğlu, S. S. (2004a). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
Seferoğlu, S. S. (2004b). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Yeterlikleri açısından Kendilerini Değerlendirmeleri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 26,131-140.
Seferoğlu, S. S. ve Akbıyık, C. (2005). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayara yönelik öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 19,89-101.
Taş, A.M. (2004). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği eğitim program standartlarının belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 28-54.
Üstüner, M., Demirtaş H., Cömert M.,Özer N. (2009). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Öz- Yeterlik Algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, (17), 1- 16.
Yaşar, Ş., Gültekin, M., Türkan , B., Yıldız, N., Girmen, P. (2005). Yeni İlköğretim Programlarının Uygulamasına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Hazır bulunuşluk Düzeylerinin ve Eğitim Gereksinimlerinin Belirlenmesi (Eskişehir İli Örneği). Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, Kayseri.
Yeşilyurt, E. (2011). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğinin Genel Yeterliklerine Yönelik Yeterlik Algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 9(1), 71-100.

APA	Ergun M, YURDATAPAN M, Sürmeli H (2013). Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. , 49 - 67.
Chicago	Ergun Mustafa,YURDATAPAN Mehtap,Sürmeli Hikmet Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. (2013): 49 - 67.
MLA	Ergun Mustafa,YURDATAPAN Mehtap,Sürmeli Hikmet Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. , 2013, ss.49 - 67.
AMA	Ergun M,YURDATAPAN M,Sürmeli H Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. . 2013; 49 - 67.
Vancouver	Ergun M,YURDATAPAN M,Sürmeli H Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. . 2013; 49 - 67.
IEEE	Ergun M,YURDATAPAN M,Sürmeli H "Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi." , ss.49 - 67, 2013.
ISNAD	Ergun, Mustafa vd. "Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi". (2013), 49-67.

APA	Ergun M, YURDATAPAN M, Sürmeli H (2013). Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim, 42(200), 49 - 67.
Chicago	Ergun Mustafa,YURDATAPAN Mehtap,Sürmeli Hikmet Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim 42, no.200 (2013): 49 - 67.
MLA	Ergun Mustafa,YURDATAPAN Mehtap,Sürmeli Hikmet Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim, vol.42, no.200, 2013, ss.49 - 67.
AMA	Ergun M,YURDATAPAN M,Sürmeli H Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim. 2013; 42(200): 49 - 67.
Vancouver	Ergun M,YURDATAPAN M,Sürmeli H Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim. 2013; 42(200): 49 - 67.
IEEE	Ergun M,YURDATAPAN M,Sürmeli H "Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi." Milli Eğitim, 42, ss.49 - 67, 2013.
ISNAD	Ergun, Mustafa vd. "Fen ve teknoloji özel alan yeterliklerinin öğretmen yetiştirme programlarında kazandırılmalarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi". Milli Eğitim 42/200 (2013), 49-67.